انواع شاخص در بورس

[ویرایش]
ظاهرا ساده‌ترین راه این است که میانگین ساده همه قیمت‌ها را به‌دست آوریم. برای توضیح این مفهوم از یک مثال شروع می‌کنیم. فرض کنید که در اقتصاد چهار کالا (برای سادگی) وجود داشته باشد و در یک کشور فرضی همین چهار کالا تولید و خرید و فروش شود. راه حل اولیه برای نشان دادن همه قیمت‌ها با یک عدد، محاسبه میانگین قیمت‌ها است.

P۱۳۹۰= ۱۰۰+ ۱۵۰۰+ ۱۰۰۰۰+ ۲۰۰۰۰/۴= ۷۹۰۰ریال
P۱۳۹۱= ۱۵۰+ ۲۰۰۰+ ۱۸۰۰۰+ ۳۵۰۰۰/۴= ۱۳۷۸۷ ریال
P۱۳۹۲= ۲۰۰+ ۳۱۰۰+ ۲۵۰۰۰+ ۵۵۰۰۰/۴= ۲۰۸۲۵ ریال
استفاده از راه حل اولیه میانگین قیمت‌ها، اگر چه می‌توان قیمت همه کالاها را با یک عدد نشان داد، اما این روش دچار اشکالاتی است:
اول اینکه در میانگین‌های فوق، همه کالاها وزن یکسانی انواع شاخص در بورس دارند و حال آن‌که مقدار مصرف برنج در خانوارها بسیار بیشتر از خاویار است و باید وزن بزرگتری به‌خود بگیرد.
دوم این که واحدهای‌ اندازه‌گیری کالاها با‌هم همگن نیستند؛ یعنی برخی کالاها را به وزن، برخی را به‌صورت عددی و بعضی دیگر را با لیتر‌ اندازه‌گیری می‌کنند. در این‌ صورت، باید کاری کرد که کالاها، میانگین واحد پولی نداشته باشند.

شاخص قیمت

شاخص قیمت ( Price Index) یکی از اصطلاحات علم اقتصاد و به معنای معیاری که براساس آن، ارزش ثابت از ارزش جاری تمیز داده می‌شود. دو روش اصلی برای محاسبه شاخص قیمت وجود دارد: شاخص لاسپیرز (Laspeyres) و شاخص پاشه (Paasche). از شاخص قیمت‌های رایج می‌توان به شاخص قیمت مصرف‌کننده، شاخص قیمت تولیدکننده، شاخص بهای خرده فروشی، شاخص کل بهای عمده‌فروشی و شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی اشاره کرد.

فهرست مندرجات

۱ - تعریف

[ویرایش]
یکی از متغیّرهای مهم در اقتصاد کلان سطح عمومی یا متوسط وزنی قیمت‌ها است؛ که کاربرد‌های فراوانی دارد. در واقع چون در اقتصاد کلان با تعداد بسیار زیادی از کالاها و خدمات مواجه هستیم، ناچاریم با یک عدد، وضعیت همه قیمت‌ها را بیان نماییم.

اصولا شاخص، کمیّتی است که به‌عنوان نماینده کمیّت‌های همگن متعدد به‌کار می‌رود و می‌تواند جهت و میزان تغییر کمیّت‌های مورد نظر را در طول زمان نشان دهد.

عدد شاخص، رقمی است که تغییر نسبی قیمت‌های کالای مصرفی یا خدمات مشابه را در یک دوره و هر دوره دیگر، به‌عنوان دوره مبنا نشان می‌دهد. معمولا دوره مبنا را به رقم صد ارائه می‌دهند.

به عبارت کلی شاخص قیمت یعنی «بیان قیمت همه کالا‌ها و خدمات به صورت یکجا، کمی و بدون واحد»

۲ - روش‌ها

[ویرایش]
ظاهرا ساده‌ترین راه این است که میانگین ساده همه قیمت‌ها را به‌دست آوریم. برای توضیح این مفهوم از یک مثال شروع می‌کنیم. فرض کنید که در اقتصاد چهار کالا (برای سادگی) وجود داشته باشد و در یک کشور فرضی همین چهار کالا تولید و خرید و فروش شود. راه حل اولیه برای نشان دادن همه قیمت‌ها با یک عدد، محاسبه میانگین قیمت‌ها است.

P۱۳۹۰= ۱۰۰+ ۱۵۰۰+ ۱۰۰۰۰+ ۲۰۰۰۰/۴= ۷۹۰۰ریال
P۱۳۹۱= ۱۵۰+ ۲۰۰۰+ ۱۸۰۰۰+ ۳۵۰۰۰/۴= ۱۳۷۸۷ ریال
P۱۳۹۲= ۲۰۰+ ۳۱۰۰+ ۲۵۰۰۰+ ۵۵۰۰۰/۴= ۲۰۸۲۵ ریال
استفاده از راه حل اولیه میانگین قیمت‌ها، اگر چه می‌توان قیمت همه کالاها را با یک عدد نشان داد، اما این روش دچار اشکالاتی است:
اول اینکه در میانگین‌های فوق، همه کالاها وزن یکسانی دارند و حال آن‌که مقدار مصرف برنج در خانوارها بسیار بیشتر از خاویار است و باید وزن بزرگتری به‌خود بگیرد.
دوم این که واحدهای‌ اندازه‌گیری کالاها با‌هم همگن نیستند؛ یعنی برخی کالاها را به وزن، برخی را به‌صورت عددی و بعضی دیگر را با لیتر‌ اندازه‌گیری می‌کنند. در این‌ صورت، باید کاری کرد که کالاها، میانگین واحد پولی نداشته باشند.

برای حذف این دو مشکل یک سال را به عنوان «سال پایه» در نظر می‌گیریم. سال پایه یعنی سالی که در آن کشور، کمتر دچار تغییر و تحول شده باشد. به عبارت دیگر سالی که «تورم حداقل باشد؛ بیکاری کم باشد، رشد اقتصادی بالا باشد». البته بخاطر ایجاد کالاهای جدید و یا تغییر در مصرف برخی کالاها، سال‌های پایه هر چند سال تغییر می‌بابد. با توجه به توضیحات اگر در مثال فرضی سال پایه ۱۳۹۰ باشد داریم:
(شاخص قیمت ۱۳۹۰) P۱۳۹۰ به سال پایه ۱۳۹۰= ۱۰۰+ ۱۵۰۰+ ۱۰۰۰۰+ ۲۰۰۰۰/۱۰۰+ ۱۵۰۰+۱۰۰۰۰+۲۰۰۰۰ =۱
(شاخص قیمت ۱۳۹۱) P۱۳۹۱به سال پایه ۱۳۹۰=۱۵۰+ ۲۰۰۰+ ۱۸۰۰۰+ ۳۵۰۰۰/ ۱۰۰+۱۵۰۰+۱۰۰۰۰+۲۰۰۰۰=۱/۷۴
(شاخص قیمت ۱۳۹۲) P۱۳۹۱ به سال پایه ۱۳۹۰= ۲۰۰+ ۳۱۰۰+ ۲۵۰۰۰+۵۵۰۰۰/ ۱۰۰+۱۵۰۰+۱۰۰۰۰+۲۰۰۰۰=۲/۶۴

عدد ۱. ۷۴ بدین معنی است که به طور متوسط قیمت‌ها از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۱ حدود ۱. ۷۴ برابر شده است. این شاخص قیمت بدست آمده اگرچه دو مشکل قبلی را رفع کرده است اما مشکل دیگری دارد و آن اینکه به همه کالاها یک وزن ثابتی داده است، در حالی‌که برخی از کالاها برای ما مهم‌تر و با اهمیت‌تر است.
لذا باید وزن بیشتری داده شود و بلعکس. به عنوان نمونه در مثال فرضی وزن برنج و خاویار در شاخص قیمت یکسان در نظر گرفته شد در حالی‌که برنج اهمیت بیشتری انواع شاخص در بورس در رندگی روزمره دارد. برای رفع این مشکل قیمت پیشنهاد شده است کالاها در مقدار آنها ضرب می‌شود. البته نحوه در نظر گرفتن وزن (مقدار) کالاها باعث شده است که شاخص‌های مختلفی بیان گردد که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌گردد.

۳ - انواع

[ویرایش]
انواع شاخص‌های قیمت عبارت است:

۳.۱ - شاخص لاسپیرز

شاخص لاسپیرز (Laspeyers index) (L t): در این شاخص، سبد مصرفی سال پایه (مقدار کالای سال پایه) به عنوان وزن کالاها در نظر گرفته می‌شود. جهت محاسبه این شاخص، قیمت کالای مورد نظر در مقدار کالای سال پایه ضرب می‌شود.
L t =
i =۱، ۲، ۳،. . ،n
در مثال مورد نظر خواهیم داشت:
L ۱۳۹۱ =
مفهوم ۱۶۹: یعنی به طور متوسط قیمت‌ها از ۱۰۰ در سال ۱۳۹۰ به ۱۶۹ در سال ۱۳۹۱ رسیده است. به عبارت دیگر اگر مصرف کنندگان بخواهند همان مقدار کالای سال ۱۳۹۰ را در سال ۱۳۹۱مصرف کنند، باید ۱. ۶۹ برابر بیشتر پرداخت کنند.

۳.۲ - شاخص پاشه

شاخص پاشه (Paasche index) (P t): در این شاخص، سبد مصرفی سال مورد نظر (مقدار کالای سال مورد نظر) به عنوان وزن کالاها در نظر گرفته می‌شود. جهت محاسبه این شاخص، قیمت کالای مورد نظر در مقدار کالای سال مورد نظر ضرب می‌شود.

لذا در مثال مورد نظر خواهیم داشت:
P t =
i =۱، ۲، ۳،. . ،n
P ۱۳۹۱ =
مفهوم ۱۶۹: یعنی به طور متوسط قیمت‌ها از ۱۰۰ در سال ۱۳۹۰ به ۱۶۹ در سال ۱۳۹۱ رسیده است. به عبارت دیگر اگر مصرف‌کنندگان بخواهند سبد مصرفی سال ۱۳۹۱ را تهیه کنند در سال پایه (۱۳۹۰) ۱. ۶۹ برابر ارزش دارد.

۳.۲.۱ - مقایسه لاسپیرز و پاشه

۱: اگر فقط قیمت سال مورد نظر را داشته باشیم، می‌توانیم شاخص لاسپیرز را محاسبه نماییم؛ بخلاف شاخص پاشه.

۲: تغییر الگوی مصرف بعضی کالاها در سال پایه که هم اکنون استفاده نمی‌شود در محاسبه شاخص لاسپیرز مشکلاتی را ایجاد میکند؛ چرا که برخی از کالاهایی که در سال پایه استفاده می‌گردید اکنون دیگر جزء سبد مصرفی خانوارها نیست. در حالی که در محاسبه شاخص لاسپیرز همچنان ترکیب کالاهای قبلی لحاظ می‌شود. البته برای رفع این مشکل از شاخص پاشه استفاده می‌شود.
۳: از نظر تئوریک شاخص لاسپیرز افزایش قیمت را بیشتر از حد نشان می‌دهد. چون در این شاخص، مقدار کالای سال پایه مد نظر است و با افزایش قیمت انسان‌ها از مصرف آن می‌کاهند اما در این شاخص آن را لحاظ نمی‌کنیم.
۴: از نظر تئوریک شاخص پاشه کاهش قیمت را بیشتر از حد نشان می‌دهد. چون در این شاخص، مقدار کالای سال مورد نظر، مدنظر است و با کاهش قیمت انسان‌ها به مصرف آن در سال مورد نظر می‌افزایند در صورتی که مصرف همین مقدار کالا در سال پایه کمتر است.

۳.۳ - شاخص فیشر

شاخص فیشر (Fisher index) (F) در این روش بر خلاف دو روش قبل که کمیّت‌ها در سال‌های پایه و جاری در نظر گرفته می‌شد، میانگین هندسی شاخص‌های لاسپیرز و پاشه را محاسبه می‌کند. فرمول ریاضی روش فیشر به‌صورت زیر است:
P t =

۳.۴ - شاخص مارشال – اجورث

شاخص مارشال – اجورث (Marshall – Edgeworth index) که به صورت زیر محاسبه می‌شود:
M t =
شاخص مارشال و فیشر به واقیعت نزدیک‌تر است چون تقریبا میانگین حسابی و هندسی است. اما روش محاسبه آن هزینه‌بردارتر و سخت‌تر است چون هم باید قیمت و هم مقدار کالاهای سال مورد نظر داشته باشیم.

۴ - کاربردها

[ویرایش]
شاخص قیمت‌ها کاربردهای فراوانی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

۴.۱ - محاسبه روند قیمت‌ها

به‌عنوان یک متغیّر کلان اقتصادی، نشان‌دهنده چگونگی تغییرات سطح عمومی قیمت‌ها است و به‌صورت کمّی، وضعیت قیمت‌ها را در سال‌های مختلف باهم مقایسه می‌کند. این مورد امروزه از نظر هر جامعه‌ای اهمیت خاصی دارد. این کاربرد برای محاسبه یک مقطع زمانی در ایران مناسب است.

۴.۲ - تبدیل متغیّرهای کلان به واقعی

استفاده از شاخص قیمت می‌تواند متغیرهای کلان اقتصادی (مانند تولیدهای اسمی) را به متغیرهای واقعی تبدیل کند. بدین‌صورت که متغیّرهای اسمی را به شاخص قیمت تقسیم کرده و متغیر واقعی را به‌دست می‌آوریم.

۴.۳ - محاسبه نرخ تورّم

فرمول شاخص قیمت در یک سال مورد نظر برابر است با نسبت هزینه کل خرید یک دسته کالا در آن سال به هزینه همان دسته کالا در سال پایه است.

۵ - شاخص قیمت‌های رایج

۵.۱ - شاخص کل بهای عمده‌فروشی

شاخص کل بهای عمده‌فروشی نشان‌دهنده تغییرات قیمت کالاها در سطح تولیدکنندگان و فروشندگان عمده است؛ ‌که از طریق جمع‌آوری اطلاعات قیمت عمده‌فروشی از کارخانه‌ها، عاملان فروش عمده و قیمت کالاهای وارداتی در مرز کشور، محاسبه می‌شود.

۵.۲ - شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی

شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی معیار سطح عمومی قیمت‌های خرده‌فروشی است؛ یعنی تغییرات قیمت تعداد ثابت و معیّنی از کالاها و خدماتی که توسط خانوارهای شهری مصرف می‌شود. شاخص بهای کالای مصرفی و نشان‌دهنده سطح زندگی خانوارها در کالاها و خدمات مصرفی در یک دوره مالی است. درصد تغییرات سالانه این شاخص نرخ تورم را نشان می‌دهد.

۵.۳ - شاخص قیمت تولیدکننده

شاخص قیمت تولیدکننده معیار سنجشی است از میانگین وزن مواد و کالاهای معیّن که در تولید، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شاخص، به‌علت پوشش کالاها، شامل مواد خام و کالاهای نیمه‌ساخته است.

شاخص بورس چیست؟(ویدئو)

یکی از اصطلاحات رایج در بازار بورس، شاخص یا Index است. اما به راستی شاخص چیست و چه کاربردی دارد؟ در این مقاله سعی داریم به ساده ترین روش ممکن، شاخص بورس (ایندکس بورس) را تعریف کرده و انواع آن را بشناسیم. پس برای شناخت ایندکس با این مقاله همراه باشید.

فهرست محتوای این مقاله

کل

کل هم وزن

قیمت

قیمت هم وزن

آزاد شناور

50 شرکت فعال تر

مالی

صنعت

ایندکس(شاخص کل) چیست؟

شاخص بورس شامل یک عدد و نشان دهنده میانگینی از کلیت اتفاقات و حالات بورس است. در هر روز که معاملات بورس انجام می شود، عدد آن نسبت به روز قبل تغییری معمولاً جزئی می کند. این تغییر یا باعث بالاتر رفتن عدد آن می شود که در این حالت با رنگ سبز نشان داده خواهد شد، یا باعث کمتر شدن عدد آن می شود که با رنگ قرمز نمایش داده می شود.

در سابقه آن هم اعداد زیادی به ثبت رسیده که مجموع این اعداد یک روند را برای شاخص بورس نشان می دهد. روند شاخص بورس تهران از ابتدا یک روند صعودی را داشته و هر چند در برهه هایی از زمان دچار اصلاح و یا ریزش شده اما هم چنان کلیت روند خود را در فاز صعودی حفظ نموده است.

انواع شاخص کدام است؟

شاخص کل

این مورد بیشتر از بقیه موارد برای عموم مردم شناخته شده است، نشان دهنده ی کلیت اتفاقات در همه بخش های بورس است. در این نوع هم تغییرات بازده قیمت سهام شرکت های بورسی و هم بازده نقدی حاصل از سود شرکت ها لحاظ شده است.

عدد پایه برای محاسبه آن عدد 100 بوده و سال پایه نیز 1369 است. برای محاسبه شاخص کل از فرمول زیر استفاده می شود:

شاخص کل هم وزن

این نیز شبیه مورد قبل است با این تفاوت که در محاسبه به تمامی شرکت ها به یک اندازه ارزش یا به اصطلاح وزن می دهد و بین بزرگترین شرکت بورسی و کوچک ترین آنها تفاوتی قائل نیست.

قیمت

در محاسبات خود فقط از افزایش و یا کاهش قیمت سهام شرکت ها استفاده نموده و تغییرات حاصل از تقسیم سود نقدی را در محاسبات دخیل نمی کند.

قیمت هم وزن

به مانند شاخص قیمت عمل نموده و مثل شاخص کل هم وزن تفاوتی برای بزرگی و کوچکی شرکت ها قائل نیست.

آزاد شناور

برای درک این مورد ابتدا باید به معنای سهام آزاد شناور پی ببریم. سهام آزاد شناور به تعداد برگ سهامی گفته می شود که معامله گران آنها را به منظور فروش در کوتاه مدت و یا میان مدت خریداری نموده اند.

این دسته از معامله گران قصدی از بابت فروش سهام در بازه های زمانی کوتاه یا میان مدتی ندارند و بیشتر به فکر استفاده های مدیریتی از تعداد سهامی که در دست دارند هستند.

حال که به این مفهوم دست یافتیم، درک شاخص سهام آزاد شناور نیز تسهیل شده و می دانیم که این نوع به بررسی کدام دسته از سهام پرداخته و چه چیزی به ما نشان می دهد.

50 شرکت فعال تر

فقط به بررسی 50 شرکتی می پردازد که از توجه و اقبال بیشتری در بازار برخوردارند.

مالی

نشان دهنده عملکرد شرکت های سرمایه گذاری، مشاوره ی مالی و تأمین سرمایه است.

صنعت

به بررسی شرکت های صنعتی می پردازد.

بررسی کارآیی ایندکس(شاخص کل) در تحلیل های معامله گران

همان طور که گفته شد، شاخص ها نماینده ای از میانگین کلیت بازار هستند. اگر مثبت شد به معنی رشد تمام شرکت ها نیست و اگر دچار افت شد لزوماً تمام شرکت ها منفی نخواهند بود.

به طور کلی اگر یک معامله گر در سبد سهام خود از سهام همه شرکت ها به اندازه وزن آن شرکت قرار دهد، سود یا زیان او برابر با تغییرات شاخص کل خواهد بود.

در غیر این صورت لزوماً رابطه ی مستقیمی بین سبد سهام معامله گر و شاخص کل وجود نخواهد داشت. اما بررسی تغییرات عدد آن از این رو برای تحلیل‌ گران حائز اهمیت است که دید کلی نسبت به وضعیت سودآوری و رشد قیمت سهام به معامله گران خواهد داد.

نمودار شاخص ها نشان دهنده سابقه و حال بازار است. تحلیل گران با استفاده از این اعداد می توانند وضعیت حال حاضر بازار را با گذشته آن مقایسه نموده و حتی دورنمایی از آینده بازار را به تصویر بکشند.

پس نوسانات کلی بازار هر چند تأثیر مستقیمی روی قیمت سهام ندارد اما یک دید کلی به تحلیل‌ گران و معامله گران درباره آینده بازار و اتفاقات آن خواهد داد که در تصمیم گیری ها تأثیر گذار خواهد بود.

جمع بندی مقاله شاخص بورس

در این مقاله به ماهیت شاخص ها و انواع آن پرداختیم و نیز تعدادی از آنها را که در بین عموم شناخته شده تر بوده و بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند را بررسی کردیم. در ادامه اهمیت وجود آنها را در تحلیل بازار و برای استفاده معامله گران بررسی نمودیم.

در این باره ذکر چند نکته ضروری به نظر می رسد. اول این که برخی از تحلیل گران اصولاً اعتقادی به تحلیل پذیری ایندکس ها به روش تکنیکال نداشته و فقط از آنها در راستای استفاده بصری و به دست آوردن دید کلی از بازار استفاده می نمایند.

اما گروهی از تحلیل گران نیز همانند تحلیل سهام شرکت ها با اعداد شاخص رفتار نموده و آنها را با همان روش ها تحلیل می نمایند. این دسته از تحلیل گران معتقدند که آینده سهام ها در آینده شاخص ها نهفته است و به عنوان یک گزینه قابل بررسی می باشد.

نکته بعدی این که اتکای صرف به اعداد ایندکس جهت تحلیل روند نمادها کاری بسیار اشتباه و اشتباهی جبران نشدنی خواهد بود که می تواند ضررهای جبران ناپذیری به معامله گر وارد نماید.

برای استفاده بیشتر از آموزش های بورسی و نیز آموزش های در رابطه با شاخص های بازار می توانید به سایت آکادمی طهرانی مراجعه نموده و از مطالب مفید آن بهره مند شوید.

انواع شاخص در بورس تهران

برای اینکه بفهمیم حال بازار بورس تهران خوب است یا بد از شاخص ها استفاده می کنیم. شاخص ها دماسنج ها و ابزارهای تشخیصی ما هستند.

شاخص دماسنجی است که افزایش آن نشان دهنده سود و کاهش آن بیانگر ضرر سرمایه گذاران است.

به عبارتی با شناسایی و فهم شاخص ها می توانیم نقش پزشکی را ایفا کنیم که با بررسی نبض و علایم بالینی این بازار از سلامت یا بیماری آن آگاه می شود.

به طور کلی انواع و اقسام شاخص در بورس قابل تعریف است اما معروف انواع شاخص در بورس ترین و کاربردی ترین شاخص ها عبارتند از:

شاخص کل با اسامی دیگری مثل شاخص بازدهی،شاخص قیمت و بازده نقدی (درآمد کل) نیز شناخته می شود.

این شاخص نشان دهنده میانگین بازدهی سرمایه گذاران در یک زمان مشخص است. همانطور که اعداد دماسنج به خودی خود نمی توانند احساسی را به ما منتقل کنند و به ما بگویند که در روز جاری چه نوساناتی رخ داده است، شاخص کل به تنهایی و بدون اطلاعات گذشته ارزشی ندارد.

تغییرات شاخص کل در دوره زمانی روزانه هفتگی و ماهانه و سالانه نشان دهنده میانگین عملکرد و بازده نقدی شرکت های بورسی است.

چون صحبت از میانگین به میان آمد پس اندازه شرکت ها در محاسبه شاخص کل موثر خواهر بود.

هر چه شرکت‌ها بزرگ‌تر و سرمایه بیشتری داشته باشند (ایران خودرو، سایپا، مخابرات ایران، همراه اول و…)تاثیر بیشتری روی شاخص کل خواهند داشت و هرچه کوچکتر باشند برعکس.

همانطور که گفتیم شرکت های بزرگتر در محاسبه شاخص کل تاثیر بیشتری دارند، این موضوع سبب می شود چند شرکت بزرگ بتوانند به تنهایی شاخص را مثبت یا منفی کنند، این موضوع سبب می شود تا با نگاه به شاخص کل نتوان در مورد مثبت یا منفی بودن کلیت بازار اظهار نظر کرد.

برای حل این مشکل شاخص کل هم وزن را معرفی کرده اند، در محاسبه این شاخص همانطور که از اسمش پیداست میزان سرمایه همه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس یکسان فرض می شوند و دیگر اندازه شرکت ها تاثیری در محاسبه شاخص کل ندارد.

با نگاه به تغییرات شاخص کل هم وزن می توان گفت که کلیت بازار در چه شرایطی به سر می برد.

دستیافت: اگر خودتان اقدام به خرید و فروش سهام می کنید و در سبد سهامتان شرکت های کوچکتر بیشتری دارید برای مقایسه بازده خود و بازار می بایست از شاخص کل هم وزن استفاده کنید.

تغییرات این شاخص تنها تحت تاثیر نوسان قیمت سهام همه شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است و میزان سود تقسیمی سالیانه شرکتها در محاسبه آن لحاظ نمی‌شود.

دستیافت: اگر به دنبال شرکت هایی هستند که سود تقسیمی ندارند و رویکردتان برای سرمایه گذاری خرید سهام شرکت های رشدی است این شاخص می تواند به کمک شما بیاید.

بعضی از افراد اعتقاد دارند سود تقسیمی شرکت ها دوباره به بازار بر نمی گردد و سرمایه گذاری مجدد رخ نخواهد داد، به همین منظور شاخص کل که سود تقسیمی را در اندازه گیری عملکرد شرکت ها لحاظ می کند را دقیق نمی دانند از این رو شاخص قیمت می تواند با چشم پوشی از عملکرد سود تقسیمی شرکت ها شما را در بررسی وضصعیت بازار کمک کند.

این شاخص همانند شاخص قیمت است با این تفاوت که اندازه و سرمایه شرکت‌ها در محاسبه آن اثری ندارد.

دستیافت: اگر سبدی از شرکت های کوچک و تازه تاسیس دارید یا شرکتتان به دلیل طرح های توسعه و چشم انداز رشدی خود سودی تقسیم نمی کند این شاخص معیار خوبی برای مقایسه عملکردتان با عملکرد شرکت های دیگر است.

این شاخص مشابه شاخص کل است با این تفاوت که در وزن‌دهی شرکت‌ها به جای استفاده‌ از کل سهام شرکت، تنها از تعداد سهام شناور آزاد شرکت‌ها استفاده‌ می‌شود. (همه شرکت ها در این شاخص نیستند و طبق دستور العملی تنها 30 شرکت منتخب در این شاخص لحاظ می شوند). با استفاده از شاخص آزاد شناور رفتار قسمتی از بازار که نقدشونده است و قیمت ها را تحت تاثیر قرار می دهد را مشاهده می کنیم.

دستیافت: یکی از مواردی که روی عرضه و تقاضا و ایجاد صف های خرید و فروش شرکت ها موثر است میزان شناوری شرکت ها می باشد. در محاسبه شاخص های قبلی کل سهام شرکت ها شناور و قابل معامله فرض می شد اما واقعیت چنین نیست و شرکت ها شناوری متفاوتی دارند

شاخص های فوق تمامی شرکت های حاضر در بورس را در بر می گیرند اما شاخص های دیگری داریم که به صورت اختصاصی عمل می کنند.

شاخص صنعت و شاخص مالی

شرکت هاي پذیرفته شده در بورس تهران به دو گروه صنعت و مالی تقسیم شده اند، گروه مالی در برگیرنده شرکت‌های صنعت واسطه گری های مالی و گروه صنعت شامل کلیۀ شرکت هاي بورس به جز واسطه گري هاي مالی است.

به دیگر بیان شاخص صنعت شامل شرکت های تولیدی بازار بورس و شاخص مالی شامل شرکت های گروه خدمات مالی و سرمایه گذاری است.

صنایع مختلف شاخص مخصوص به خود را دارند برای مثال شاخص استخراج کانه های فلزی، شاخص ساخت منسوجات و شاخص سیمان، آهک و گچ

شاخص پنجاه شرکت فعالتر

بورس تهران هر سه ماه شرکت ها را از نظر تعداد روزهای داد و ستد مورد بررسی قرار می دهد و 50 شرکت برتری که بیشترین میزان نقد شوندگی را دارند در شاخصی تحت عنوان شاخص 50 شرکت فعالتر نمایه می کند.

شاخص بورس چیست

این بخش را به پرسش پرتکرار معامله گران ” شاخص بورس چیست ” اختصاص داده ایم. همانطور که تاکنون مشاهده شده بازار اوراق بهادار توانسته است جای خود را به خوبی در بازار های سرمایه گذاری باز کند و به عنوان محبوب ترین مکان برای سرمایه گذاری شناخته شده است.

یکی از مفاهیم پایه و ضروری در شناسایی و ارزیابی بورس، شاخص بورس است. در این نوشتار قصد داریم به این موضوع و اهمیت آن در بازارهای سرمایه گذاری بپردازیم و همچنین در ادامه به انواع شاخص های مهم در این حوزه خواهیم پرداخت.

و اما شاخص بورس چیست ؟

شاخص بورس معیاری است که می تواند بازار سهام یا زیرمجموعه آن را اندازه گیری کند. شاخص، عددی می باشد که نوسانات در بازه های زمانی گوناگون را نمایش می دهد. به این صورت که فعالان و تحلیلگران بازار بورس از طریق آن می توانند و ضعیت بازار و تغییراتی که در آینده ممکن است به وجود آید را بسنجند و از این طریق به سرمایه گذاران کمک می شود تا سطح فعلی قیمت را با قیمت های قبلی مقایسه کرده و بتوانند عملکرد بازار را محاسبه نمایند.

نتایج روزانه شاخص های بورس، از محبوب ترین موارد ذکر شده در دنیای امور مالی و سرمایه گذاری به شمار می روند و این شاخص از قیمت سهام انتخاب انواع شاخص در بورس شده محاسبه می شود. سرمایه گذاران از مقادیر محاسبه شده شاخص های بورس به عنوان شاخص ارزش فعلی سهام مؤلفه های خود استفاده می کنند و می توانند با مقایسه سطح شاخص فعلی و گذشته، بازده را با گذشت زمان تعیین کنند.

ضمن اینکه شاخص های بورس سهام در اندازه های مختلف ارائه می شوند و برخی از شاخص ها فقط تعداد معدودی سهام دارند که ارزش آنها را تعیین می کنند در حالی که برخی دیگر هزاران سهام را در نظر می گیرند. شما نمی توانید به طور مستقیم در شاخص بورس سرمایه گذاری کنید اما با سرمایه گذاری در صندوق های شاخص که به سرمایه گذاران امکان می دهد عملکرد این شاخص ها را ردیابی کنند می توانید با بالا رفتن آن شاخص ها درآمد و سود کسب کنید. این صندوق های شاخص می توانند به عنوان صندوق های متقابل یا صندوق های مبادله ارزی (ETFs) ساختار یافته شوند.

دلیل دنبال کردن شاخص های بورس چه چیزی است؟

شاخص های بورس اوراق بهادار می توانند به چند دلیل مهم و مفید باشند که این مفید بودن منجر به دنبال کردن آن ها شده است.

در این قسمت به دلیل دنبال کردن شاخص های بورس پرداخته ایم :

• ردیابی شاخص بازار سهام می تواند به شما یک حس عمومی از سلامت کلی بازار بورس اوراق بهادر ببخشد.
• ردیابی شاخص های کمتر شناخته شده می تواند به شما کمک نماید تا ببینید چگونه یک بخش خاص از بازار در مقایسه با کل بازار عملکرد دارد.
• اگر می خواهید با عملکرد بازار کل مطابقت داشته باشید و نمی خواهید در سهام انفرادی سرمایه گذاری کنید، یک راه مقرون به صرفه برای بدست آوردن بازده جامد با گذشت زمان، سرمایه گذاری در صندوق های شاخص است که علاقه مند به دنبال کردن شاخص های بازار سهام می شوید.
• شاخص های بورس اوراق بهادار می توانند بدون نیاز به پیروی از فراز و نشیب های سهام هر فرد نحوه عملکرد بازار را آسان تر کنند. آن ها فرصت های سرمایه گذاری ساده ای را باز می کنند که حتی سرمایه گذاران تازه کار نیز می توانند از آن برای پ موفقیت بلند مدت در بورس استفاده کنند.

چگونه یک شاخص بورس را مطالعه نماییم؟

تا اینجا به این مورد که شاخص بورس چیست پرداختیم و اهمیت دنبال کردن این شاخص ها را بیان کردیم اما در ادامه شما باید به این نکته توجه داشته باشید که چگونه مقدار شاخص با گذشت زمان تغییر می کند.

شاخص های جدید بورس همیشه با یک مقدار ثابت مشخص بر اساس قیمت سهام در تاریخ شروع آن شروع می شوند. پس از آن ارزش های شاخص آتی، افزایش و ریزش قیمت سهام را اندازه گیری می کنند. با این وجود همه شاخص های بورس از ارزش اولیه استفاده نمی کنند. بنابراین فقط اندازه گیری تغییرات شاخص با استفاده از نقاط می تواند گمراه کننده باشد.

به عنوان مثال اگر یک شاخص در روز 250 امتیاز و دیگری با 10 امتیاز افزایش یابد به نظر می رسد که اولین شاخص بسیار بهتر عمل می کند. اما اگر شاخص اول با 25000 در روز شروع کرد در حالی که شاخص دوم با 250 شروع کرده، می بینید که از نظر درصد سود برای شاخص دوم به مراتب بیشتراست. در بودجه هایی که شاخص را ردیابی می کنند سود بیشتری به دست خواهید آورید. بنابراین بهتر است روی درصدها تمرکز کنید تا تغییرات امتیازات.

علاوه بر این، حتی محبوب ترین شاخص های بورس نیز عملکرد کل بازار را اندازه گیری نمی کنند. دانستن اینکه سهام در یک شاخص قرار دارد می تواند به شما بگوید کدام قسمت از بورس سهام در عملکرد آن شاخص نقش داشته و همینطور می تواند توضیح دهد که چرا سایر شاخص ها به همین روش عمل نمی کنند.

در قسمت زیر برای بهتر متوجه شدن این سوال که شاخص بورس چیست به بررسی انواع آن پرداخته ایم :

پس از پاسخ به این پرسش که شاخص بورس چیست نوبت به معرفی انواع آن می رسد. با توجه به مولفه های که در بازار بورس اندازه گیری شده اند شاخص ها نیز نام گذاری می شوند. در ادامه به بررسی شاخص های جهانی بورس، شاخص های منطقه ای و برخی از شاخص های بورس اوراق بهادر تهران می پردازیم.

شاخص های جهانی بورس اوراق بهادار :

شاخص های جهانی بورس، سهام را در سراسر جهان ردیابی می کنند. به عنوان مثال شاخص جهانی MSCI دارای سهام بزرگ و متوسط در 23 كشور توسعه یافته است كه تقریباً 85٪ از سرمایه بازار آزاد تنظیم شده در هر كشور را پوشش می دهد. شایان ذکر است که شاخص های جهانی بورس که تحت تأثیر سرمایه گذاری بازار قرار دارند در معرض بازارهای نوظهور یا بازارهای مرزی قرار نمی گیرند چرا که برای واردات بسیار کم هستند.

همراه با شاخص جهانی MSCI، برخی از محبوب ترین شاخص های جهانی بورس شامل موارد زیر هستند:

1. شاخص جهانی FTSE
2. شاخص S&P Global 100
3. شاخص S&P Global 1200
4. Dow Jones Global Titans 50
5. شاخص جهانی راسل

شاخص های منطقه ای بورس اوراق بهادار :

شاخص های بورس منطقه ای، سهام مناطق خاص در سراسر جهان را ردیابی می کنند. این شاخص ها ممکن است سهام آسیا، اروپا یا آمریکای لاتین را در بر بگیرد. آن ها به سرمایه گذاران و تحلیلگران کمک می كنند كه عملکرد كشورهای خاص را با یك منطقه عمومی مقایسه نمایند تا میزان دارایی های بیش از حد و همینطور كمتر را برجسته كنند. بودجه های مرتبط با این شاخص ها ممکن است در مواجهه با ساختمان در مناطق خاص جهان مفید باشد.

شاخص های ملی بورس اوراق بهادار :

شاخص های ملی بورس اوراق بهادار کشورها را در معرض دید قرار می دهد. در برخی موارد، سهام این شاخص ها کاملا از سهام شرکت های بزرگ تشکیل خواهد شد مشابه میانگین صنعتی داو جونز در ایالات متحده و در موارد دیگر احتمال دارد سهام کوچک در نظر گرفته شود چرا که ممکن است کشوری دارای شرکت های بزرگ زیادی نباشد. این مورد اغلب در اقتصادهای نوظهور و بازارهای مرزی اتفاق می افتد.

شاخص های بورس تهران را در زیر نام برده ایم :

1. شاخص کل قیمت در بورس (TEDPIX) :

این شاخص یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی، که مخفف شده عبارت(Tehran Exchange Dividend Price Index) می باشد. یکی از کاربردی ترین شاخص ها در بازار بورس تهران محسوب می شود که عملکرد شرکت های اصلی بورس اوراق بهادار تهران را ردیابی می کند.

شاخص کل ثابت کننده میانگین بازده کل سرمایه گذاران در بازار بورس بوده و از جمع نوسان قیمت سهم و سود نقدی کسب شده سالانه سهام شرکت را برآورد می کنند. می توان گفت که شاخص کل تحت تأثیر نوسانات قیمت و بازده نقدی پرداخت شده توسط کلیه شرکت ها در بورس است. در یک نمایه کلی، تأثیر شرکت ها براساس اندازه و سرمایه آن ها استوار است بنابراین شرکت هایی که دارای سهم بیشتری هستند موثرتر می باشند.

2. شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) :

شاخص سهام آزاد شناور یا به طور اختصار (Tehran Exchange Free float Index) یکی دیگر از شاخص های بورس تهران به شمار می آید. فهم این شاخص مستلزم آشنایی با سهام شناور است. معمولا سهام شرکت های بورس توسط دو گروه از سهامداران خریداری می شود گروه اول سهامداران حقوقی هستند که درصد بالایی از سهام شرکت را در دست دارند و تاثیر بیشتری بر تغییرات بازار نیز می گذارند اما در مقابل گروه دوم سهامداران حقیقی شرکت می باشند که به طور مرتب سهام خود را در بازار خرید و فروش می کنند به این نوع سهام، سهام آزاد شناور گفته می شود.

بیشتر بودن درصد سهام آزاد شناور موجب اشتیاق سرمایه گذاران برای مشارکت در این بازار خواهد شد. بنابراین ارزش این سهام به عنوان شاخص سهام آزاد شناور استفاده می شود و فقط تغییرات قیمتی که توسط سهامداران حقیقی معامله می شود را مورد ارزیابی قرار می دهد.

3. شاخص قیمت و بازده نقدی (TEDPIX) :

این شاخص تحت تاثیر قیمت و بازده نقدی است و متوسط بازدهی دادن سود نقدی شرکت ها به سهامداران را بیان می کند. بنابراین هنگامی که این شاخص ارتقا پیدا کند به این معنی است که شرکت ها سود زیادی به سهامداران تخصیص می دهند.

4. شاخص کل هم وزن :

در این نوع شاخص، کلیه شرکت های فهرست شده در بورس، خواه شرکت هایی که سهم بیشتری دارند و خواه شرکت هایی که سهم کمتری دارند، وزن یکسانی برای محاسبه شاخص کل بورس خواهند داشت. بنابراین اگر طی یک سال شاخص قیمت سهام 40 % افزایش یافته باشد به آن معنا است که به طور متوسط قیمت ها در بورس 40 % رشد داشته است.

شاخص کل به طور کامل تغییرات بازار سهام را پوشش نمی دهد و از نظر تحلیلگران انتخاب مناسبی برای ارزیابی شرکت های فهرست شده در بورس به شمار نمی آید شاخص هم وزن معرفی شد.

گاهی اوقات می بینیم که بیشتر بورس های سهام رو به کاهش است اما به دلیل اینکه عملکرد شرکت های بزرگ خوب بوده شاخص کل مثبت می شود و همچنین بازار کلی به صورت مصنوعی مثبت اعلام می گردد. اما در شاخص هم وزن اندازه و سهام شرکت ها یکسان در نظر گرفته خواهد شد پس فراز و نشیب قیمت سهام شرکت ها نیز در این شاخص به همان میزان شرکت های دارای سهام موثر است.

5. شاخص 50 شرکت برتر :

شاخصی است که از 50 شرکت با بیشترین حجم معاملات تشکیل شده است. این 50 شرکت، شرکت هایی با بالاترین نسبت نقدینگی هستند. این شرکت ها در طول روز تعداد قابل توجهی معامله انجام می دهند و سهامداران می توانند به راحتی سهام مورد نظر خود را خریداری کرده و بفروشند. شاخص 50 شرکت برتر، میانگین قیمت سهام این 50 شرکت برتر را نشان می دهد.

6. شاخص ۳۰ شرکت بزرگ :

این شاخص بیانگر 30 شرکت بزرگ بورس است. این 30 شرکت طبق اندازه شرکت انتخاب می شوند و اندازه آن ها با توجه به ارزش سهام روز معین می گردد که این مقدار ارزش محصول روزانه سهام بورس در تعداد سهام صادر شده توسط شرکت است. شاخص 30 شرکت بزرگ، متوسط تغییرات قیمت سهام این 30 شرکت را نشان می دهد.

جمع بندی :

در این نوشتار ما به این موضوع که شاخص بورس چیست و چه اهمیتی در بازار های سرمایه گذاری دارد پرداختیم. نکته حائز اهمیت این است که شاخص بورس تنها یکی از موارد تاثیرگذار بر سرمایه گذاری بورس بوده و باید در کنار آن اصطلاحات دیگری را نیز مورد مطالعه قرار داد و در نهایت از طریق آن ها خرید و فروش سهام را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.

امیدواریم این بخش با عنوان ” شاخص بورس چیست ” برای شما مفید واقع شده باشد و توانسته باشیم به خوبی متقاضیان را برای سرمایه گذاری موفق در بورس راهنمایی نماییم. پیشنهاد می کنیم مطلب زیر را نیز بخوانید:

جهت مشاوره تلفنی وام های بانکی بر روی لینک زیر کلیک نمایید:

افزایش ۵۰۰۰ واحدی شاخص بورس تهران

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات امروز با افزایش ۴ هزار و ۹۱۴ واحد همراه شد.

به گزارش قدس آنلاین، بورس اوراق بهادار تهران امروز در یک روند کاملاً رو به رشد قرار گرفت، به گونه‌ای که شاخص کل در پایان معاملات با افزایش ۴ هزار و ۹۱۴ واحد به رقم یک میلیون و ۵۲۰ هزار و ۳۰۲ واحد رسید.

همچنین شاخص کل با معیار هم‌وزن با افزایش ۲ هزار و ۳۴۸ واحد به رقم ۴۲۱ هزار و ۴۱۴ واحد رسید.

ارزش بازار در بورس تهران به بیش از ۶ میلیون و ۲۵ هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز بیش از ۸ میلیارد سهام، حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب ۳۲۷ هزار فقره معامله و به ارزش ۵ هزار و ۹۷۳ میلیارد تومان داد و ستد کردند.

امروز همه شاخص‌های بورس سبز بودند به گونه‌ای که شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی ارزشی ۳۲صدم درصد افزایش یافتند. این دو شاخص با معیار هم‌وزن ۵۶ صدم درصد افزایش یافتند.

شاخص آزاد شناور ۲۹ صدم درصد افزایش یافت. شاخص بازار اول بورس ۲۵ صدم درصد رشد کرد و شاخص بازار دوم بورس ۴۱ صدم درصد افزایش یافت.

امروز نمادهای کشتیرانی، شستا، ملی مس، جم‌پیلن و مبین انرژی، پالایش نفت بندرعباس و پالایش نفت تهران بیشترین اثر افزایش در شاخص بورس را داشته‌اند.

در فرابورس ایران هم امروز شاخص کل با افزایش ۱۰۸ واحدی به رقم ۲۰ هزار و ۹۴۶ واحد رسید.

ارزش بازار اول و دوم فرابورس ایران به بیش از یک‌میلیون و ۱۷۹ هزار میلیارد تومان رسید.

ارزش بازار پایه فرابورس به ۳۵۵ هزار میلیارد تومان رسید.

معامله‌گران امروز بیش از ۲.۲ میلیارد سهام، حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب ۲۵۳ هزار فقره معامله و به ارزش ۵ هزار و ۳۵۷ میلیارد تومان داد و ستد کردند.

با این حساب، ارزش معاملات دو بازار بورس و فرابورس امروز به بیش از ۱۱ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

امروز نمادهای بیمه پاسارگاد، پتروشیمی زاگرس، پتروشیمی تندگویان، داروسازی دانا، ذغال‌سنگ پرورده طبس، بیمه اتکایی ایرانیان و پویازرکان آقدره بیشترین اثر افزایش در شاخص فرابورس را داشته‌اند.

گفتنی است؛ امروز قرار بود دو خودروی دیگنیتی و فیدلتی از طریق بورس کالا عرضه شود؛ اما یکباره با نامه معاون حمل و نقل و امور خودرویی وزیر صنعت، عرضه انواع شاخص در بورس این خودروها در بورس کالا منتفی شد. این در حالی است که متقاضیان این خودروها از ۱۱ تا ۱۸ خردادماه ثبت سفارش انجام داده و ۳۰ درصد پول خودرو را هم پرداخت کرده بودند، اما با یک نامه، عرضه خودرو در بورس کالا فعلا منتفی شد. قبل از این گفته شده بود اقتصاد برای فعالان اقتصادی باید پیش‌بینی‌پذیر باشد.