الگوی الیوت چیست؟

الگوی الیوت چیست؟
نظریه امواج الیوت
نظریه امواج الیوت یک الگوی در تحلیل تکنیکال هست که شما میتونید برای توصیف حرکت قیمت در بازار مالی استفاده کنی. این نظریه توسط رالف نلسون الیوت پس از مشاهده و شناسایی الگوهای موج فرکتال تکرار شونده معرفی شد. امواج الیوت رو می تونیم در حرکات قیمت شناسایی کنیم. سرمایه گذارانی که در تلاش هستند از روند بازار سود ببرند را موج سواران می نامند. الیوت با الهام از نظریه داو و مشاهدات موجود در طبیعت، به این نتیجه رسید که حرکت بازار سهام را می توان با مشاهده و شناسایی الگوی تکراری امواج پیش بینی کرد. امواج الیوت قادر به تجزیه و تحلیل عمیقتر بازارها، شناسایی ویژگیهای خاص الگوهای امواج و انجام پیشبینیهای دقیق بازار بر اساس الگوها می باشد. الیوت بخشی از کار خود را بر اساس نظریه داو استوار کرد، که همچنین حرکت قیمت را بر حسب امواج تعریف کرد، اما الیوت ماهیت فراکتالی بازار را کشف کرد. الیوت برای اولین بار نظریه خود را در مورد الگوهای بازار در کتابی با عنوان اصل موج در سال 1983 منتشر کرد.
به بیان ساده اگر بخام براتون تعریف کنم، حرکت در جهت روند بازار در 5 موج تشکیل میشه(امواج فاز انگیزشی)، در حالی که در مقابل این 5 موج یک حرکت اصلاحی در سه موج رخ میده(امواج فاز اصلاحی). امواج حرکتی در جهت روند بازار به صورت 1، 2، 3، 4 و 5 مشخص می کنیم و امواج اصلاحی به صورت a، b و c نام گذاری میشه. این الگوها را می توان در نمودارهای بلند مدت و همچنین کوتاه مدت نگاه کنیم.
در حالت ایده آل، الگوهای کوچکتر را می توان در الگوهای بزرگتر شناسایی کنیم. از این نظر، امواج الیوت مانند یک تکه کلم بروکلی، جایی که قطعه کوچکتر اگر از قطعه بزرگتر جدا شود، در واقع شبیه قطعه بزرگتر میتونیم ببینیم. این اطلاعات (در مورد الگوهای کوچکتر متناسب با الگوهای بزرگتر)، همراه با روابط فیبوناچی بین امواج و سایر اندیکاتورهای کاربردی به معاملهگر کمک می کند سطحی از پیشبینی را هنگام جستجو و شناسایی فرصتهای معاملاتی با نسبتهای سود یا ضرر بتونه پیش بینی کنه.
در امواج الیوت، قیمتهای بازار بین یک مرحله امواج حرکتی و یک مرحله امواج اصلاحی در تمام مقیاسهای زمانی روند به تناوب شکل میگیره. امواج حرکتی همیشه از مجموعهای از 5 موج تشکیل میشه که خوده این امواج از امواج حرکتی و اصلاحی تشکیل شده است، به طوری که امواج هر کدام از این امواج به 5 موج کوچکتر تقسیم می شود.
الگوهای پنج موجی امواج الیوت(محرک و اصلاحی)
در نظریه الیوت، قیمتهای بازار بین یک مرحله فاز انگیزشی و یک مرحله اصلاحی در تمام بازه های زمانی روند بازار فارکس به تناوب تغییر میکنند. امواج انگیزشی همیشه از مجموعهای 5 موجی درجه پایینتر تشکیل میشه که دوباره بین امواج انگیزشی و امواج اصلاحی متناوب به ریز موج های کوچکتر تقسیم می تونیم ببینیم، به طوری که همیشه امواج 1، 3، و 5 فاز انگیزشی هستند و امواج 2 و 4 بازگشت کوچکتری از امواج 1 و 3 هستند.
در شکل زیر، امواج 1، 3 و 5 امواج محرکه هستند و به 5 موج درجه کوچکتر تقسیم می شوند که به صورت ((i))، ((ii))، ((iii))، ((iv)) و (v)) نمایش داده ایم. موج 2 و 4 امواج اصلاحی هستند و به 3 موج درجه کوچکتر تقسیم می شوند که به عنوان ((a))، ((b)) و ((c)) نامگذاری شده اند. مواج 1، 2، 3، 4 و 5، مواج درجه بزرگتری را تشکیل می دهند.
امواج اصلاحی از 3 موج تشکیل می شوند که با نام ABC مشخص نام گذاری شده اند. 3 موج A، B و C موج اصلاحی درجه بزرگتری را تشکیل می دهند. در بازار نزولی روند غالب نزولی است، بنابراین الگوی معکوس است پنج موج پایین و سه موج بالا.
شناسایی امواج الیوت با الگوریتمی مبتنی بر رایانه
توسعه فناوری رایانه و اینترنت شاید مهمترین پیشرفتی باشه که قرن بیست و یکم را روی داد. گسترش معامله گرفتن مبتنی بر کامپیوتر و الگوریتم دسته جدیدی از معامله گران را ایجاد کرده که صرفاً بر اساس تکنیک ها، احتمالات و آمار و بدون جنبه احساسی انسانی معامله کنند. علاوه بر این، این ماشینها با خرید و فروش بسیار سریع در چند ثانیه یا حتی میلیثانیه بر اساس الگوهای اختصاصی معامله میکنند.
بدون شک محیط معاملاتی که امروز با آن روبرو هستیم کاملاً متفاوت از محیط دهه 1930 است که الیوت برای اولین بار اصل موج خود را توسعه داد. سؤالات اساسی مطرح می شود که آیا می توان اصل موج الیوت را در محیط معاملاتی جدید امروزی اعمال کرد یا نه. به هر حال، اگر انتظار داشته باشیم که خودروهای امروزی متفاوت از خودروهای دهه 1930 باشند، عقل سلیمی در نظر گرفته میشود، چرا باید فرض کنیم که یک تکنیک معاملاتی از سال 1930 میتواند در محیط معاملاتی امروز اعمال کنیم؟
اصول امواج الیوت در بازار امروز
بزرگترین تغییر در بازار امروز در مقایسه با دهه 1930 در تعریف روند و حرکت مخالف است. ما چهار نوع بازار داریم: بازار سهام، بازار فارکس، کالاها و اوراق قرضه. نظریه موج الیوت در اصل از مشاهده بازار سهام (یعنی تئوری داو) مشتق شده است، اما بازارهای خاصی مانند فارکس بیشتر بازار دامنه ای را نشان می دهند.
در بازار امروز، حرکت 5 موجی همچنان در بازار اتفاق می افتد، اما سال ها مشاهده ما نشان می دهد که حرکت 3 موجی بیشتر از حرکت 5 موجی در بازار اتفاق می افتد. علاوه بر این، بازار می تواند در یک ساختار اصلاحی در همان جهت حرکت کند. به عبارت دیگر، بازار می تونه در یک ساختار اصلاحی روند داشته باشه. به حرکت در 3 موج متوالی ادامه می دهد و یک عقب نشینی کنه، سپس دوباره همان جهت را در یک حرکت اصلاحی 3 موجی ادامه می دهد. بنابراین، ما معتقدیم که در بازار امروز، روندها نباید در 5 موج باشند و روندها می توانند در 3 موج آشکار شوند. بنابراین مهم است که هنگام تلاش برای یافتن روند و برچسب زدن نمودار، همه چیز را در 5 موج ختم نکنیم.
قوانین امواج الیوت
قانون 1- در تئوری الیوت موج 2 نباید 100% موج 1 را همپوشانی کند. اگر موج 2 کل موج 1 رو پوشش داد یعنی اینکه هنوز روند قبلی تداوم داره، اقدام به معامله کردن نکنید.
قانون 2- در بین امواج الیوت، موج 3 رو نباید کوتاه ترین در نظر بگیرید. اگر در موج شماری تون طوری شد که موج 3 کوتاه ترین شد، بدونید که اشتباه شمارش کردین و باسد این موج رو یا بخشی از اصلاح موج دوم بدونید یا موج اول و دوم از 3 موج تشکیل شده است.
قانون 3- موج 4 نباید وارد حریم موج 1 بشود. در امواج الیوت Close کندل موج 4 نباید با Close کندل موج 1 هم پوشانی داشته باشه. عموما در انتهای موج 1 کندل بصورت توخالی بسته می شود، اما اگر به صورت کندل استیک توپر بسته شد Close آن کندل ملاک نیست Open آن را درنظر میگیریم.
قانون 4- در بازار فارکس و بورس موج 3 بیشترین کشیدگی رو داره و امواج 1 و 5 می تونه بلندترین و کوتاه ترین موج باشند. اگر موج 3 بزرگترین موج باشد عموما موج 5 به اندازه موج1 است.
قانون 5- اگر موج 2 سریع انجام شود موج 4 عموما با زمان بیشتری سپری می شود و بالعکس.
قانون 6- در موج شماری Closeکندل 1 نباید با Close کندل موج 4 تلاقی داشته باشد. سایه های کندل عیبی نداره اما خوده کندل در موج 4 نباید تلاقی داشته باشد.
مثلت خاتمه دهنده در امواج الیوت
ویژگی های مثلت خاتمه دهنده:
1-همواره به صورت پنج موجی شکل می گیرد.
2- ساختار داخلی آن بصورت 3-3-3-3-3 است
3- اجزای تشکیل دهنده آن به صورت زیگزاگ و یا ABC و یا WXY می باشد.
4- موج چهارم با موج یکم همپوشانی دارد.
5- موج سوم هرگز کوتاه ترین موج نیست.
6- جایگاه اختصاصی مثلث خاتمه دهنده در موج پنجم و موج C اصلاحی می باشد.
7- راستای قاعده آن نمی تواند خلاف جهت روند اصلی و یا حتی بصورت کاملا افقی باشد.
8- خط Ternd Line پایین آن می تونه بصورت افقی باشه
9- مثلث خاتمه دهنده در موج 5 از هر موج پنج موجی و موج C شکل بگیرد.
امواج فاز انگیزشی در امواج الیوت
به طور کلی فاز انگیزشی به دوشکل زیر تشکیل می شود
1-امواج پیش رو که خود دو نوع می باشد :5 موجی می باشد که این موج ها می تونه تک موجی و یا بزرگتر باشه. از بین این 5موج در همان جهت صعودی یا نزولی بازار حرکت می کنه که شامل موج 1،3 و5 می باشد که هر سه موج خود از 5 موج تشکیل شده است. موج 4 نمی تونه با موج 1 همپوشانی داشته باشه. موج پنجم 38/2 از موج 4 بلندتر است. اگر موج پنجم کوتاه تر از موج چهارم باشه یک موج شکست خورده یا ناقص محسوب میشه.
قانون همپوشانی: قانون همپوشانی را براساس اینکه شما درحال تجزیه تحلیل کدام نوع از امواج پیش رو هستند می تونیم به دو صورت مختلف تقسیم کنیم :
الف-پیش رو روندار: در این نوع از موج پیش رو، هیچ قسمتی از موج چهارم نمی تونه به محدوده قیمتی موج دوم یا به عبارتی به انتهای موج اول وارد بشه.
ب-پیش رو انتهایی: موج چهارم می تونه وارد مدوده موج دوم بشه.
قانون تناوب: وقتی که امواج مجاور یا متناوب یک درجه باهم مقایسه میشه، آنها بایستی از لحاظ مختلف مشخص شود. مهم ترین عامل تعیین کننده در ظهور کامل این قانون زمان می باشد. در الگوهای پیش رو مهم ترین کاربرد این قانون در دوره هایی هست که بازار خلاف جهت روند اصلی حرکت می کنه. عواملی که الگوی الیوت چیست؟ در این قانون باید مورد توجه قرار می گیره شامل : قیمت، زمان، جهت، پیچیدگی(میزان بازگشت از موج قبلی در امواج پیش رو، آن هم در موج 2 و4)
هنگامی که موج سوم گسترش پیدا می کنه همانندی زمان بین موج 2 و 4 متداول تر می شود، یعنی اگر موج 2 بازه زمانی کوتاه تری داشته باشد، موج 4 در بازه زمانی بیشتر تشکیل میشه و برعکس.
امواج ناقص یا شکست خورده در امواج الیوت
گاهی شرایط بازار فارکس به نحوی هست که قدرت موج پنجم کاهش یافته و کوچکتر از حد معمول میشه. این الگو از جمله الگوهای است که در آن موج پنجم از موج سوم تجاوز نمیکنه، که حاکی از ضعیف بود بازار و تمایل آن به حرکت در جهت مخالف می باشد.
ویژگی های این الگو:
- موج 3 در مقایسه با امواج 1 و 5 کوچکترین نیست.
- موج 4 نمیتونه با موج با موج 1 همپوشانی داشته باشه مگر در مثلث های قطری و در برخی اوقات در موج 1 و یا A می باشد.
- موج 5 قادر نیست از انتهای موج 3 فراتر رود.
- در موج 3 بزرگترین حرکت را مشاهده می کنیم.
- شکست موج پنجم زمانی رخ می دهد که موج پنجم کوتاه تر از موج چهارم باشه.
امواج گسترده یا گسترش ها در امواج الیوت
امواج گسترشی حالتی است که در یکی از امواج الگوی پیش رو رخ می دهد به این صورت که امواج 1، 3 و5 نمیتونه گسترده و نسبت به دیگر امواج طویل تر بشه. زمانی که موج 3 گسترده میشه موج 1 و5 باهم برابر میشه.
ویژگی های الگو گسترده :
این الگو از 5، 9، 13 ویا 17 موج ساخته شده اند. ساختار درونی این الگو شامل :5-3-5-3-5-3-5-3-5
موج گسترش یافته بیشترین مومنتوم(شتاب) را نشان میده که در حجم معاملات و یا اندیکاتورهای چون MACD نمایان می گردد.
قانون برابری : درهر الگوی پیش رو که قانون گسترش در آن برقرار است یکی از امواج بلندتر از سایرین است. این قانون فقط درموج از سه موج 1، 3، 5 بکار میره. اگر هرکدام از این سه موج به عنوان موج گسترش شناخته شود آن دو موج دیگر با هم برابر هست. طبق این قانون، دوموج گسترش نیافته بایستی از نظر قیمت یا زمان برابر باشه یا اینکه یکی از این دوعامل یا هر دو از طریق نسبت های فیبوناچی باهم مرتبط باشه. زمانی که موج سه گسترده باشه این قانون بهتر اثر میگذارد. اگر موج 1 گسترش یابد، موج 2 بیشترین زمان را به خود اختصاص می دهد. اگر موج 5 گسترش یابد، موج 4 بایستی بیشترین زمان را به خود اختصاص میده.
مثلث های قطری در امواج الیوت
مثلث های قطری که خود بر نوع می باشد. این الگو همانند الگوهای پیش رو پنج موج پنج موجی بوده و در جهت روند اصلی تشکیل میگرده اما تفاوت هایی داره که شامل: الف- موج 1، 3 و 5 می تونه دارای ساختار سه موجی باشه. ب-برخلاف الگوهای پیش رو، هموار موج های 1 و 4 همپوشانی دارند. پ-معمولا با توجه به نوع مثلث درنقاط ابتدایی و یا پایانی الگوهای بزرگ تشکیل می گردند که حاکی از خستگی الگوهای بزرگ می باشد. ت-معمولا به دلیل دارا بودن دو خط همگرا شکلی همانند الگوی کنج دارند اما به ندرت در محدوده دو خط واگرا و به صورت پهن شده و نیز می توانند تشکیل گردند.
الف- مثلث قطرهای آغازین: مثلث قطری آغازین از جمله الگوهای است که فقط در موقعیت موج 1 و A از موج بزرگتر ظاهر میشه. این الگو به ندرت در درجات موجی بالاتر مشاهده می گردند اما بیشتر در درجات پایین تر و در نمودارهای میان روزی تشکیل میگردد. مثلث قطری آغازین معمولا نشانه از خستگی یا به اتمام رسیدن الگوی یک درجه بزرگتر از خود می باشند و معمولا دو خط امتداد نقاط سقف و کف مثلث همگرا می باشد.
الگوی قطرهای آغازین دارای خصوصیات زیر است
- از 5 موج ساخته شده است.
- قیمت در محدوده همگرا نوسان می کند.
- موج 1 یک موج پیش رو یا یک قطری آغازی از درجه پایین تر می باشد.
- موج 2 می تونه هر الگوی اصلاحی غیر از مثلث است.
- موج 2 همواره کوچکتر از موج 1 است.
- موج 3 یک الگوی پیش رو می باشد.
- موج سوم در مقایسه با امواج 1 و 5 هرگز نمی تواند کوچکترین باشه.
- موج 4 می تونه هر الگوی اصلاحی باشه
- موج های 1 و 4 اندکی همپوشانی دارند.
- موج 4 نمیتونه به محدوه آغازین موج سوم وارد بشه.
- موج 5 یک موج پیش رو یا یک قطری انتهای می باشد.
ب- مثلث قطرهای پایانی: این الگو بسیار نادر و کمیاب است، معمولا در امواج پیش رو از درجه کوچکتر تشکیل میشه. این الگو معمولا در موج پنجم و یا موج C تشکیل می شود. ریزموج های 1، 3 و 5 این الگو برخلاف قطری آغازین همگی از سه موج تشکیل شده اند.(3-3-3-3-3). مثلث قطری پایانی معمولا نشانه خستگی یا به اتمام رسیدن الگوی یک درجه بزرگتر ازخود می باشد و معمولا دو خط امتداد نقاط سقف و کف همگرا هست.
مثلث قطری پایانی دارای ویژگی های زیر هست :
- از پنج موج ساخته شده است.
- قیمت در محدوده دوخط همگرا نوسان می کنه.
- امواج 1، 3 و 5 دارای الگوی زیگزاگ می باشد.
- موج 2 می تونه هر الگوی اصلاحی غیر از مثلث باشه.
- موج 2 همواره کوچکتر از موج 1 است.
- موج 3 در مقایسه با موج 1و 5 کوچیکتر نیست.
- موج 5 از نظر اندازه حداقل 5 درصد موج 4 می باشد.
- مو ج 1 و 4 اندکی همپوشانی دارند.
پ-قطرهای پیشتاز: مثلث قطری پیشتاز را در موج 1 و A می تونیم پیدا کنیم که پس از تشکیل این الگو یک بازگشت بسیار زیادی انجام میشه. ریز موج های 1، 3 و 5 همگی از 5 موج تشکیل شده اند لذا دارای آرایش 5-3-5-3-5 می باشد. این الگو نیز مانند دیگر مثلث های قطری، موج 4 همیشه وارد محدوده موج 1 می شود.
آموزش امواج الیوت و الگوهای هارمونیک
نظریه امواج الیوت یکی از پیشروترین و جدیدترین نظریههای موجود در بازارهای مالی است که توسط رالف نلسون الیوت در دهه 1930 مطرح شد.
الیوت پس از بازنشستگی به دلیل بیماری، به منظور پر کردن وقت خود شروع به مطالعه نمودارهای ماهانه، هفتگی، روزانه، ساعتی و 30 دقیقهای شاخصهای مختلف برای 75 سال کرد و پس از انجام تحقیقات بسیار، نظریه خود را ارائه داد.
این نظریه یک روش تحلیل تکنیکال است که به دنبال کشف الگوهای قیمت بلندمدت مربوط به تغییرات احساسات سرمایهگذاران و روانشناسی آنان و استفاده از آن جهت پیشبینی جهت حرکت قیمتی در بازارهای مالی از جمله بازار سهام و آتی است.
نظریه امواج الیوت هارمونیک در سال 1935 زمانی مشهور شد که الیوت پیشبینی اعجاب انگیز خود را درباره اتمام روند نزولی بازار سهام که مخالف با نظر دیگر فعالین بازار بود، اعلام کرد.
پس از آن این نظریه تبدیل به یکی از مهمترین اصول سرمایهگذاری برای هزاران مدیر سهام، بازرگان و سرمایهگذار خصوصی شده است به طوری که شرکت Elliott Wave International بزرگترین شرکت تجزیه و تحلیل مالی و پیشبینی بازار مستقل در جهان است که تجزیه و تحلیل و پیشبینی بازار را بر اساس اندیکاتور امواج الیوت انجام میدهد.
الیوت قوانین حاکم بر نمودارهای قیمتی را پیدا کرده و نحوه شناسایی، پیشبینی و استفاده از این الگوهای موجی را توصیف کرد. این نتایج در کتاب "R.N. Elliott's Masterworks" ، که در سال 1994 منتشر شده است، پوشش داده شده است. الیوت همچنین یادآوری میکند که این الگوها اطمینانی در مورد حرکت قیمت در آینده را ارائه نمیدهند، بلکه به منظور کمک به پیشبینی احتمالی حرکات بعدی در بازار مورد استفاده قرار میگیرد.
این الگوها میتوانند همراه با سایر اشکال تحلیل تکنیکال، از جمله شاخصهای تکنیکالی، برای شناسایی فرصتهای ویژه مورد استفاده قرار گیرند و به همین دلیل است که معاملهگران ممکن است برداشتهای متفاوتی از ساختار امواج الیوت هارمونیک بازار در یک زمان مشخص داشته باشند.همچنین باید توجه داشت که مهمترین مزیت الگوهای امواج الیوتی پیشبینی دقیق تراز قیمتی در آینده بازار است که به نوعی نقص سیستمهای تحلیل کلاسیک به شمار میآید.
یکی دیگر از روشهای تحلیلی که در واقع نشات گرفته از سیستم معاملاتی الیوت است، الگوهای هارمونیک میباشد. نظریه اصلی الگوهای هارمونیک بر اساس حرکات قیمت-زمان شکل گرفته است که بر پایه روابط نسبت فیبوناچی و تقارن آن در بازارها میباشد که با ارائه الگوهای قیمتی بر اساس نسبتهای فیبوناتچی سعی بر پیشبینی اتمام روند اصلاحی بازار دارد.
در این دوره از آموزش تحلیل تکنیکال پیشرفته که نیازمند تسلط بر تحلیل تکنیکال کلاسیک و آموزش حرفه ای ایچیموکو میباشد، ابتدا قوانین و اصول پایهای امواج الیوت به صورت مفصل بسط و شرح داده شده و در هر مرحله با بیان مثالهای مفصل، به تفهیم و آموزش اصول و قوانین امواج الیوت و الگوهای هارمونیک پرداخته شده است.
در این دوره پس از یادگیری اصول و قوانین امواج الیوت، به بررسی و آموزش تمامی الگوهای هارمونیک ساده و پیشرفته به همراه مثال پرداخته می شود و در انتها نیز به منظور جمعبندی و ایجاد سیستم معاملاتی مناسب برای معاملهگران به بررسی چند مثال و ترکیب سیستم معاملاتی الیوت، ایچیموکو و کلاسیک پرداخته شده تا معاملهگر به خوبی توانایی تنظیم و به کارگیری سیستمهای معاملاتی مختلف را پیدا کند.
در نهایت به منظور صرفهجویی در وقت معاملهگران برای پیدا کردن سهام مناسب، به بیان اهمیت و آموزش فیلترنویسی در بورس ایران و آموزش بورس پرداخته شده است.بطور کلی در آموزش امواج الیوت مکتبخونه به بیان فیلترنویسی امواج الیوت، قوانین امواج الیوت، موج شمار الیوت،اندیکاتور امواج الیوت، الگوهای امواج الیوت، نحوه شمارش امواج الیوت با اندیکاتور و. میپردازیم. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا بیشتر درباره امواج الیوت دانش کسب کنید و با ذهن بازتری دوره آموزشی را شروع کنید.
نظریه موج الیوت (Elliott Wave Theory)
نظریه موج الیوت (به انگلیسی Elliott Wave Theory) توسط شخصی با نام «رالف نلسون الیوت» ابداع شد.
هدف الیوت توضیح حرکات قیمت در بازارهای مالی بود که در آنها میتوان الگوهای موجی تکرارشونده و فراکتال را مشاهده کرد.
امواج الیوت در حرکات قیمت سهام و رفتار مصرف کنندگان تشخیص داده میشوند. معاملهگران و سرمایهگذارانی که تلاش دارند از روند بازار کسب سود کنند را میتوان در واقع “سوار بر موجها” تفسیر کرد.
الیوت باور داشت که بازارهای سهام، که براساس تصور کلی رفتاری تصادفی و بینظم داشتند، در واقع در قالب الگوهای تکرارشونده معامله میشوند. در این مقاله به شرح نظریه موج الیوت و نحوه به کارگیری آن در معاملات نگاهی خواهیم انداخت.
مبانی نظریه موج الیوت
نظریه موج الیوت توسط رالف نلسون الیوت در دهه 30 میلادی ابداع شد.
الیوت، پس از اینکه به دلیل بیماری به ناچار بازنشسته شد، احتیاج پیدا کرد تا با چیزی زمان خودش را پر کند و سرگرم شود.
به این سبب شروع به بررسی 75 سال نمودارهای سالیانه، ماهیانه، هفتگی، روزانه، و همچنین نمودارهای خودساخته ساعتی و 30 دقیقهای در چندین شاخص مختلف کرد.
در سال 1935، هنگامی که الیوت پیشبینی عجیبی از کف بازار (market bottom) ارائه داد، نظریه او نیز به شهرت رسید و از آن زمان به بعد این نظریه اساس اقدامات هزاران مدیر سبد، معاملهگر و سرمایهگذار خصوصی شده است.
الیوت قوانین خاص حاکم بر چگونگی شناسایی، پیش بینی، و سرمایهگذاری براساس این الگوهای موجی را توضیح داد. این کتابها، مقالات، و نامهها در شاهکارهای آر. اِن. الیوت (R.N. Elliott’s Masterworks) جمع آوری شده و در سال 1994 به چاپ رسیدند.
Elliott Wave International بزرگترین شرکت مستقل تحلیل مالی و پیش بینی بازار در جهان است که تحلیلها و پیش بینیهایش از آینده بازار را براساس مدل الیوت انجام میدهد.
از نظر الیوت، این الگوها قطعیتی برای حرکات آینده قیمت نیستند بلکه میتوانند کمکی در تحلیل احتمالات عملکرد آینده بازار قلمداد شوند. این الگوها را میتوان در ارتباط با سایر انواع تحلیل تکنیکال، از جمله اندیکاتورهای تکنیکال، برای شناسایی فرصتهای خاص استفاده کرد. معاملهگران نیز ممکن است از ساختار موج الیوت بازار در یک بازه زمانی مشخص تفاسیر مختلفی داشته باشند.
موجها
به عقیده الیوت، روند قیمتها در بازارهای مالی از روانشناسی غالب سرمایهگذاران نشات میگیرد. او دریافت که تغییرات در ذهنیت و روانشناسی عموم در بازارهای مالی همیشه با همان الگوهای تکرارشونده و یکسان فراکتالی خود را نشان میدهد.
نظریه الیوت تا حدی یادآور نظریه داو (Dow) است زیرا در هر دو قیمت سهام به شکل موجی حرکت میکنند.
با این وجود، از آنجا که الیوت ماهیت “فراکتالی” بودن بازارها را نیز تشخیص داد، توانست بازارها با جزئیات دقیقتری بررسی کند.
فراکتالها ساختارهای ریاضی هستند که پیوسته خود را تکرار میکنند و هر چقدر آنها را بزرگتر کنید باز همان ساختار اولیه به دست میآید. الیوت متوجه شد که الگوهای قیمت در نمودارهای سهام دارای ساختاری فراکتال هستند، و سپس تحقیقات خود را روی الگوهای تکرارشونده این ساختارها آغاز کرد که میتوان آنها را به عنوان یک اندیکاتور برای پیش بینی آینده بازار در نظر گرفت.
نکات کلیدی:
- در تحلیل تکنیکال، نظریه موج الیوت به دنبال الگوهای طولانیمدت و تکرارشونده قیمت است که براساس احساسات و روانشناسی سرمایه گذاران شکل گرفتهاند.
- این نظریه، امواج را متشکل از امواج ایمپالسی (impulse waves) میداند که الگو را شکل میدهند و همچنین امواج اصلاحی (corrective waves) که در تقابل با روند بزرگتر قرار میگیرند.
- هر مجموعه موج، در قالب مجموعهای بزرگتر از امواج جای میگیرد که از الگوی مشابه ایمپالس/اصلاح تبعیت میکند. به این رویکرد خاص از الگوی الیوت چیست؟ تحلیل بازار و سرمایه گذاری روش فراکتال گفته میشود.
تفسیر نظریه امواج الیوت
نظریه موج الیوت به این شکل تفسیر میشود:
پنج موج در مسیر روند اصلی حرکت میکنند و در پی آنها یک حرکت اصلاحی همراه با سه موج رخ میدهد (در کل یک حرکت 5-3). این حرکت 5-3 خود به دو زیرگروه در موج بعدی تقسیم میشود.
الگوی 5-3 اصلی ثابت میماند، با این حال بازه زمانی هر موج ممکن است متفاوت باشد.
نگاهی به نمودار زیر بیندازید که متشکل از هشت موج است: (پنج موج بالا و سه موج پایین) که با 1، 2، 3، 4، 5، A، B، C نامگذاری شدهاند.
موجهای 1، 2، 3، 4، و 5 یک موج ایمپالس را شکل میدهند و موجهای A، B، و C یک موج اصلاحی.
از سویی دیگر، یک ایمپالس پنج موجی موج 1 و یک اصلاح سه موجی موج 2 را در مقیاس بزرگتر بعدی نشان میدهند.
موج اصلاحی اغلب از سه حرکت مجزای قیمت تشکیل شده است – دو حرکت در مسیر اصلاحیه اصلی (A و C) و یک حرکت خلاف جهت آن (B).
موجهای 2 و 4 در تصویر بالا موجهای اصلاحی هستند.
این امواج به طور معمول ساختاری شبیه این دارند:
توجه داشته باشید که در این تصویر، موجهای A و C در یک درجه بزرگتر در مسیر روند حرکت میکنند و بنابراین ایمپالسی هستند و از پنج موج تشکیل شدهاند. در مقابل، موج B برخلاف روند است و بنابراین اصلاحی و متشکل از سه موج است.
یک موج ایمپالسی که موجی اصلاحی آن را دنبال کند یک درجه از موج الیوت را تشکیل میدهند که از روندها (trends) و ضدروندها (countertrends) تشکیل شده است.
همانطور که از الگوهای تصویر بالا میبینید، پنج موج همیشه به سمت بالا و یا سه موج همیشه به سمت پایین حرکت نمیکنند. به عنوان مثال، هنگامی که روند بزرگتر به سمت پایین باشد، دنباله پنج موجی نیز به سمت پایین خواهد بود.
درجه موج
الیوت 9 درجه موج تعریف و آنها را به این ترتیب، از بزرگترین به کوچکترین، نامگذاری کرد:
- چرخه فوقبزرگ (Grand Supercycle)
- چرخه بزرگ (Supercycle)
- چرخه (Cycle)
- اولیه (Primary)
- حد وسط (Intermediate)
- کوچک (Minor)
- جزئی (Minute)
- بسیار جزئی (Minuette)
- زیرگروه بسیار جزئی (Sub-Minuette)
از آنجا که موجهای الیوت فراکتال هستند، درجات موج الیوت، به لحاظ نظری، بیشتر از آنچه که در بالا فهرست شد نیز میتوانند تا ابد بزرگ و بزرگتر و در نتیجه جزئی و جزئیتر شوند.
یک معاملهگر میتواند هرروز از این نظریه استفاده کند، یک حرکت ایمپالسی با روند صعودی را شناسایی کرده، با آن همراه شود و سپس این موقعیت را پس از کامل شدن الگوی پنج موجی و هنگامی که روند معکوس قریب الوقوع است بفروشد یا Short کند.
امواج الیوت چه چیزی را نشان میدهند
برخی تحلیلگران تکنیکال تلاش دارند تا از الگوهای موجی در بازار سهام با استفاده از نظریه موج الیوت بهره ببرند.
این فرضیه میگوید حرکات قیمت سهام را میتوان پیش بینی کرد زیرا این حرکات در قالب الگوهای بالا و پایین و تکرار شوندهای به نام امواج شکل میگیرند که تحت تاثیر روانشناسی سرمایهگذار است.
در این نظریه، امواج مختلفی وجود دارد از جمله امواج محرک (motive waves)، امواج ایمپالس (impulse waves)، و امواج اصلاحی (corrective waves).
امواج الیوت یک الگوی ذهنی است و همه معاملهگران این نظریه را به یک شکل تفسیر نمیکنند و برخی آن را استراتژی موفقی در معاملات نمیدانند.
خود نظریه تحلیل موج را نیز نمیتوان به سادگی تعریف کرد.
برخلاف بسیاری از نظریههای شکلگیری قیمت، این نظریه دارای طرحی مشخص و قاعدهمند نیست تا بتوان دستورالعملهای آن را بشکل کاملا دقیق دنبال کرد. تحلیل موج صرفا تصویری از تحرکات بازار ارائه میدهد و کمک میکند تا حرکات قیمت را در ابعادی بسیار وسیعتر و عمیقتر درک کنید.
نظریه موج الیوت در اصل شامل امواج ایمپالسی و اصلاحی میشود:
امواج ایمپالسی
موجهای ایمپالسی از 5 زیرموج تشکیل میشوند که در مسیر بزرگترین روند حرکت میکنند.
این الگو رایجترین موج محرک است و بسیار ساده میتوان آن را در بازار تشخیص داد.
مانند تمامی امواج محرک، این موج از 5 زیر موج تشکیل شده که بین آنها 3 موج محرک و 2 موج اصلاحی هستند. این ساختار 5-3-5-3-5 نام گذاری شده و در تصویر بالا نشان داده شده است.
با این حال، این ساختار قوانینی دارد که شکل گیری آن را تائید میکنند. این قوانین غیرقابل نقض هستند.
اگر یکی از این قوانین نقض شود، ساختار را نمیتوان موج ایمپالسی دانست و موج مشکوک باید دوباره نامگذاری شود. این قوانین عبارتند از:
- موج 2 نمیتواند بیش از 100 درصد مسیر موج 1 را طی کند
- موج 3 هرگز نمیتواند بین موجهای 1، 3، و 5 کوتاهترین باشد
امواج اصلاحی
امواج اصلاحی، که گاهی امواج مورب (diagonal waves) نامیده میشوند، از سه موج یا ترکیبی از 3 زیرموج تشکیل شدهاند که در مسیر خلاف روند بزرگترین درجه بعدی حرکت میکند.
مانند تمامی امواج محرک، هدف آن حرکت دادن بازار در مسیر روند است و از 5 زیرموج تشکیل شده است.
تفاوت اینجاست که به نظر میرسد امواج مورب یا در حال گسترش و یا در حال انقباض هستند. همچنین، با توجه به اینکه کدام موج مشاهده شده، تعداد زیرموجهای امواج مورب ممکن است به 5 نرسد.
مانند دیگر امواج محرک، هر زیرموج از امواج مورب هرگز به طور کامل مسیر زیرموج قبل را طی نمیکند و زیرموج 3 از امواج مورب هرگز کوتاهترین موج نیست.
این امواج ایمپالسی و اصلاحی در یک ساختار فراکتال مشابه با خود جای گرفتهاند تا الگوهای بزرگتر را بسازند.
به عنوان مثال، یک نمودار یک ساله ممکن است در میانه یک موج اصلاحی باشد، اما یک نمودار 30 روزه ممکن است یک موج ایمپالسی در حال رشد را نشان دهد. معاملهگری که چنین تفسیری از موج الیوت دارد ممکن است دو دیدگاه بلندمدت خرسی و کوتاه مدت گاوی برای سرمایهگذاری داشته باشد.
پیشبینیهای بازار براساس الگوهای موجی
الیوت پیش بینیهای دقیقی از بازار سهام بر اساس ویژگیهای قابل اعتمادی که در الگوهای موجی یافته بود انجام داد. یک موج ایمپالس (impulse wave) که در مسیری مشابه روند بزرگتر حرکت میکند، همیشه پنج موج در الگوی خود نشان میدهد.
با این حال، یک موج اصلاحی (corrective wave) در مسیری خلاف روند اصلی حرکت میکند. در مقیاسی کوچکتر، در هر موج ایمپالسی پنج موج را میتوان یافت. و این الگو تا بینهایت خود را در مقیاسهای کوچکتر و کوچکتر تکرار میکند. الیوت این ساختار فراکتال را در دهه 30 میلادی در بازارهای مالی پیدا کرد اما تا دههها بعد دانشمندان پی به اهمیت فراکتالها نبردند و آنها را به شکل ریاضی ترسیم نکردند.
ما اکنون میدانیم که در بازارهای مالی، “برای هر بالا رفتنی، پایین آمدنی نیز هست” زیرا هرگاه حرکت قیمت به سمت بالا یا پایین باشد، حرکت بعدی در جهت مخالف خواهد بود. عملکرد قیمت شامل روندها و اصلاحهای قیمت است. روندها مسیر اصلی قیمت را نشان میدهند درحالیکه اصلاحها برخلاف روندها حرکت میکنند.
الیوت دریافت که دنباله فیبوناچی (Fibonacci sequence) تعداد امواج را در ایمپالسها و اصلاح ها مشخص میکند. روابط موجی در قیمت و زمان نیز معمولا نسبتهای فیبوناچی را نشان میدهند، مانند 38~ درصد و 62 درصد. برای مثال یک موج اصلاحی ممکن است 38 درصد از مسیر موج ایمپالسی قبل از خود را دوباره طی کند.
تحلیلگرانِ دیگر اندیکاتورهایی ایجاد کردهاند که از نظریه موج الیوت الهام گرفته شدهاند، از جمله اسیلاتور موج الیوت که در تصویر زیر نشان داده شده است.
این اسیلاتور با روشی مبتنی بر محاسبات انجام شده توسط کامپیوتر، پیشبینی مسیر آینده قیمت را بر اساس تفاوت بین میانگین متحرک 5 دورهای و 34 دورهای ارائه میدهد. سیستم هوش مصنوعی Elliott Wave International، به نام EWAVES، تمام قوانین و دستورالعملهای موج الیوت را روی دادهها اعمال میکند تا بتواند تحلیلی خودکار از موج الیوت به دست آورد.
شهرت نظریه امواج الیوت
در دهه 70 میلادی، اصل موج الیوت از طریق کتاب افسانهای دو نفر با نام «ای. جی. فراست» (A.J. Frost) و «رابرت پرشتر» (Robert Prechter)، شهرت زیادی پیدا کرد.
نام این کتاب، اصل موج الیوت: کلید رفتار بازار (Elliott Wave Principle: Key to Market Behavior) بود.
نویسندگان این کتاب بازار گاوی دهه 80 را پیشبینی کرده بودند و پرشتر بعدها بر مبنای همین نظریه رکود 1987 را پیشبینی و یک پیشنهاد فروش صادر قبل از سقوط بازار در سال 1987 میلادی منتشر کرد.
سخن آخر
طرفداران موج الیوت تاکید دارند که فراکتال بودن ساختار بازار به منزله سهولت پیش بینی بازار نیست.
دانشمندان درخت را دارای ساختاری فراکتال میدانند اما نه به این معنا که میتوان راه هر شاخه را پیشبینی کرد. نظریه موج الیوت، مانند هر روش تحلیلی دیگری، در عمل طرفداران و همچنین منتقدین خودش را دارد.
یکی از مشکلات اساسی این است که طرفداران نظریهها همیشه میتوانند اشتباهات را به گردن خوانش بد از نمودارها بیندازند تا ضعف خود نظریهها.
علاوه بر این، تفاسیر و تعابیر از اینکه چقدر طول میکشد تا یک موج کامل شود بیشمار است. با این حال، معاملهگرانی که طرفدار نظریه موج الیوت هستند سرسختانه از آن دفاع میکنند.
این اصطلاح در واژهنامه جامع بورسینس منتشر شده است.اصطلاحات دیگر را ببینید.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
امواج الیوت و نحوه کارکرد آن در بازار ارزهای دیجیتال
نظریه امواج الیوت توسط رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott) برای توصیف حرکت قیمت ها در بازارهای مالی تهیه شده است که در آن او الگوهای تکراری و موجهای هندسی را مشاهده و شناسایی کرد. او این امواج را در حرکات قیمت سهام و در رفتار مصرف کنندهها مشخص کرد. اصطلاح سوار شدن بر روی موج که در آن سرمایهگذاران در تلاش برای سودآوری از یک روند بازار هستند نیز از این نظریه گرفته شده است.
نکات مهمی که در مورد نظریه امواج الیوت باید بدانید :
- نظریه امواج الیوت روشی برای تجزیه و تحلیل فنی است که در آن به بررسی الگوهای تغییرات قیمت در بلند مدت، در اثر تغییرات مداوم در احساسات سرمایهگذاران میپردازد.
- این تئوری دارای دو نوع مشخص موج است، امواج جنبشی و اصلاحی.
- تمامی امواج در این نظریه به خودی خود در الگوی الیوت چیست؟ یک مجموعه بزرگتر از امواج قرار دارند که به همان الگوی جنبشی / اصلاحی پایبند هستند، که به عنوان روشی بر پایه هندسه فراکتال برای سرمایه گذاری توصیف شده است.
نظریه امواج الیوت چگونه شکل گرفت
نظریه امواج الیوت توسط رالف نلسون الیوت در سال ۱۹۳۰ تدوین شد. او بعد از اینکه به علت بیماری مجبور به بازنشستگی شد، برای پر کردن وقت خود به چیزی احتیاج داشت، بنابراین شروع به مطالعه ۷۵ سال نمودارهای سالانه ، ماهانه ، هفتگی و روزانه که خود آنها را در فهرست های الگوی الیوت چیست؟ مختلف وارد نموده بود، کرد. این تئوری در سال ۱۹۳۵ هنگامی که الیوت پیش بینی عجیبی از بورس اوراق بهادار کرد عملی شد. الیوت در آن زمان به درستی پیشبینی کرد که شاخص بورس به پایینترین میزان خود خواهد رسید، و از آن زمان به بعد این تئوری به عنوان یک رکن اصلی برای هزاران مدیر بورس ، بازرگان و سرمایهگذاران خصوصی بدل شد.
الیوت قواعد خاص حاکم بر نحوه شناسایی ، پیش بینی و سرمایه گذاری در الگوهای موج خود را تشریح کرد. تمامی کتابها، مقالات و نامههای او در این زمینه در سال ۱۹۴۴ تحت عنوان شاهکار الیوت (R.N. Elliott’s Masterworks) منتشر شد. نظریه جهانی امواج الیوت بزرگترین منبع تحلیل مالی مستقل و پیشبینی بازار در دنیا است و تمام بازارهایی که از آن استفاده میکنند به نام بازار مدل الیوت شناخته میشوند.
الیوت همواره متذکر بود که این الگوهای هیچگونه اطمینان قطعی در مورد حرکت قیمت های آینده ارائه نمیدهند، بلکه به منظور کمک برای تشخیص احتمالات در مورد آینده بازار کمک می کنند و آنها را می توان همراه با الگوی الیوت چیست؟ انواع دیگر تجزیه و تحلیل فنی، استفاده کرد. اما همیشه معاملهگران ممکن است در یک زمان معین تعابیر مختلفی از ساختار امواج الیوت در یک بازار داشته باشند.
نحوه کارکرد امواج الیوت
بر طبق نظریه الیوت به طور کلی حرکت صعودی در بازار به ۵ موج تقسیم میشود که با نام موجهای جنبشی معروفند و در مقابل آن ۳ موج وجود دارد که به موجهای اصلاحی معروف است. پنج موج صعودی با اعداد ۱ تا ۵ نمایش داده شده است و سه موج اصلاحی با ABC علامتگذاری میشود. که این الگوها در بازههای زمانی کوچک و بزرگ مشخص میشوند. در حالت ایده آل ، الگوهای کوچکتر را می توان در الگوهای بزرگتر شناسایی کرد. نحوه کارکرد امواج الیوت نیز از اطلاعات بدست آمده از این الگوها است که با قرار دادن آنها در اصلاح فیبوناچی میتوان از جهت حرکت بازار اطلاع پیدا کرد و به خرید و فروش با میزان ریسک کمتر دست زد.
در مدل الیوت، تغییر قیمت بازار همیشه بر طبق روند حرکتی این دو موج جنبشی و اصلاحی است. موجهای جنبشی دارای ۵ موج است، موج ۱، ۳ و ۵ صعودی و موج ۲ و ۴ اصلاح کننده قیمت هستند. در شکل بالا ۳ موج صعودی به ۵ قسمت تقسیم شدند و به شکل ((i)), ((ii)), ((iii)), ((iv)), ((v)) نمایش داده شده است و دو موج اصلاحی نیز هرکدام به سه بخش تقسیم شده و از نمادهای ((a)), ((b)), ((c)) برای هر قسمت استفاده شده است. که در نظریه الیوت به این ۵ موج که هرکدام دارای چند ریز موج است به طور کلی موج اول میگویند.
موجهای اصلاحی نیز از ۳ موج تشکیل شده است ، موج اول که شامل ۵ مرحله نزولی است به نام موج A و سپس موج سه مرحلهای اصلاحی به نام موج B و در آخر یک موج نزولی دیگر به نام موج C. و این ۳ موج در اصطلاح موج دوم نامیده میشوند. در بازار خرسی روند غالب رو به پایین است ، بنابراین این الگو معکوس می شود، یعنی پنج موج پایین و سه موج به بالا خواهد شد.
تمامی این درجهبندیهای صورت گرفته در نظریه امواج الیوت، برای شناسایی چرخهها است تا تحلیلگران بتوانند موقعیت یک موج را در پیشرفت کلی بازار مشخص کنند. تمامی مراحلی که در چرخه موجهای الیوت وجود دارد را میتوان در بازههای زمانی هفتگی، ماهانه و یا سالانه بازار پیدا کرد. این الگو را میتوان در تمامی نمودارهای EWF استفاده کرد.
استفاده از امواج الیوت در بازار ارزهای دیجیتال
همانطور که گفته شد نظریه امواج الیوت مبتنی بر مفهوم الگوهای تکراری، که تحت تأثیر روانشناسی سرمایهگذاران بوده، شکل گرفته است. رالف نلسون الیوت یک تحلیلگر مستقر در ایالات متحده بود و پس از سالها تحقیق و تجزیه و تحلیل داده های بازار سهام ، کتاب اصل موج (The Wave Principle) را نوشت که در آن تئوری خود را شرح می داد. روش او در تجارت سنتی پذیرش گستردهای پیدا کرده است و اکنون به عنوان یک شاخص رایج در تجارت ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد.
شاخص امواج الیوت به نوسانات در عملکرد قیمت، تحت تأثیر روانشناسی جمعی، تریدرها نگاه میکند. این نوسانات اغلب در الگوهای یا موجهای تکراری به وجود میآیند و با شناسایی در مراحل اولیه شکلگیری این موجها، تریدرهای ارز دیجیتال میتواند قیمت ارز را باتوجه و نوع موج و الگوهای آن پیشبینی کنند.
الگوی شکست امواج الیوت
دو نوع موج مختلف وجود دارد که توسط نشانگر امواج الیوت مشخص شده اند : ضربهای و اصلاح کننده. امواج ضربهای دقیقا همسو با حرکت بیشتر تریدرها بوده و از ۵ موج تشکیل شده است. ریتم حرکتی این امواج مانند تصویر زیر است : موجهای ۱، ۳ و ۵ به صورت حمایتی عمل میکنند، در حالی موجهای ۲ و ۴ اصلاحاتی در این روند خاص هستند.
این پنج موج را میتوان به شرح زیر توضیح داد:
- موج اول : مربوط به سرمایهگذاران است که به عنوان مثال دست به خرید بیت کوین میزنند زیرا به نظر آنها قیمت آن از ارزش واقعی آن کمتر است.
- موج دوم : هنگامی است که بعضی از سرمایهگذاران به سود میرسند که این امر سبب اصلاح قیمت بیت کوین میشود.
- موج سوم : با توجه به موج ۱، گروه بزرگی از تریدرها این مسئله را صعودی میدانند و تصمیم می گیرند از موج ۲ که موجب کاهش قیمت شده استفاده کنند و به خرید و ترید بیتکوین بپردازند. معمولا این بلندترین موجی است که شکل میگیرد.
- موج چهارم : بعد از فشار قوی موج سوم، سرمایهگذاران اکثرا سود مناسبی میکنند که سبب اصلاح دوباره قیمت میشود.
- موج پنجم : موج نهایی معمولا زمانی تشکیل میشود که تعداد بسیار زیادی از تریدرها دیگر توانایی مقاومت در برابر از دست دادن فرصت سرمایه گذاری سودآور (FOMO) را ندارند. این امر سبب شکلگیری الگوی ABC میشود.
الگوی ABC امواج الیوت
الگوی ABC که معمولا با نام موج اصلاحی شناخته میشود، به عنوان تصحیح کننده الگوی ۵ موج به کار میرود. که ساختار آن به صورت یک الگوی ۳ موج است. در شکل زیر چگونگی تشکیل این امواج نشان داده میشود.
الیوت در کتاب خود ۲۱ الگوی اصلاحی مختلف ABC را بیان کرده است. با این حال ، تریدرهای ارزهای دیجیتال تمایل دارند که روی بروزترین و ساده ترین الگوهای ABC متمرکز شوند که شامل : الگوی زیگ زاگ (Zig-zag) ، الگوی صاف (مستطیل) و الگوی مثلث میشوند. برخلاف امواج جنبشی تشخیص امواج اصلاحی کار بسیار دشواری است. برای آشنایی بیشتر با الگوهای موج اصلاحی به برخی از قوانینی که در هنگام رخ دادن آنها میافتد اشاره میکنیم.
برای اینکه تشخیص دهید که موج اصلاحی شما از نوع زیگزاگ است، قوانین زیر حتما باید اتفاق بیافتد
- الگوی زیگزاگ دارای سه موج است
- موج A به صورت جنبشی و نقطه شروع شیب است
- موج B می تواند از هر الگوی اصلاحی استفاده کند
- موج C به صورت جنبشی و نقطه انتهای شیب است
- موج B کوتاهتر از موج A است
- موج C بلندتر از موج B است
- موج B یک موج اصلاحی است
برای اینکه تشخیص دهید که موج اصلاحی شما از نوع صاف (مستطیل) است، قوانین زیر حتما باید اتفاق بیافتد
- الگوی صاف دارای سه موج است
- موج A می تواند هر نوع الگوی تصحیح به جز مثلث باشد
- موج B می تواند هر نوع الگوی تصحیح باشد (در بیشتر موارد زیگزاگ است)
- موج C به صورت جنبشی و نقطه انتهای شیب است
- بلندی موج B بیشتر از ۹۰ درصد موج A است
- موج C معمولا هم اندازه و یا کمی بلندتر از موج B است
- موج B یک موج اصلاحی است
البته باتوجه به بلندی موج B و C این الگو دارای ۳ مدل است
- معمولی : این الگو همگامی اتفاق میافتد که تقریبا بلندی هر سه موج به یک اندازه باشد
- گسترده : این الگو همگامی اتفاق میافتد که موج B از موج A، و موج C از موج B بلندتر باشد
- مداوم : این الگو همگامی اتفاق میافتد که موج B از موج A بلندتر باشد اما موج C از موج B کوتاهتر باشد
در کل ، امواج جنبشی و اصلاحی در کنار هم، به اصطلاح “حرکت ۳-۵” را تشکیل می دهند ، که می تواند در مدت زمان از ۱ دقیقه تا یک سال رخ دهد.
الگوی تجارت امواج الیوت در بازارهای ارز دیجیتال
برای استفاده از الگوی امواج الیوت در تجارت ارزهای دیجیتال باید به قوانین زیر توجه داشته باشید:
- موج ۳ هرگز نمی تواند کوتاهترین موج جنبشی باشد
- موج ۲ هرگز نمی تواند پایینتر از شروع موج ۱ باشد.
- موج ۴ هرگز نمی تواند از بیشترین قیمت موج ۱ کمتر باشد.
- اگر موج ۲ سریع تمام شود، موج ۴ بیشتر طول میکشد و برعکس
- استثنا در امواج جنبشی: اگر طول موج های ۱ و ۳ هم اندازه باشند، به احتمال زیاد موج ۵ هم همون اندازه خواهد بود.
اگر یکی از قوانین فوق شکسته شود ، کل الگوی شما بیاعتبار است. البته که لیستی از قوانین اضافی نیز وجود دارد که باید به آنها رعایت شود، اما این قوانین از اهمیت کمتری برخوردار بوده و می توانند شکسته شوند.
هم اکنون برای مثال میتوانید به نمودار قیمتی بیت کوین در زیر توجه کنید. ما حرکت ۳-۵ را برای در نمودار آن مشخص کردهایم. قیمت در ابتدای شروع موج ۱ به کمترین میزان خود رسیده است، قبل از اینکه شروع به سیر صعودی داشته باشد. و به محث پایان یافتن موج ۵، الگوی ABC شکل گرفته و شاهد کاهش قیمت هستید.
در این مثال تمامی ۳ قانون اصلی که گفته شد رعایت شده است. اصلیترین نکته در مورد امواج الیوت این است که شما بتوانید موجها را به درستی تشخیص دهید. این امر به ویژه در هنگام شناسایی امواج ۳ و ۵ بسیار مهم است. برای فهمیدن اینکه امواج ۲ و ۴ دقیقا چه زمانی به پایان میرسند، تریدرها از اصلاح فیبوناچی (Fibonacci retracement) استفاده میکنند.
برای اینکه بیشتر با کارکرد این اصلاح آشنا شوید، ما همان نمودار قسمت قبلی را با اضافه کردن اصلاح فیبوناچی به شما نشان میدهیم. همانطور که در تصویر مشخص شده، موج دوم هنگامی که به ۷۸.۶ درصد اصلاح فیبوناچی میرسد به اتمام میرسد. با این اطلاعات و دانستن اینکه موج ۲ نمی تواند از موج ۱ پایینتر بیاید ، برای اینکه در تریدمان ضرر نکنیم میتوانیم از لحظه شروع قیمت موج ۱ استفاده کنیم و سرمایهگذاری را در نقطهای که کمترین میزان نوسان را دارد انجام دهیم.
تریدرهای معمولا از سطح ۳۸.۲ درصد تا ۷۸.۶ درصد فیبوناچی برای پیدا کردن اتمام موج ۲ و شروع موج ۳ استفاده میکنند. زیرا در این محدوده است که پیشبینی ما درست از آب در میآید و عملکرد قیمت در موج اصلاحی ۲ پایین تر از شروع موج ۱ نخواهد بود. اینگونه است که تریدرهای ارز دیجیتال موجهای بازارها را میگیرند و به اصطلاح برروی آن سوار میشوند تا بیشترین سود ممکن را ببرند. اما همیشه به یاد داشته باشید که عملکرد قیمت باید ۳ قانون اصلی را رعایت کند. اگر اینگونه نباشند ، الگوی امواج الیوت اعمال نمی شود و بهتر است از شاخص های مختلف فنی دیگر برای پیشبینی وضع قیمت استفاده کنید
نتیجهگیری
نظریه امواج الیوت یک چارچوب کامل برای درک رفتار بازار ارائه می دهد ، و با یافتن پاسخ این سوال که، دقیقا ما کجا قرار گرفتهایم؟ به سازماندهی نظرات ما در مورد بازار کمک می کند. ترکیب نظریه الیوت با نسبتهای فیبوناچی، به تریدرها کمک میکند تا تصمیمگیری کنند ، برخی از نقاط خوب ورود و خروج را فراهم میکند و در نتیجه اعتماد به نفس تریدرها را افزایش میدهد. از طرف دیگر ، نقص اصلی نظریه موج الیوت میزان بالای وابستگی به تصمیم کاربران است. یافتن دو تحلیلگر موج الیوت که به نتیجه گیری یکسان برسند یا الگوهای موج یکسانی را ترسیم کنند دشوار است.
به طور خلاصه ، تجزیه و تحلیل امواج الیوت یک روش عالی برای فراهم آوردن اطلاعات در هنگام تحلیل بازار است، اگرچه تجارت را صرفا با استفاده از تجزیه و تحلیل این موج نیز توصیه نمیکنیم. درعوض، سعی کنید در کنار این روش از ابزارهای دیگری مانند میانگین حرکت یا نوسان ساز استفاده کنید تا تصمیم نهایی در مورد خرید یا فروش یک ارز دیجیتال بگیرید.
کلام آخر
متخصصان امواج الیوت تاکید دارند که صرفا به دلیل اینکه بازار از یک الگو فراکتال استفاده میکند ، نمیتوان آن را به راحتی پیش بینی کرد. به عنوان مثال اگر درخت را به عنوان یک الگو فراکتال فرض کنیم ، این بدان معنی نیست که هر کسی می تواند مسیر هر یک از شاخه های آن را پیش بینی کند. از نظر کاربرد عملی ، اصل امواج الیوت مانند سایر روش های تحلیل ، نیاز به مطالعه فراوان و درک کافی از آن دارد.
یکی از نقاط ضعف اصلی این است که کاربران اکثرا مقصر شکست خود را ضعف در تئوری میدانند تا در اشتباه خواندن نمودارها، که این امر سبب میشود که آنها هرگز در فهمیدن اینکه یک موج چه موقع به پایان میرسد عاجز باشند. با این حال معاملهگرانی که به تئوری امواج الیوت باور دارند با شور و شوق از آن دفاع می کنند.
تئوری امواج الیوت در تحلیل تکنیکال چیست؟
رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott) تئوری امواج الیوت را در دههٔ 30 میلادی توسعه داد. الیوت باور داشت که بازارهای سهام، که تصور میشد رفتاری بینظم و آشفته دارند، در واقع دارای الگوهایِ تکراریِ منظمی میباشند. در این مقاله، ما نگاهی به تاریخچهٔ موجود در پس تئوری امواج الیوت میاندازیم و خواهیم دید که چگونه از آن برای معاملهگری استفاده میشود.
امواج
الیوت پیشنهاد داد که روندهای شکل گرفته در قیمتهای بازارهای مالی همگی از ذهنیت (روانشناسی) بازار نشأت میگیرند. او دریافت که تغییر در ذهنیت بازار میتواند بهصورت الگوهایی تحت عنوان موجها (Waves) در بازارهای مالی دیده شوند.
تئوری الیوت به تئوری داو (Dow theory) شباهت دارد زیرا هر دوی آنها حرکات قیمت سهام را بهشکل حرکات موجی میبینند. از آنجایی که الیوت متوجه طبیعت تکرارپذیر بازارها شد، توانست آنها را با دقتی بیشتر و با جزئیاتی بالاتر مورد بررسی قرار دهد. الگوهای تکرارپذیر (فرکتالها – Fractals) ساختارهای ریاضی هستند که حتی در مقیاسهای کوچکتر نیز بهعینه تکرار میشوند و تا بینهایت این تکرارها ادامه مییابند. الیوت کشف کرد که قیمتهای شاخصهای سهام نیز بههمین شکل ساختاردهی شدهاند. بنابراین او شروع کرد تا این الگوهای تکرارشونده را بررسی کند و از آنها بهعنوان نشانگرهایی جهت پیشبینی حرکات آینده بازار استفاده کند.
پیشبینی بازار براساس الگوهای موجی
الیوت توانست با استفاده از ویژگیهای قابل اتکایی که در الگوهای موجی یافته بود، پیشبینیهایی دقیق را در مورد بازار انجام دهد. یک موج انگیزشی (Impulse Wave) جهت حرکتی مشابه با جهت حرکتی روند بزرگتر (Larger Trend) دارد، و همواره به شکل یک الگوی پنج موجی (Five wave pattern) دیده میشود. یک موج اصلاحی (Corrective Wave) از سویی دیگر، حرکتی در خلاف جهت حرکت روند اصلی دارد. در مقیاسهایی کوچکتر، میتوان در هر موج حرکتی، پنج موج کوچکتر تحت عنوان ریزموج را پیدا کرد.
این الگوها خود را تا بینهایت و تا کوچکترین مقیاسها نیز تکرار میکنند. الیوت این ساختار فرکتال را در بازارهای مالی و در دههٔ 30 میلادی کشف کرد، اما تنها در دهههای بعد بود که محققان توانستند فرکتالها را بشناسند و آنها را بهشکلِ ریاضی نمایش دهند.
در یک بازار مالی، ما با این اصطلاح آشنا هستیم که «هر چه بالا میرود، باید پایین بیاید – what goes up, must come down» همچنان هنگامی که قیمت به سمت بالا حرکت میکند، همواره توسط یک حرکت در خلاف جهت خود به سمت پایین کشیده میشود. حرکات قیمتی (Price Action) به دو بخش روندها (Trends) و اصلاحات (Corrections) تقسیمبندی شدهاند. روندها نشاندهندهٔ جهت اصلی حرکت قیمتها میباشند، در حالی که اصلاحات، حرکتی در خلاف جهت روندها دارند.
تفسیر تئوری امواج الیوت
امواج الیوت بهشکل زیر تفسیر میشوند:
- ما شاهد پنج موج در جهت حرکت روند اصلی میباشیم، که توسط یک الگوی سهموجیِ اصلاحی دنبال میشوند که مجموعاً 5-3 حرکت را دربرمیگیرند. این 5-3 حرکت بعدها خود تبدیل به زیرمجموعه حرکات بزرگتر امواج میشوند.
- این الگوی 5-3 موجی همواره ثابت میماند، حتی اگر بازهٔ زمانی هریک از موجها با یکدیگر تفاوت داشته باشند.
حال بیایید نگاهی به نمودار زیر که از هشت موج تشکیل شده است، بیاندازیم، پنج موج رو به بالا و سه موج رو به پایین که به ترتیب با اعداد 1،2،3،4،5 برای موجهای صعودی و حروف A – B – C برای موجهای اصلاحی نامگذاری شدند.
تئوری امواج الیوت
در اینجا امواج 1، 2، 3، 4، 5 موج حرکتی را میسازند و امواج A – B – C امواج اصلاحی را تشکیل میدهند. الگوی پنج موجی حرکتی، موج شماره 1 را میسازند و سپس یک الگوی سهموجی اصلاحی، موج اصلاحی شماره 2 را تشکیل میدهند.
موجهای اصلاحی معمولاً سه حرکت قیمتی قابل تشخیص دارند – که دو تا از آنها همجهت با حرکت اصلاحی اصلی بوده (امواج A و C) و یکی از آنها در خلاف جهت آن میباشد (موج B). امواج 2 و 4 در شکل بالا بهعنوان امواج اصلاحی شناخته میشوند. این امواج معمولاً ساختاری بهشکل زیر دارند:
تئوری امواج الیوت در موج های اصلاحی
در نظر داشته باشید که در این تصویر، امواج A و C در جهت روند اصلی حرکت میکنند و بنابراین بهعنوان موجهای انگیزشی (Impulsive Waves) شناخته شده و از پنج ریز موج تشکیل شدهاند. موج B، برخلاف امواج A و C؛ یک موج در خلاف جهت روند اصلی بوده و بهعنوان روندی اصلاحی (Countertrends) شناخته میشود و از سه موج تشکیل شده است.
همانطور که میتوانید از الگوهایی که در شکل فوق به نمایش گذاشته شده است ببینید، الگوی پنجموجی همیشه حرکت رو به بالا ندارد، و همچنین الگوی سه موجی نیز همواره به سمت پایین حرکت نمیکند. پس توجه داشته باشید که زمانی که روند اصلی قیمتی رو به پایین میباشد، امواج نزولی ما شامل پنج ریزموج و امواج صعودی (امواج اصلاحی) ما شامل سه ریزموج خواهند بود.
انواع درجههای امواج
الیوت نه درجه از امواج را تعریف نموده است. این امواجها از بزرگترین آنها تا کوچکترینشان بهشرح زیر میباشند:
- Grand Supercycle
- Supercycle
- Cycle
- Primary
- Intermediate
- Minor
- Minute
- Minuette
- Sub – Minuette
از آنجایی که امواج الیوت ساختاری فرکتالی دارند، درجهٔ موجهای شناخته شده میتواند بزرگتر و یا حتی کوچکتر از لیست فوق باشد.
برای استفاده از این تئوری در معاملهگری روزانه، یک معاملهگر باید بتواند روند صعودی و حرکت اصلی را مشخص نماید، وارد معاملهٔ خرید شده و پس از آن وارد یک معاملهٔ فروش، بسته به الگوهای ساخته شده توسط ریزموجهای پنجگانه و بازگشتهای قیمتی قریبالوقوع شود.
محبوبیت تئوری امواج الیوت
در دههٔ 70 میلادی، اصل امواج الیوت محبوبیت زیادی را طی فعالیتهای فراست (A.J. Frost) و رابرت پریچر (Robert Prechter) کسب کرد. در کتاب افسانهای آنها تحت عنوان «اصول امواج الیوت: کلیدی به سوی شناخت رفتار بازار – Elliott Wave Principle: Key to Market Behavior» نویسندگان توانستند روند صعودی بازار را در دهه 80 میلادی پیشبینی کنند. پرچر بعدها و پیش از وقوع شکست بازار در سال 1987، توصیه به فروش سهام کرده بود.
جمعبندی
استفادهکنندگان امواج الیوت تأکید میکنند که با وجود این که بازارها ماهیتی فرکتال دارند، اما این پیشبینی بازارها را آسانتر نمیکند. محققان یک درخت را بهعنوان یک ساختار فرکتال در نظر میگیرند، اما این بدین معنی نیست که هر شخصی میتواند جهت هر یک از شاخههای آن را تشخیص دهد. وقتی که به استفادهٔ کاربردی از این مفهوم میرسیم، امواج الیوت نیز به مانند بسیاری دیگر از روشهای تحلیل بازار موافقان و مخالفان خود را دارد.
یکی از اصلیترین ضعفهایی که وجود دارد، اشتباه کاربران این تئوری در شمردن درست موجهای بازار میباشد. با رخدادن این اشتباهات، امکان هرگونه تفسیر و پیشبینی از جهت حرکت موج آینده وجود خواهد داشت. در عین حال، معاملهگرانی که در امر استفاده از تئوری امواج الیوت متبحر شدهاند، با قدرت از این ایده دفاع میکنند.
تیم تحریریه دیجی کوینر
این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.