هجینگ در بازارهای مالی

مختصری در مورد هج فاندها

هج فاند ها موسسات سرمایه گذاری هستند که مدیران آنها از طیف وسیعی از استراتژی ها استفاده می کنند،که اغلب با خرید دارایی های مالی از طریق اهرم و معامله دارایی های پر ریسک،تلاش میکنند تا بازدهی بیشتری نسبت به میانگین فعالان بازارهای مالی به دست آورند.آنها عموما گزینه های پر ریسک تری را برای سرمایه گذاری انتخاب میکنند.

حداقل سرمایه برای سرمایه گذاری در هج فاندها بالاست،برای همین غالبا مشتری های ثروتمند سمت این موسسات می روند.

از خود عبارت هج فاند میتوان برای فهمیدن مفهوم این نوع صندوق ها استفاده کرد.فرض کنید مدیر یک صندوق سرمایه گذاری در سهام،ممکن است بخشی از دارایی های تحت مدیریت خودش را روی یک شرط هج کند.این شرط در واقع شرایطی است که سرمایه گذاری عمده و اصلی مدیر صندوق طبق برنامه پیش نرود و خلاف انتظار اتفاق بیفتد.در این مواقع مقدار سرمایه ای که به هج کردن اختصاص داده شده،جلوی ضررهای سرمایه گذاری اصلی صندوق را تا حد زیادی میگیرد.

فرض کنید مدیر یک صندوق سرمایه گذاری، عمده سرمایه و تمرکز خود را روی صنعتی سرمایه گذاری میکند که وابستگی زیادی به اوضاع اقتصادی جامعه دارد،مثل صنعت توریسم.مدیر صندوق برای پوشش ریسک احتمالی سرمایه گذاری خود،بخشی از سرمایه تحت مدیریت خود را روی صنعتی سرمایه گذاری میکند که وابستگی زیادی به اوضاع اقتصادی جامعه نداشته باشد،مانند صنعت مواد غذایی.اگر اوضاع اقتصادی خوب پیش رود و شاهد رشد درآمد ها باشیم،صنعت توریسم رونق و به طبع سرمایه گذاری اصلی صندوق به نتیجه خواهد رسید.در غیر این صورت سرمایه گذاری در صنعت مواد غذایی بخشی از ضرر سرمایه گذاری در صنعت توریسم را پوشش خواهد داد.هر چه به سال های اخیر نزدیک تر شده ایم،مدیران هج فاند ها هج کردن را به عنوان یک روش سرمایه گذاری استفاده کردند نه روشی برای پوشش ریسک.

هج فاند ها این آزادی را دارند که از استراتژی های پرریسک تر،در راه های پر ریسک تری استفاده کنند.لازم به ذکر است که هج فاند ها به طور گسترده ای از اهرم مالی در سرمایه گذاری های خود استفاده میکنند.اهرم مالی یعنی مدیران صندوق ها چند برابر سرمایه خود قرض میگیرند تا تعداد بیشتری از اوراق بهاداری که قصد سرمایه گذاری دارند را خریداری کنند.این کار باعث افزایش سود بالقوه سرمایه گذاری(و همینطور افزایش ضرر در مواقعی که سرمایه گذاری طبق برنامه سرمایه گذار پیش نمی رود) خواهد شد.همچنین هج فاند ها به شکل گسترده ای در ابزارهای مشتقه مانند قرارداد های اختیار معامله و قراردادهای آتی سرمایه گذاری می کنند.

به طور خلاصه،مدیران هج فاندها این آزادی عمل را دارند که سرمایه گذاری های پرریسکی را انجام دهند که سرمایه گذاران محافظه کار هرگز سمتشان نمی روند.لازم به ذکر است که هج فاندها مانند بقیه انواع صندوق های سرمایه گذاری ملزم به گرفتن مجوز های مرسوم از سازمان های بورس و اوراق بهادار و مراجع قانونی نیستند. همانطور که ممکن است قابل پیش بینی باشد، میزان استقبال از یک هج فاند، رابطه مستقیمی با خوشنامی و محبوبیت مدیرانش دارد.طبیعتا ستاره های دنیای سرمایه گذاری و مدیران خوشنام، ارزان نیستند. به همین دلیل هج فاند ها مبالغ قابل توجهی مانند یک تا دو درصد از اصل سرمایه و حدود بیست درصد از سود حاصل از سرمایه گذاری را به عنوان دستمزد از سرمایه گذارانشان دریافت می کنند.

تاریخچه هج فاند

یک سرمایه گذار و نویسنده بازارهای مالی به نام آلفرد وینسلو جونز موسس اولین هج فاند محسوب می شود.در سال 1949 جونز مبلغ صد هزار دلار(که چهل هزار دلار آن سرمایه شخصی خودش بود) را گردآوری کرد تا یک صندوق سرمایه گذاری تاسیس کند.هدف این صندوق کمینه کردن ریسک سرمایه های بلند مدت جونز و شرکایش بود.جونز این کار را با شورت کردن(فروش استقراضی) سهام شرکت های دیگر انجام می داد که هم اکنون به عنوان یک مدل سنتی کنترل ریسک شناخته می شود. او همچنین از اهرم مالی برای افزایش بازدهی صندوق استفاده می کرد.در سال 1952 جونز این صندوق را به یک شرکت با مسئولیت محدود تبدیل کرد و بیست درصد سود حاصل از بازدهی سرمایه گذاری ها را نیز به دستمزد خود اضافه کرد.از آنجایی که آلفرد وینسلو جونز اولین مدیر سرمایه ای بود که از شورت کردن،استفاده از اهرم مالی و دستمزد حاصل از بازدهی سرمایه گذاری ها در صندوق خود استفاده کرد، از وی به عنوان پدر هج فاند های امروزی یاد می شود.

تسهیل کارکرد بخش کشاورزی، مزیت پنجم قراردادهای آتی

پس از بررسی ادبیات موجود در بازارهای مالی دنیا، ٦ کارکرد بالقوه قراردادهای آتی کالا شناسایی شدند. سه کارکرد نخست را می توان کارکردهای اصلی نامید که معاملات آتی کالا انجام می دهند: کشف قیمت، مدیریت ریسک قیمت (پوشش ریسک یا هجینگ) و مکانی برای سرمایه گذاری. در این شماره از سری گزارش های «بورس کالا و اقتصاد» در خصوص پنجمین مزیت بازار آتی یعنی تسهیل کارکرد بخش کشاورزی در بورس های کالایی اشاره می کنیم.

به گزارش اختصاصی گروه مطالعات «کالاخبر»، عدم دسترسی به منابع تامین مالی یکی از محدودیت های چشمگیری است که در برابر بسیاری از نهادهای کشورهای درحال توسعه قرار دارد.

تامین کنندگان مالی اغلب بخش کشاورزی را برای شیوه های استاندارد وام های بانکی، بسیار پر خطر و کم سود می دانند. این بدان معناست که کشاورزان و سایر فعالان بخش کشاورزی معمولا برای دریافت وام از مجاری رسمی و غیر رسمی، بهره سنگینی پرداخت می کنند. از سوی دیگر، آنها ممکن است کاملا از دریافت وام خودداری کنند و در چرخه سرمایه گذاری پایین و سود ناچیز گرفتار شوند.

کاهش ریسک کشاورزان به کمک ابزارهای تامین مالی

با وجود این، شکل هایی از تامین مالی کالا ایجاد شده اند که می توانند با مرتبط ساختن ابزارهای سنتی تامین مالی با خدمات بورس های کالا، ریسک ها و هزینه های تحویل تامین کنندگان مالی را کاهش دهند. کاهش ریسک ها و هزینه های ناشی از استفاده از این خدمات، بانکداران را متقاعد می کند که نرخ های بهره ای را که از وام گیرندگان دریافت می کنند کاهش دهند.

"قبض انبار" ساده ترین مدل تامین مالی برای کشاورز

شاید ساده ترین مدل، تامین مالی موجودی یا قبض انبار باشد که از رسیدهای انبار به عنوان وثیقه استفاده می کند. رسید انبار وثیقه مطمئنی را در اختیار تامین کننده مالی قرار می دهد و درصورت نکول وام گیرنده، به راحتی قابلیت نقد شوندگی دارد.

بورس برای محافظت در برابر تغییر ارزش کالا و نقد کردن وثیقه درصورت نکول وام گیرنده، راهکار ارزیابی وثیقه را در اختیار تامین کنندگان مالی قرار می دهد. همچنین بورس ممکن است با ارزیابی و تایید انبارهایی که محل انبارش کالای فیزیکی هستند امنیت این فرایند را افزایش دهد. عوامل اصلی که این مدل به آن وابسته است عبارتند از: قابلیت ردگیری رسید انبار، سیستم مطمئن انبار و بنگاه های مدیریت تضامین و مجوز بانک ها برای مشارکت در بازار آتی های کالا.

"موافقتنامه خرید مجدد کشاورزان" دومین راهکار بورس

مکانیزم دیگری نیز هست که براساس آن، بورس خود می تواند دسترسی مستقیم تولیدکنندگان را به منابع مالی کالا و سرمایه گذاران بازار سرمایه کالا فراهم کند. این ابزار، موافقتنامه های خرید مجدد کشاورزان هستند که در بورس معامله می شوند و به نام ریپوز معروفند.

ساختار این موافقتنامه ها را می توان براساس موجودی انبار و یا کالاهای قابل دریافت در آینده ایجاد کرد. برای کالاهایی که تولید شده اند، رسید انبار به کارگزار بورس منتقل می شود هجینگ در بازارهای مالی و مالک کالا موافقتنامه ای را امضا می کند که براساس آن، پس از دوره ای مشخص (مثلا سه ماه) کالا را با قیمت مشخصی (مثلا ۱۰۰۰ دلار) مجددا خریداری می کند. کارگزار این بسته را در شبکه بورس منتشر می کند و سرمایه گذاران می توانند برای خرید آن پیشنهاد دهند. سرمایه گذاران می دانند که پس از سه ماه، آنها ۱۰۰۰ دلار دریافت می کنند. هرچه قیمت پیشنهادی بالاتر باشد، نرخ بهره موثری که دریافت می کنند کمتر خواهد بود.

در مواردی که قراردادهای خرید مجدد به جای محصول تولید شده، پیرامون کالاهای قابل دریافت در آینده ساختار بیابند، برای کاهش ریسک مالی و فیزیکی سازماندهی بیشتری باید صورت پذیرد. ولی در هرصورت، بورس نقش واسطه ای بانک ها را حذف می کند و بدین ترتیب، دسترسی وام گیرنده را افزایش و هزینه تامین مالی را برای او کاهش می دهد.

"آربیتراژ نقد و حمل" سومین راهکار

سومین امکان برای دسترسی نسبتا ساده فعالان بخش کالا به منابع تامین مالی، اجرای "آربیتراژ نقد و حمل" است. قیمت قراردادهای آتی یک کالا باید برابر با قیمت نقدی آن کالا به علاوه هزینه ی حمل (یعنی هزینه های انبارداری و بهره ی مرتبط با نگهداری کالا تا زمان تحویل به بورس در سررسید مقرر قرارداد اتی ها) باشد.

وقتی قیمت های قرارداد آتی بیش از هزینه واقعی حمل افزایش می یابد، فعال بازار می تواند با خرید کالا در بازار نقدی و همزمان فروش آن در بازار آتی سود خود را تثبیت کند. در سررسید قرارداد، کالا در بورس تحویل می هجینگ در بازارهای مالی شود تا سود وی تحقق یابد (برعکس این حالت زمانی است که قیمت آتی به زیر هزینه واقعی حمل کاهش می یابد).

این یک منبع نسبتا ساده تامین نقدینگی برای یک فعال بازار است که به کالای فیزیکی دسترسی دارد. مهم این است که این استراتژی به عنوان کنترلی بر سوداگران نیز عمل می کند که فعالیت های آنها، ممکن است قیمت ها را از سطوحی که با مبانی عرضه و یا تقاضا توجیه پذیر است منحرف کند. در این موقعیت، آربیتراژ نقد و حمل، قیمت ها را به سطحی که براساس عوامل فاندامنتال بازار قابل توجیه است باز می گرداند.

پیوند تامین مالی و مدیریت ریسک قیمت

آخر اینکه برای ایجاد پیوندهایی میان تامین مالی و مدیریت ریسک قیمت در موافقتنامه های تامین مالی و همچنین در قراردادهای تحویل فیزیکی راه های متعددی هست. نخستین راه، مرتبط ساختن شرایط بازپرداخت وام تولید کننده به قیمت کالای مورد نظر با استفاده از ابزارهای مشتقات است: اگر قیمت ها کاهش بیابند، تولید کننده بهره کمتری پرداخت می کند و بالعکس.

دومین شیوه، در حالتی به کار می رود که یک صادر کننده و یک خریدار بر سر قیمت ثابتی برای حجم معینی از یک کالا توافق می کنند. آنگاه خریدار خط اعتباری را برای صادرکننده ایجاد می کند که بعد از انجام صادرات به اتمام می رسد. در مقابل، خریدار کالا را برای تحویل در آینده می فروشد یا ریسک قیمت را در بازار قراردادهای اختیار معامله پوشش می دهد.

انواع قراردادهای مالی – بررسی تفاوت آنها با یکدیگر

قرارداد مالی واژه ای آشنا و پرکاربرد است که این روزها بارها آن را از منابع مختلف شنیده و یا خوانده ایم. گستردگی این واژه به قدری است که حتی خودمان بارها در سخنان متداول روزانه آن را به کار میبریم اما شاید درک درستی نسبت به آن نداشته باشیم.

به راستی آیا تاکنون از خود پرسیده هجینگ در بازارهای مالی اید قرارداد مالی چیست؟ یک قرارداد مالی شامل چه مواردی میشود؟ و یا اصلا چند نوع قرارداد مالی وجود دارد و شرایط هرکدام به چه صورت است؟

همین موضوع باعث شد تا در این مقاله به بررسی کامل انواع قراردادهای مالی بپردازیم تا از این پس بتوانیم دید کاملتر و درک صحیح تری نسبت به این واژه‌ی نام آشنا داشته باشیم، پس با ما همراه باشید.

مشاهده بیشتر: دوره آموزش جامع فارکس ، تخصصی ترین آموزش فارکس و بورس جهانی

قرارداد مالی چیست؟

قرارداد مالی در تعریف به معنای نوعی توافقنامه یا قراردادی است که در آن طرفین قبول می‌کنند اختیار خرید، فروش، قرض دادن و یا بازخرید نوعی دارایی مالی را داشته باشند.

در این راستا همانطور که می دانید هر قرارداد متشکل از شروط (مفادی) است که اگر توسط هر یک از طرفین نقض شوند، طرف دیگر می‌تواند طبق قوانین کشور مربوطه یا مفاد همان قرارداد تقاضای جبران خسارت نماید.

حال که دانستیم قرارداد مالی چیست، وقت آن رسیده تا در ادامه به توضیحات کاملتری در مورد انواع قرارداد مالی بپردازیم.

مشاهده بیشتر: آموزش پیشرفته فارکس

آشنایی با انواع قراردادهای مالی

قراردادهای مالی همانطور که از نامشان پیداست معمولا شامل اوراق بهادار، ارز، کالا، نرخ بهره و یا دیگر انواع منافع اقتصادی و مالی میباشند. به بیانی ساده تر میتوان به نمونه قرارداد مالی بین دونفر تحت عنوان کارفرما و پیمانکار اشاره کرد که معمولا شخص پیمانکار، در ازای دریافت مبلغی، خدمت خاصی را ارائه میدهد.

انواع قراردادهای مالی، به طور کلی به پنج نوع تقسیم بندی میشوند:

1. قراردادهای آتی
2. قراردادهای کاهش ریسک یا هجینگ
3. قرارداد خدمات مالی
4. قرارداد اختیارات (اختیار معامله)
5. قرارداد تبادل یا سواپ

در ادامه به توضیح هرکدام از این نوع قراردادها خواهیم پرداخت.

بررسی قراردادهای آتی (Future contracts)

همانطور که می دانید کلمه آتی یا معادل انگلیسی آن Future، به معنای آینده می باشد. لذا قراردادهای آتی (قرارداد هجینگ در بازارهای مالی آینده)، اشاره به آن دسته از انواع قراردادهای مالی دارد که طرفین توافق میکنند دارایی مشخصی را در زمانی مشخص (درآینده) با قیمتی مشخص معامله کنند.

حال در این میان، مورد معامله میتواند نوعی ابزار مالی و یا کالا باشد. همچنین لازم به ذکر است اغلب قراردادهای آتی در ازای هجینگ در بازارهای مالی پرداخت معادل پولی یا کالای قید شده در قرارداد کامل میشوند.

حال که به معرفی قراردادهای آتی پرداختیم، خوب است بدانید که یکی از مزایای مهم این نوع قرارداد برای معامله گران، استفاده از قابلیت اهرم بالایی است که برای آنان فراهم می نماید. این موضوع خود میتواند به معامله گر کمک کند که معاملات خود را به صورت دوسویه (خرید یا فروش) داشته باشد.

لذا در این صورت معامله گران میتوانند با دیدگاه افزایش قیمت آینده کالا (نسبت به حال حاضر) اقدام به خرید کنند و یا بالعکس، با تصور کاهش قیمت کالای مذکور در آینده، اقدام به فروش آن نمایند.

در نهایت نیز، پس از انعقاد قرارداد آتی، طرفین ملزم هستند که طبق تاریخ و قیمت قید شده، دست به معامله (خرید یا فروش) بزنند.

حال که به شرح این نوع قرارداد مالی پرداختیم، اجازه دهید به منظور شفاف تر شدن موضوع، مطالب گفته شده را در قالب مثالی بیان کنیم.

مثال: کالایی را در نظر بگیرید که امروز، هر واحد آن ۱۰۰۰ تومان معامله میشود. حال طبق تحلیلی که از بازار انجام داده ایم، میدانیم که این کالا در آینده به قیمت هر واحد ۲۰۰۰ تومان خواهد رسید. لذا در این صورت می توانیم با فروشنده قرارداد مالی از نوع آتی ببندیم به گونه ای که در تاریخی مشخص، کالا را به همان قیمت هر واحد ۱۰۰۰ تومان از او خریداری نماییم.

حال فرض کنید در تاریخ مذکور، قیمت کالا به ۱۸۰۰ تومان رسیده باشد. از جایی که ما مطابق قرارداد با همان قیمت قبلی ۱۰۰۰ تومان خرید میکنیم، لذا موفق به کسب ۸۰۰ تومان سود در هر واحد کالا شده ایم.

اما توجه داشته باشید که عکس این قضیه هم میتواند رخ دهد و چنانچه در تاریخ قید شده، قیمت کالا کمتر از ۱۰۰۰ تومان در بازار شده باشد (به طور مثال ۷۵۰ تومان)، ما همچنان موظف به خرید کالا با همان نرخ ۱۰۰۰ تومان خواهیم بود؛ که در اینصورت 250 تومان متضرر خواهیم شد.

همچنین مثال فوق برای حالت فروش نیز اتفاق می افتد و چنانچه دیدگاه کاهش قیمت کالا نسبت به بازار داشته باشیم، میتوانیم با یک قرارداد آتی، اقدام به فروش محصول در آینده، با قیمت امروز نماییم. سپس در تاریخ سررسید قرارداد، چنانچه طبق تحلیل، قیمت کاهش یافته باشد موفق به کسب سود شده ایم و بالعکس در صورت افزایش قیمت محصول، دچار ضرر خواهیم شد. برای درک بهتر این مورد میتوانید مثالی را در کامنت همین مقاله درج کنید، حتما به آن پاسخ خواهیم داد.

بررسی قراردادهای کاهش ریسک (Hedging)

به طور کلی واژه Hedge به معنای پوشش ریسک میباشد و لذا وقتی در یک قراردادمالی از این واژه استفاده میگردد، اشاره به روش هایی دارد که بتوانند به نوعی ریسک را پوشش و یا کاهش دهند.

از آنجا که هر سرمایه داری ممکن است نسبت به ضرر دیدن در یک سرمایه گذاری نگران باشد، در این شرایط یکی از راه های مدیریت ریسک، بستن قرارداد کاهش ریسک یا هجینگ میباشد.

این روش بدین صورت است که به طور مثال سرمایه گذار بخشی از سرمایه خود را در پروژه الف سرمایه گذاری میکند. اما از آنجا که امکان ضرر به سبب کاهش قیمت وجود دارد لذا سرمایه گذار همزمان بخش دیگری از سرمایه را در پروژه ب سرمایه گذاری میکند. توجه داشته باشید که معمولا باید نوعی تناسب بین دو سبد سرمایه گذاری وجود داشته باشد به نحوی که رشد یکی، موجب ریزش دیگری شود و بالعکس (در واقع نوعی رابطه معکوس بین دو سبد برقرار باشد).

حال چنانچه سرمایه گذار در پروژه ای متحمل ضرر گردد، سود حاصل از سبد دیگر، این ضرر را پوشش خواهد داد.

بررسی قراردادهای خدمات مالی

این نوع قرارداد مالی معمولا بین یک نفر و یک مشاور مالی بسته می شود. همچنین اصولا قراردادهای خدمات مالی، به یکی از دو صورت زیر خواهند بود:

• خدمات مشاوره مالی، که در آن مشاور، راهکارهای موجود را در اختیار شما قرار میدهد (دقت کنید در حکم مشاور، خدمات ارائه میگردد).
• خدمات مدیریت مالی، که در آن فرد مشاور، مستقیما مدیریت سرمایه را به دست هجینگ در بازارهای مالی میگیرد.

همانطور که در نوع دوم اشاره شد، این نوع قرارداد به عنوان قرارداد مدیریت سرمایه گذاری منعقد می شود؛ که در این حالت، مشاور مالی، سرمایه گذاری های شما را در بورس، املاک، صنایع و . مطابق با نوع قرارداد مدیریت می کند.

بررسی قراردادهای اختیار معامله (Options)

قراردادهای اختیار معامله یا آپشن، همانند قراردادهای آتی بوده با این تفاوت که در قراردادهای آتی همانطور که قبلا اشاره شد، طرفین ملزم به انجام معامله در تاریخ سررسید هستند در حالی که در این نوع قرارداد، الزامی در کار نیست. به عبارت دیگر، این اختیار به افراد داده میشود تا در موقع سررسید، نسبت به انجام معامله و یا انصراف از آن تصمیم گیری نمایند.

این نوع قرارداد مالی از منظر نحوه اجرا معمولا به دو نوع کلی زیر تقسیم میشود:

1. اختیار معامله آمریکایی
2. اختیار معامله اروپایی

قراردادهای اختیار معامله آمریکایی در هر زمانی از قرارداد تا فرارسیدن زمان سررسید، قابل اجرا میباشند در حالی که قراردادهای اختیار معامله اروپایی فقط در تاریخ سررسید قابلیت اجرا دارند.

همچنین معمولا نوع دیگری از دسته بندی برای قراردادهای اختیار معامله وجود دارد که بر اساس نوع قرارداد، تقسیم بندی انجام شده و به دو نوع زیر میباشند:

1. اختیار خرید (Call option)
2. اختیار فروش (Put option)

حال چنانچه تصور کنید که یک دارایی در آینده افزایش قیمت خواهد داشت، می توانید یک قرارداد اختیار خرید با قیمت کنونی ببندید. طبیعتا چنانچه در آینده قیمت کالا بیش از قیمت کنونی (به علاوه مبلغی که برای قرارداد پرداخت کرده اید) باشد، شما سود کرده اید.

و برعکس قضیه بالا چنانچه تصور کنیم دارایی مربوطه در آینده کاهش قیمت خواهد داشت، می توانید قرارداد اختیار فروش یا Put option به قیمت کنونی ببندید و در نهایت از کاهش قیمت کالا در آینده سود ببرید.

بررسی قراردادهای تبادل یا سواپ (Swap)

سواپ در لغت به معنای عوض کردن و در اصطلاح معاملاتی به توافقی میان طرفین جهت معاوضه جریان نقدی در آینده اطلاق میگردد. به بیانی ساده تر، سواپ توافقی بین دو طرف میباشد که در آن مجموعه ای از جریان های نقدی آتی را با یکدیگر معاوضه میکنند.

معمولا در یک قرارداد Swap یک طرف معامله مبلغی را بر حسب یک متغیر تصادفی (نرخ ارز، بهره و . ) پرداخت می نماید که بدان پرداخت متغیر یا شناور(floating) میگوییم. در حالی که طرف دیگر قرارداد مبلغی را به صورت ثابت (و یا در برخی موارد شناور بر اساس متغیر دیگری) پرداخت می نماید.

توجه داشته باشید که در این گونه معاملات باتوجه به ماهیتی که دارند، اصطلاح رایج خریدار و فروشنده برای طرفین معامله به کار نمی رود و به جای آن از پرداخت کننده بر مبنای نرخ متغییر و یا ثابت یاد میشود.

حال که کمی با این دسته از قراردادهای مالی آشنا شدید وقت آن رسیده تا به بررسی انواع هجینگ در بازارهای مالی قراردادهای سواپ بپردازیم.

انواع قراردادهای سواپ

ساده ترین نوع قراردادهای سواپ را میتوان مبادله ابزارهای مالی و یا دارایی ها دانست. اما انواع دیگری از قراردادهای سواپ نیز وجود دارند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

• سواپ نرخ بهره (interest rate swap): در این نوع قرارداد سواپ، طرفین معامله، وام‌های خود را با یکدیگر مبادله می‌کنند. به طور مثال تصور کنید یکی از آنها وام با بهره ثابت دارد، ولی بدهی‌هایش بهره متغیر است؛ در حالی که دیگری وام با بهره متغیر دارد. پس طرفی که وام با بهره ثابت دارد ولی بدهی‌هایش دارای بهره متغیر است، می‌تواند وام خود را با وام طرف دیگری که بهره متغیر دارد سواپ کند.
• سواپ ارزی (currency swap): در این نوع قرارداد، دو طرف معامله هر یک وامی دارند که بازپرداختش با ارزی متفاوت است، به طور مثال طرف اول وامی دارد که باید به دلار بازپرداخت شود، در حالی که طرف دوم وامی با بازپرداخت ریالی دارد. در این صورت طرفین می‌توانند وام‌های خود را با یکدیگر سواپ کنند.
• سواپ کالا (commodity swap): این نوع قرارداد بسیار رایج بوده و در آن طرفین معامله، جریان نقدی که بر اساس قیمت کالای مبنا (مثلا برنج با سیب‌زمینی) است را با هم مبادله می‌کنند.

سخن پایانی

از اینکه تا پایان این مقاله ما را همراهی نمودید سپاسگزاریم. از آنجا که ما برای وقت مخاطبان خود احترام خاصی قائل هستیم همواره میکوشیم تا بتوانیم در مدت زمانی کوتاه، مهمترین و کلیدی ترین مطالب را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

امیدواریم مطالب گفته شده در زمینه انواع قراردادهای مالی و بررسی تفاوت آنها با یکدیگر، پاسخ گوی نیازتان بوده باشد. منتظر شنیدن نظرات و تجربیات شما در این زمینه هستیم.

مفهوم هج کردن در بازارهای مالی چیست؟

هج کردن (hedging) به معنی خرید یک دارایی برای کاهش خطر ضرر از دارایی‌های دیگر می‌باشد. هجینگ در امور مالی یک استراتژی مدیریت ریسک است که با کاهش و از بین بردن ریسک عدم قطعیت‌ها سروکار دارد. این استراتژی کمک می‌کند تا ضررهایی که ممکن است به دلیل نوسانات ناشناخته قیمت سرمایه گذاری ایجاد شود، پوشش داده شود.

این سازوکار یک روش استاندارد است که سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار از آن استفاده می‌کنند تا از سرمایه‌های خود در برابر ضرر و زیان محافظت کنند. این استراتژی در زمینه‌های زیر نیز انجام می‌شود:

کالاها: شامل محصولات کشاورزی، محصولات انرژی، فلزات و غیره است. خطر مرتبط با این موارد به عنوان ریسک کالا شناخته می‌شود.

اوراق بهادار: شامل سرمایه‌گذاری در سهام، شاخص و غیره است. خطرات مرتبط با این موارد به عنوان ریسک حقوق صاحبان سهام یا ریسک اوراق بهادار شناخته می‌شوند.

تماس و واتس آپ اکسپرت سفارشی: ۰۷۷۳۳۴۳۳۲۱۱ – ۰۹۹۲۹۱۶۹۳۰۷

• ارزها: شامل ارزهای خارجی است. انواع مختلفی از خطرات مرتبط با آن وجود دارد مانند – خطر نوسانات ریسک ارزی و غیره
• نرخ بهره: شامل نرخ‌های وام است. خطرات مرتبط با این موارد به عنوان خطرات نرخ بهره شناخته می‌شوند.
• آب و هوا: هم‌چنین یکی از موضوعاتی است که امکان حفاظت از آن وجود دارد.

امیدواریم اکنون متوجه شده باشید که منظور ما از هج کردن چیست. اکنون اجازه دهید در زیر مزایا و انواع آن‌ها را بررسی کنیم.

صندوق ‌های پوشش ریسک چه کاری انجام می ‌دهند؟

در صندوق‌های پوشش ریسک، مدیر صندوق از سرمایه گذاران خارجی پول جمع می‌کند و سپس مطابق استراتژی را که توسط سرمایه گذار قبول شده، به همان صورت سرمایه گذاری را انجام می‌دهد. نسبتی هجینگ در بازارهای مالی از وجوه به سهام بلند مدت تخصیص داده می‌شوند که در آن‌ها فقط سهام عادی را خریداری می‌کنند و هرگز فروش اعتباری انجام نمی‌دهند. هم‌چنین نسبتی از سرمایه صندوق به خرید کل مشاغل تحت مالکیت خصوصی تخصیص داده می‌شود، که صندوق اغلب مالکیت آنها را تحویل گرفته، عملیات آن ‌ها را بهبود بخشیده و بعداً از عرضه اولیه آن شرکت حمایت مالی می‌کند.

صندوق‌های پوشش ریسکی وجود دارند که به معاملات اوراق قرضه می‌پردازند و یا در املاک و مستغلات تخصص دارند. برخی از آن‌ها سرمایشان را برای کار در کلاس‌های دارایی خاصی مانند حق ثبت اختراع و حقوق موسیقی متمرکز می‌کنند.

انواع مختلف هج کردن

هجینگ به طور کلی به سه نوع تقسیم می‌شود که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با معامله بر روی کالاها، ارزها یا اوراق بهادار مختلف سود کسب کنند. این سه دسته عبارتند از:

• قرارداد فوروارد: این قرارداد توافق نامه‌ای غیر استاندارد برای خرید یا فروش دارایی‌های اساسی با قیمت تعیین شده در تاریخ توافق شده توسط دو طرف مستقل درگیر است. قرارداد فوروارد شامل قراردادهای مختلفی مانند قراردادهای مبادله‌ای برای ارزها، کالاها و غیره است.
• قرارداد فیوچرز: یک قرارداد استاندارد برای خرید یا فروش دارایی‌های اساسی با قیمت تعیین شده در تاریخ خاص و مقدار استاندارد توافق شده توسط دو طرف مستقل درگیر است. قرارداد آتی شامل قراردادهای مختلف مانند کالاها، قراردادهای آینده ارزها و غیره است.
• بازارهای پول: یکی از اجزای اصلی بازارهای مالی است که در آن وام‌های کوتاه مدت، استقراض، خرید و فروش با سررسید یک سال یا کمتر انجام می‌شود. این موضوع شامل اشکال مختلفی از فعالیت‌های مالی ارزها، عملیات بازار پول برای بهره، فراخوان سهام است که در آن‌ها وام‌های کوتاه مدت، استقراض، فروش و وام با سررسید یک سال یا بیشتر اتفاق می‌افتد.

مزایای هج ردن

• می‌تواند برای قفل کردن سود استفاده شود.
• معامله گران را قادر می‌سازد تا در دوره‌های سخت بازار زنده بمانند.
• تلفات را تا حد زیادی محدود می‌کند.
• از آنجا که موجب سرمایه گذاری سرمایه گذاران در طبقات مختلف دارایی می‌شود، نقدینگی را افزایش می‌دهد.
• همچنین به صرفه جویی در وقت کمک می‌کند، زیرا با استفاده از این استراتژی معامله‌گران بلندمدت ملزم به نظارت و تنظیم سبد سهام خود با نوسانات روزانه بازار نیستند.
• یک مکانیسم قیمت انعطاف پذیر را ارائه می‌دهد، زیرا به هزینه کمتری از مارجین نیاز است.
• در صورت هج کردن موفقیت آمیز از معامله گران در برابر تغییرات قیمت کالاها، تورم، تغییرات نرخ ارز، تغییرات نرخ بهره و غیره محافظت می‌کند.
• در پوشش با استفاده از معاملات اختیار، فرصتی برای معامله گران فراهم می‌شود تا با استفاده از استراتژی‌های معاملات، گزینه‌های پیچیده را برای به حداکثر رساندن بازده اعمال کنند.
• به افزایش نقدینگی در بازارهای مالی کمک می‌کند.

سرمایه گذاران چگونه صندوق‌های تامینی را پوشش می ‌دهند؟

استراتژی‌های مختلفی وجود دارد که توسط سرمایه‌گذاران برای کاهش ریسک استفاده می‌شود مانند:

• تخصیص دارایی: با تنوع بخشیدن به پرتفوی سرمایه گذار با کلاس‌های مختلف دارایی انجام می‌شود. به عنوان مثال، شما می‌توانید ۴۰ درصد سرمایه را در سهام سرمایه گذاری کنید و باقی سرمایه‌تان را به کلاس‌های دارایی ثابت تخصیص دهید. این موضوع به تعادل سرمایه گذاری کمک می‌کند.
• ساختار: با سرمایه گذاری قسمت خاصی از پورتفو در اوراق بدهی و بقیه در اوراق مشتقه انجام می‌شود. سرمایه گذاری در بدهی ثبات را ایجاد می‌کند در حالی که سرمایه گذاری در اوراق مشتقه به منظور پوشش ریسک هجینگ در بازارهای مالی به کار گرفته می‌شود.
• استفاده از اوراق اختیار: این گزینه شامل خرید اختیار خرید و اختیار روش است که به راحتی می‌توانید دارایی‌ها را مستقیماً ایمن کنید.
• استراتژی آربیتراژ: بسیار ساده و در عین حال بسیار هوشمندانه است. این استراتژی شامل خرید یک محصول و فروش سریع آن در بازار دیگر با قیمت بالاتر است. بنابراین در صورت وجود چنین فرصتی سودی ناچیز اما ثابت تضمین می‌شود. این استراتژی معمولاً در بازار سهام استفاده می‌شود.

بیایید یک مثال بسیار ساده از یک دانش آموز دبیرستانی در نظر بگیریم که یک جفت کفش Asics را از فروشگاه اوت لت که در نزدیکی خانه او است فقط ۴۵ دلار خریداری کرده و آن را به قیمت ۷۰ دلار به هم مدرسه‌ای خود بفروشد. دانش آموز دوم نیز خوشحال است که قیمت بسیار ارزان تری را در مقایسه با فروشگاه بزرگ که همین کفش را با قیمت ۱۱۰ دلار به فروش می‌رساند، پیدا کرده است.

• استراتژی کاهش میانگین: ​​شامل خرید واحد‌های بیشتری از یک محصول خاص است حتی اگر هزینه یا قیمت فروش محصول کاهش یافته باشد. سرمایه گذاران سهام اغلب از این استراتژی استفاده می‌کنند. اگر قیمت سهامی که قبلاً خریداری کرده‌اند به میزان قابل توجهی کاهش یابد، آن‌ها سهام بیشتری را با قیمت پایین خریداری می‌کنند. سپس، اگر قیمت بین دو قیمت خرید آن‌ها به نقطه‌ای افزایش یابد، سود حاصل از خرید دوم ممکن است ضررهای مورد اول را پوشش دهد.

سخن آخر

هجینگ روش مهمی است که سرمایه گذاران می توانند برای محافظت از سرمایه گذاری های خود در برابر تغییرات ناگهانی و پیش‌بینی نشده در بازارهای مالی از آن استفاده کنند.

هجینگ در بازارهای مالی

منظور از هجينگ داشتن يک موقعيت معاملاتي در بازار آتي ها برخلاف موقعيت معامله گر در بازار نقدي است و هدف حضور او در بازار آتي ها کاهش يا محدود نمودن ريسکهايي است که ناشي از تغييرات قيمت بوجود مي آيد.

عمل هجينگ يک فرايند دو پايه اي است يعني اينکه:

1) اگر يک هج کننده قصد خريد کالايي را در بازار نقدي به تاريخ آينده داشته باشد او با ورود خود در قرارداد آتي ها ريسک قيمت خريد خود را کاهش داده يا محدود مي نمايد.

2) اگر شخص هج کننده قصد فروش کالايي را در بازار نقدي براي آينده داشته باشد او هم اکنون قرارداد آتي را مي فروشد و در اين هنگام با فروش قراردادآتي ها ريسک قيمت فروش خود را کاهش داده يا محدود نموده است.

هدف از استراتژي بکارگيري هجينگ چيست؟

1) جلوگيري و مصونيت در مقابل رشد هزينه مواد اوليه

2) جايگزين نمودن موجودي انبار با قيمت کمتر

3) حمايت از فروش محصولات توليدي بدون پشتوانه در آينده

لذا عمل هجينگ به منظور ايستادن و مقاومت در برابر افزايش قيمت در بازار نقدي يک کالايي که اخيراً به يک قيمت مشخصي فروخته شده ولي هنوز مانند آن کالا خريداري نشده است. فروش يک کالا به صورت قيمت توافقي فعلي بين صادر کنندگان و واردکنندگان و تحويل آن در آينده عملي رايج است. اگر کالايي را هنوز در اختيار نداشته باشيم تحويل آن کالا در آينده بصورت عادي ضمانت اجرايي ندارد. ولي همين عمل مي تواند در بورس اتفاق افتاده و تجار و واسطه ها تعهد رسمي مبني بر تحويل مواد اوليه يا کالاي ساخته شده براي تاريخ آينده با قيمت توافقي امروز را به طرف معامله خود بدهند حتي اگر کالايي را در حال حاضر در اختيار نداشته باشند.

براي مثال کارخانه فولاد مبارکه تصميم به فروش ورق گرم براي تحويل چندماه بعد دارد ولي فعلاً مواد اوليه به اندازه کافي براي توليد ورق گرم ندارد و نيز نمي داند قيمت مواد اوليه براي او در آينده چقدر تمام خواهد شد.

فولاد مبارکه براي اطمينان و رهايي از افزايش قيمت مي تواند به بورس فلزات مراجعه نموده و به ميزاني که نياز دارد قراردادهاي آتي خريداري نموده و قيمت فروش ورق گرم آينده خود را به قيمت مورد نظرش تضمين نمايد. هم اکنون فولاد مبارکه قيمت مواد اوليه را مي داند و با افزودن هزينه هاي توليد و غيره قيمت ورق گرم را مي تواند محاسبه نمايد.

چنانچه فولاد مبارکه بدون خريد قراردادهاي آتي در بورس به دنبال خريد مواد اوليه برود بخاطر افزايش قيمت مواد اوليه آسيب پذير خواهد شد ولي با معامله قرارداد آتي ها به ميزان نياز خود در بورس در واقع اثر افزايش قيمت مواد اوليه و هزينه هاي خريد را کاهش مي دهد.