دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟

جزئیات تغییر دامنه نوسان در بورس و فرابورس

جزئیات تغییر دامنه نوسان و حجم مبنای معاملات سهام شرکت‌های حاضر در بورس و فرابورس از روز شنبه(۲۵ اردیبهشت) اعلام شد.

به گزارش سرویس بورس مشرق، هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در جلسه یکشنبه گذشته خود با توجه به مصوبه شورای عالی بورس مبنی بر افزایش تدریجی و پیرو مطالعات صورت گرفته، در خصوص متقارن‌سازی دامنه در همین مقطع و سپس افزایش تدریجی دامنه به صورت متقارن تصمیم گرفت.

از این رو دامنه نوسان به جای مثبت ۶ و منفی ۳ درصد به مثبت و منفی ۵ تغییر یافت و اعلام کرد در آینده با رصد شرایط بازار نسبت به افزایش دامنه اقدام خواهد شد.

همچنین در خصوص دامنه نوسان و حجم مبنا در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران مقرر شد از روز شنبه آینده(۲۵ اردیبهشت) حداقل ارزش مبنا در حجم مبنا برای تمامی نمادهای معاملاتی سهام بورس اوراق بهادار تهران، بازار اول و دوم فرابورس ایران به ۱۵ میلیارد ریال و همچنین این مقدار در خصوص بازار پایه تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب ۱۰ میلیارد، ۵ میلیارد و ۲.۵ میلیارد تغییر یابد.

در این زمینه جزئیات تغییر دامنه نوسان و حجم مبنا در بازارهای مختلف بورس اوراق بهادار و همچنین فرابورس ایران بدین شرح است:

* بورس اوراق بهادار:

- دامنه نوسان در کلیه نمادهای معاملاتی بازارهای بورس اوراق بهادار تهران مثبت و منفی ۵ درصد و حداقل ارزش حجم مبنا نیز ۱۵ میلیارد ریال خواهد بود.

* فرابورس ایران:

- دامنه نوسان در بازارهای اول و دوم فرابورس مثبت و منفی ۵ درصد و حداقل ارزش حجم مبنا ۱۵ میلیارد ریال خواهد بود.

- دامنه نوسان در تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز بازار پایه فرابورس به ترتیب مثبت و منفی ۳، ۲ و ۱ درصد و حداقل ارزش حجم مبنا در این بازراها نیز به ترتیب ۱۰، ۵ و ۲.۵ میلیارد ریال خواهد بود.

شایان ذکر است دامنه نوسان در کلیه نمادهای معاملاتی مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس و فرابورس نیز مثبت و منفی ۱۰ درصد خواهد دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟ بود.

برداشتن دامنه نوسان چه کمکی به بورس می‌کند؟

قرن نو نوشت: یک کارشناس اقتصادی گفت: قطعاً اگر دامنه نوسان برداشته شود وضعیت بازار سرمایه بهبود پیدا خواهد کرد و اگر بازار سرمایه تحت سلطه حاکمیت نبود خیلی زودتر باید این اتفاق می‌افتاد.

مجید عشقی، رئیس سازمان بورس، در گفت‌وگویی با قرن نو از حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه خبر داد و گفت: «اوایل امسال دامنه نوسان برداشته می‌شود و این اقدام بی‌تردید تأثیری بسیار مثبت بر بورس باقی خواهد گذاشت.»

میثم رادپور، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟ با خبرنگار قرن نو و در پاسخ به این پرسش که حذف دامنه نوسان چه تأثیری بر روند بازار سرمایه خواهد گذاشت؛ گفت: در هیچ کشوری در دنیا دامنه نوسان به اندازه کشور ما محدود نیست و در برخی از کشورها دامنه نوسانی برای بازار سرمایه به این معنا گذاشته نشده است؛ به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا مدارشکن وجود دارد که اگر در یک روز نوسانات خیلی بزرگ شود معاملات برای چند دقیقه تعطیل خواهد شد تا بازیگران بازار از احساسات دست بردارند و تصمیمات عاقلانه‌ای بگیرند و این مدارشکن قرار نیست در بازار سرمایه و روند معاملات دخالتی کند و حتی ممکن است دو تا سه بار از آن در طول معاملات استفاده شود و اما در کشورهایی که دامنه نوسان برای بازار سرمایه آنها وضع شده است نیز این دامنه نوسان آنقدر محدود نیست و پنج درصد برای دامنه نوسان معنایی ندارد.

وی در ادامه افزود: برداشته شدن دامنه نوسان دراین‌راستا صورت می‌گیرد که بازار سرمایه کارا شود؛ زیرا اگر دامنه نوسان به این محدودی در بازار سرمایه باشد سهام و معاملات دائما در معرض آن قرار می‌گیرند و دائما دیده می‌شود که سهام شرکت‌ها در صف‌های خرید و فروش قرار می‌گیرد و این صف‌های خرید و فروش نیز از نظر روانی بر معاملات بازار سرمایه تأثیر خواهد گذاشت و خیلی از مواقع فعالان بازار سرمایه منتظر تشکیل صف‌هایی هستند که دنباله‌رو آنها قرار گیرند و این صف‌های خرید و فروش منجر به تسری نوسانات خواهد شد.

رادپور در ادامه افزود: اگر سهمی می‌خواسته است بیست درصد افزایش قیمت داشته باشد به خاطر صف‌های خرید افزایش قیمت سی‌درصدی را تجربه خواهد کرد و اگر سهمی نیز می‌خواسته ده درصد بریزد، ازآنجایی‌که در صف فروش قرار می‌گیرد پانزده تا بیست درصد خواهد ریخت و این دامنه نوسان باریک و صف‌های خرید و فروش، نوسانات قیمتی را تشدید خواهد کرد و موجب انحراف قیمتی خواهد شد و در نتیجه کارایی بازار را کاهش خواهد داد که در نهایت امکان تأمین سرمایه و تأمین مالی برای شرکت‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه کارایی به این معنا است که اگر اطلاعاتی وارد بازار سرمایه شود که این اطلاعت باعث جابه‌جایی سهم گردد فوراً دیده شود؛ گفت: زمانی‌که دامنه نوسان وجود دارد این دامنه اجازه نمی‌دهد که جابه‌جایی قیمتی بالافاصله روی قیمت سهم منعکس شود.

این کارشناس اقتصادی در آخر گفت: قطعاً اگر دامنه نوسان برداشته شود وضعیت بازار سرمایه بهبود پیدا خواهد کرد و اگر بازار سرمایه تحت سلطه دولت نبود خیلی زودتر باید این اتفاق می‌افتاد.

توضیحات تکمیلی، میرکیارش خمسی, انصاف نیوز:

بورس تهران و فرابورس ایران دارای دامنه نوسان ده درصدی هستند. در این حالت هر سهم با پر کردن حجم مبنای خود می‌تواند در یک روز از +۵ تا -۵ درصد نوسان کند. در برخی از سهم های دارای بازارگردان و صندوق ها این دامنه دو برابر می‌شود و از +۱۰ تا -۱۰ قابل نوسان است. در بازار فرابورس ایران قسمتی به نام بازار پایه وجود دارد که از سه تابلو زرد نارنجی و قرمز تشکیل می‌شود که به ترتیب دامنه نوسان ۶، ۴ و دو درصدی را تجربه می‌کنند.

در بازارهای دو طرفه مانند فارکس یا تبادل ارز جهانی که معامله گران نسبت ها را معامله می‌کنند حجم مبنا معنایی ندارد و همچنین در بازار رمز ارزها ممکن است از -۹۹ درصد تا +۱۰۰۰۰ درصد را تجربه کنیم.

برخی از سهم های بازار سرمایه حدود دو سال است که در صف فروش هستند و با معامله نشدن و پر نشدن حجم مبنا سرمایه مردم قفل شده است. با برداشتن دامنه نوسان پویایی و نقد شوندگی بازار افزایش می‌یابد.

همچنین دوره های رشد و ریزش بازار به حالت عادی بر‌می‌گردد و اگر دوره ریزش و رکود دو سال در این حالت طول کشیده با باز شدن دامنه نوسان شاید حتی هیجانات در یک روز تخلیه شود.

البته این نکته را باید مد نظر داشت که با برداشتن دامنه نوسان این بازار حرفه‌ای خواهد شد و ممکن است معامله گران در یک روز نوسانات بسیار زیادی را ببینند.

برخی از فعالان و تحلیل کران معتقد هستند با برداشتن دامنه نوسان بازار تحلیل پذیرتر خواهدشد و حتی می‌توان به تایم فریم های پایین مانند یک دقیقه نیز مراجعه کرد.

دامنه نوسان از بازار سرمایه حذف خواهد شد؟

قرن نو : مجید عشقی، رئیس سازمان بورس، در گفت‌وگویی با قرن نو از حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه خبر داد و گفت: «اوایل امسال دامنه نوسان برداشته می‌شود و این اقدام بی‌تردید تأثیری بسیار مثبت بر بورس باقی خواهد گذاشت.»

میثم رادپور، کارشناس اقتصادی در پاسخ به این پرسش که حذف دامنه دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟ نوسان چه تأثیری بر روند بازار سرمایه خواهد گذاشت؛ گفت: در هیچ کشوری در دنیا دامنه نوسان به اندازه کشور ما محدود نیست و در برخی از کشورها دامنه نوسانی برای بازار سرمایه به این معنا گذاشته نشده است؛ به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا مدارشکن وجود دارد که اگر در یک روز نوسانات خیلی بزرگ شود معاملات برای چند دقیقه تعطیل خواهد شد تا بازیگران بازار از احساسات دست بردارند و تصمیمات عاقلانه‌ای بگیرند و این مدارشکن قرار نیست در بازار سرمایه و روند معاملات دخالتی کند و حتی ممکن است دو تا سه بار از آن در طول معاملات استفاده شود و اما در کشورهایی که دامنه نوسان برای بازار سرمایه آنها وضع شده است نیز این دامنه نوسان آنقدر محدود نیست و پنج درصد برای دامنه نوسان معنایی ندارد.

وی در ادامه افزود: برداشته شدن دامنه نوسان دراین‌راستا صورت می‌گیرد که بازار سرمایه کارا شود؛ زیرا اگر دامنه نوسان به این محدودی در بازار سرمایه باشد سهام و معاملات دائما در معرض آن قرار می‌گیرند و دائما دیده می‌شود که سهام شرکت‌ها در صف‌های خرید و فروش قرار می‌گیرد و این صف‌های خرید و فروش نیز از نظر روانی بر معاملات بازار سرمایه تأثیر خواهد گذاشت و خیلی از مواقع فعالان بازار سرمایه منتظر تشکیل صف‌هایی هستند که دنباله‌رو آنها قرار گیرند و این صف‌های خرید و فروش منجر به تسری نوسانات خواهد شد.

رادپور در ادامه افزود: اگر سهمی می‌خواسته است بیست درصد افزایش قیمت داشته باشد به خاطر صف‌های خرید افزایش قیمت سی‌درصدی را تجربه خواهد کرد و اگر سهمی نیز می‌خواسته ده درصد بریزد، ازآنجایی‌که در صف فروش قرار می‌گیرد پانزده تا بیست درصد خواهد ریخت و این دامنه نوسان باریک و صف‌های خرید و فروش، نوسانات قیمتی را تشدید خواهد کرد و موجب انحراف قیمتی خواهد شد و در نتیجه کارایی بازار را کاهش خواهد داد که در نهایت امکان تأمین سرمایه و تأمین مالی برای شرکت‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه کارایی به این معنا است که اگر اطلاعاتی وارد بازار سرمایه شود که این اطلاعت باعث جابه‌جایی سهم گردد فوراً دیده شود؛ گفت: زمانی‌که دامنه نوسان وجود دارد این دامنه اجازه نمی‌دهد که جابه‌جایی قیمتی بالافاصله روی قیمت سهم منعکس شود.

این کارشناس اقتصادی در آخر گفت: قطعاً اگر دامنه نوسان برداشته شود وضعیت بازار سرمایه بهبود پیدا خواهد کرد و اگر بازار سرمایه تحت سلطه دولت نبود خیلی زودتر باید این اتفاق می‌افتاد.

دامنه نوسان چیست و چه اهمیتی در بورس دارد؟

دامنه مجاز نوسان یا همان دامنه نوسان یکی از موضوعات بحث برانگیز و جنجالی در بورس ایران است و همه افرادی که در بورس فعالیت میکنن باید با این مقوله به خوبی آشنا باشند. این موضوع به طور مستقیم و غیر مستقیم با مباحثی مثل قیمت پایانی، صف خرید و فروش، حجم مبنا، نقدشوندگی سهم و بسیاری از مسائل دیگر ارتباط تنگاتنگی دارد از این رو دانستن ساز و کار دامنه نوسان در بورس اهمیت بسیار زیادی دارد.
دامنه نوسان چیست و چرا تا این حد اهمیت دارد؟ در این مقاله ضمن بیان چیستی دامنه نوسان سهم (بازه مجاز نوسان روزانه) به آفت‌ها و البته فواید وجود آن در بورس ایران خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

دامنه نوسان چیست؟

همان طور که احتمالا می‌دانید قیمت یک سهم در یک روز کاری نمی‌تواند از یک حدی بیشتر یا از یک حدی کمتر شود. این حدود همان بازه قیمت مجاز روزانه هر سهم است. اینکه این حدود بر چه اساسی مشخص میشود برمی‌گردد به قیمت پایانی هر سهم. اگر نمی‌دانید قیمت پایانی چیست همینجا این مقاله را رها کنید و به مقاله قیمت پایانی سهام چیست و چه تفاوتی با قیمت آخرین معامله دارد مراجعه کنید و پس از مطالعه آن مقاله دوباره برای مطالعه ادامه این مطلب به این صفحه باز گردید.

در واقع قیمت هر سهم در یک روز با توجه به قیمت پایانی آن سهم، تنها می‌تواند بین دو عدد مشخص شده نوسان کند. این اعداد همان بازه قیمت مجاز است که در تابلوی هر نماد در سایت TSETMC نیز قابل رویت است (تصویر زیر).

بازه قیمت مجاز چگونه تعیین می‌شود؟

برای اینکه مفهوم دامنه نوسان را متوجه شوید باید ابتدا ببینیم این قیمت مجاز سهم چگونه محاسبه می‌شود. به تصویر زیر دقت کنید.

فرض کنید قیمت پایانی یک سهم در روز قبل 1000 تومان باشد. در روز جاری حد بالایی قیمت مجاز 5 درصد بیشتر از قیمت پایانی روز قبل یعنی 1050 تومان لحاظ خواهد شد و حد پایینی قیمت مجاز نوسان، 5 درصد کمتر از قیمت پایانی روز قبل یعنی 950 تومان تعیین میشود.

به همین ترتیب بازه مجاز قیمتی برای فردا هم به همین صورت بر اساس قیمت پایانی امروز مشخص میشود و الی آخر. حال اگر قیمت این سهم امروز 950 تومان باشد می‌گویند روی منفی 5 درصد در حال معامله است و به همین ترتیب:

• 960 تومان منفی 4 درصد
• 970 تومان منفی 3 درصد
• 980 تومان منفی 2 درصد
• 990 تومان منفی 1 درصد
• 1000 تومان صفر تابلو
• 1010 تومان مثبت 1 درصد
• 1020 تومان مثبت 2 درصد
• 1030 تومان مثبت 3 درصد
• 1040 تومان مثبت 4 درصد
• 1050 تومان مثبت 5 درصد

اینکه چرا بازه قیمت مجاز را 5 درصد کمتر و بیشتر از قیمت پایانی تعیین میکنند (مثلا چرا 6 درصد نیست) بر میگردد به قانونی که در سازمان بورس تصویب می‌شود. در واقع این عدد 5 یک قرارداد است و می‌تواند به دلخواه قانون گذار تغییر کند.

منظور از دامنه نوسان در بورس

منظور از دامنه نوسان در بورس همین عدد 5 درصد نوسان است. با این توضیحات الآن متوجه می‌شوید که وقتی می‌گوییم دامنه نوسان یک سهم 5 درصد است یعنی چه. شما اکنون به طور کامل با مفهوم دامنه نوسان آشنا شده‌اید.

آیا دامنه نوسان در بورس همیشه 5 درصد است؟

همان طور که عرض کردیم دامنه نوسان در بورس همیشه 5 درصد نبوده و ممکن است هر لحظه توسط دوستان در سازمان بورس تغییر کند! این مسئله یکی از معضلات بورس ایران است که قوانین بدون هیچ ساز و کار مشخصی میتواند یک شبه تغییر کند.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

در گذشته دامنه نوسان بورس 4 درصد و فرابورس 5 درصد بود. بعدا بورس هم 5 درصدی شد. همچنین دامنه نوسان بازار پایه 3 درصد، 2 درصد و 1 درصد است. برخی از سهم‌ها و صندوق های قابل معامله نیز 10 درصدی هستند!

دامنه نامتقارن چیست؟

اخیرا (بهمن 1399) در پی ریزش شدید بازار بورس ایران، قانون جدیدی مبنی بر دامنه نامتقارن تصویب و اجرایی شده است که در آن دامنه نوسان را از 5- تا 5+ به دامنه نوسان قیمت سهام چیست؟ 2- تا 6+ تغییر داده‌اند. این تغییر قانون با این دیدگاه ایجاد شد که مثلا از بازار حمایت شود ولی به اعتقاد نگارنده این مقاله بدترین قانونی بوده است که در بورس ایران اجرایی شده است.

البته به گفته مسئولان این قانون موقتی است. اما آفت‌های این دامنه نامتقارن چیست؟ برای فهمیدن این موضوع به مقاله زیر مراجعه کنید.

مزایا و معایب وجود دامنه نوسان در بورس ایران

دامنه نوسان در بازار سهام بسیاری از کشورها وجود دارد و چیز عجیب و غریبی نیست. وجود دامنه نوسان در بورس مزایا و مضرات مختلفی دارد.

مزایا: جلوگیری از نوسانات شدید قیمت

وجود دامنه مجاز نوسان روزانه باعث کاهش تلاطم بازار می‌شود و از نوسان شدید قیمت در پی اخبار غیر منتظره و هیجان کاذب بازار جلوگیری میکند و به نوعی این قانون از سرمایه‌گذاران خرد حمایت میکند.

معایب: تشکیل صفوف خرید و فروش، کاهش نقدشوندگی، نامعتبر شدن قسمتی از تحلیل تکنیکال

اما به اعتقاد نگارنده این مقاله وجود دامنه نوسان در بورس معایب بیشتری نسبت به مزایای آن دارد. از جمله این معایب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

تشکیل صفوف خرید و فروش:

وجود صف خرید و فروش در بورس ایران به علت وجود دامنه نوسان است و خود این صف‌های خرید و فروش باعث هیجان کاذب در بازار می‌شود و از طرفی زمینه ساز فریب معامله گران خُرد توسط بازیگران سهم را فراهم کرده است.

کاهش نقدشوندگی بازار:

وجود دامنه نوسان باعث کندتر شدن حرکت قیمت، تشکیل صف خرید و فروش و در نهایت باعث کاهش حجم معاملات خواهد شد و همه اینها یعنی کاهش نقدشوندگی بازار که به عنوان رکن اصلی بورس زیر سوال می‌رود.

دامنه نوسان، ۶ درصد می شود

مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: براساس تصمیمات اتخاذ شده قرار بر این است تا به دامنه نوسان بازار اول بورس تهران و نیز فرابورس یک درصد به صورت متقارن اضافه شود و از هفته آینده معاملات این بازار با دامنه نوسان ۶ درصد انجام می‌شود.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایرنا، «سیدمهدی پارچینی » روز چهارشنبه به مصوبات هیات مدیره سازمان بورس در زمینه تغییر دامنه نوسان اشاره کرد و افزود: تغییر دامنه نوسان در هیات مدیره سازمان بررسی و تصمیمات نهایی آن به مسوولان بازار سرمایه ابلاغ شده است.

وی اظهار داشت: براساس تصمیمات اتخاذ شده قرار بر این است تا به دامنه نوسان بازار اول بورس و نیز فرابورس یک درصد به صورت متقارن اضافه شود و معاملات این بازار با دامنه نوسان ۶ درصد انجام می شود اما بازار دوم با دامنه نوسان پنج درصد معامله خواهد شد.

به گفته پارچینی، این تصمیم از روز دوشنبه هفته آینده به مرحله اجرا می رسد.

مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دامنه نوسان ۶ درصد تا پایان فصل بهار است یا نه خاطرنشان کرد: بعد از بررسی های انجام شده درخصوص شرایط ایجاد شده تصمیم گیری ها برای تغییر دوباره دامنه نوسان اتخاذ می شود.

وی گفت: زمان تغییر دوباره دامنه نوسان مشخص نیست و ممکن است این اقدام دوباره برای سه ماه یا ۶ ماه آینده اجرایی شود، و تغییر دوباره دامنه نوسان در برنامه هیات مدیره سازمان بورس قرار دارد.