راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس

تخلیه هیجانات بازار ارز به کمک ابزارهای مشتقه

با وجود اینکه راه‌اندازی بورس ارز از سال‌ها قبل در اقتصاد ایران مطرح شده و آذر سال ۱۳۹۴نیز شورای عالی بورس راه‌اندازی بازار آتی ارز را به تصویب رسانده است، اما همچنان عملیاتی شدن این بازار به منظور پوشش ریسک نوسانات قیمت در کش و قوس قرار دارد و در این بین خبرها حاکی از آن است که به زودی بورس آتی ارز در ترکیه راه‌اندازی می شود.

به گزارش ایسنا، شرایط بی ثباتی در معاملات حوزه مالی و تجارت ارزی یکی از نتایج نوسانات بهای ارز در کشور محسوب می‌شود که محل انتقاد بسیاری از فعالان حوزه اقتصادی کشور بوده و نگرانی های زیادی را از بابت مبادلات ارزی به ویژه برای سرمایه‌گذاران به همراه دارد. افزون بر اینکه، نکته حائز اهمیت پیرامون نوسانات ارز رانتی است که به دلیل نبود شفافیت در بازار معاملات نقدی این کالا وجود دارد.

در این میان طی هفته های اخیر با شدت گرفتن نوسانات ارزی، بازهم موضوع قدیمی راه اندازی بورس ارز یا به عبارت بهتر ایجاد قراردادهای آتی ارز به منظور پوشش ریسک نوسانات بر سر زبان ها افتاده است؛ این در حالی است که بازار شفاف همواره در مقابل رانت ایستاده و طبیعی به نظر می رسد که با ورود معاملات ارزی به بازار سرمایه، این بخش از اقتصاد کشور می تواند از شفافیت لازم برخوردار شده و کشف قیمت واقعی مبنای واقعی به خود بگیرد. زیرا بازارهای مالی با کارکردهایی همچون کشف قیمت، افزایش نقدشوندگی و کاهش هزینه‌ معاملات از مجرای تسهیل فرآیند انعقاد قراردادهای مالی، به ارتقای بهره راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس ‌وری سرمایه در سطح اقتصاد خرد و افزایش تولید ناخالص داخلی در سطح کلان اقتصادی کمک می‌کنند.

همچنین بازار سرمایه امکانی فراهم می کند تا عرضه و تقاضا، در محلی متمرکز و مدیریت پذیر صورت گیرد که این اتفاق به ثبات بازار انواع دارایی و کالاهای مختلف کمک شایانی خواهد کرد. آنچنان که در بسیاری از کشورها بازارهای مالی نقش اصلی را در کنترل نرخ راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس ارز ایفا می‌کنند و یکی از مهم ترین ابزارهای بازار مالی در این رابطه، راه اندازی معاملات آتی ارز است. ابزاری که ضمن کشف قیمت به فعالان حوزه اقتصادی، قابلیت پیش بینی پذیری را نیز به همراه داشته و می‌تواند ریسک تولیدکنندگان صادراتی و واردکنندگان انواع کالا را پوشش دهد.

ضمن اینکه به کمک این ابزار مالی می‌توان به تقاضای غیر واقعی ارز که بیشتر با هدف سرمایه گذاری و کسب سود از محل نوسان قیمت ها ایجاد می شود، پاسخ داد.

این در حالی است که در شرایط فعلی این تقاضا در قالب معاملات فردایی در بازار نقدی ارز که قالبی سفته بازانه دارد، بروز می کند و ضمن اینکه از استانداردهای قانونی لازم برخوردار نبوده و قدرت مدیریت و پوشش ریسک را ندارد، خود عاملی است برای ایجاد التهاب در روند قیمت ها.

حال آنکه به نظر می رسد که اگر معاملات فردایی در مکانیزیم بازار شفاف آتی ارز انجام گیرد، خود به خود بخش قابل توجهی از معاملات ارزی شفاف خواهند شد. بنابراین، طبیعی است که اگر معاملات ارزی وارد بازار سرمایه شود از شفافیت برخوردار می شود و می توان نظارت لازم در این زمینه را انجام داد. اما در حال حاضر مشخص نیست چه حجمی از معاملات در بازار نقدی انجام می شود و به سادگی نیز رانت در این بازار رخ می دهد.

باور دیگر کشورها هم بهره گیری از امکانات و ظرفیت های موجود در بازار سرمایه و استفاده از ابزارهایی همچون معاملات آتی ارز است؛ بطوریکه بخشی از معاملات بازار جهانی ارز در بورس های سازمان یافته مانند بورس کالای شیکاگو انجام می شود که این معاملات، سطح نقدشوندگی بازار جهانی را افزایش می دهند.

در این رابطه، اولین تجربه راه اندازی معاملات آتی ارز به بورس کالای شیکاگو بر می گردد که قراردادهای آتی ارز را با معاملات مربوط به هفت نوع ارز آغاز کرد. سپس کشورهای در حال توسعه نیز برای کاهش نوسانات بازار ارز و کنترل آسان تر ریسک واسطه گری مالی در سطح بین المللی به ایجاد چنین بازاری در اقتصادهای در حال رشد خود پرداختند.

این گزارش حاکی است، در سال ۱۹۷۲ میلادی بورس بازرگانی شیکاگو برای اولین بار در دنیا، معاملاتی آتی ارز را به ‌عنوان ابزاری برای پوشش ریسک ناشی از نوسان قیمت ارز راه اندازی کرد؛ در حال حاضر در این بورس معاملات آتی ارز بر روی تعداد زیادی از نسبت های ارزی قابل معامله است که مهمترین و پررونق ترین آن‌ها عبارتند از یورو به دلار آمریکا، دلار استرالیا به دلار آمریکا، دلار کانادا به دلار آمریکا، فرانک سوئیس به دلار آمریکا، پوند بریتانیا به دلار آمریکا، ین ژاپن به دلار آمریکا، پزو مکزیک به دلار آمریکا، دلار نیوزیلند به دلار آمریکا و روبل روسیه به دلار آمریکا.

ترکیه هم بورس ارز راه اندازی می کند

آخرین خبرها نیز حاکی از آن است که بانک مرکزی ترکیه در نظر دارد به منظور مدیریت بازار ارز و کاهش ریسک سرمایه گذاران، بورس آتی ارز راه اندازی کند. تصمیمی که با هدف جلوگیری از اثرگذاری نوسانات بازار ارز بر فعالیت های تولیدی گرفته شده است. در این بورس سرمایه گذاران می توانند برای زمانی معین در آینده ارز را با قیمت مشخص شده خریداری کنند و از ریسک ناشی از نوسان احتمالی قیمت ارز تا آن زمان در امان بمانند.

بر مبنای تجربه راه‌اندازی بورس ارز در دیگر کشورها و با توجه به شرایط اقتصادی کشورمان، بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان معتقدند راه اندازی معاملات آتی ارز برای اقتصاد ایران نیز امری ضروری به نظر می رسد و برای تولیدکنندگان، واردکنندگان مواد اولیه و صادرکنندگان مزایای زیادی دارد و اهمیت آن در زمان نوسان نرخ ارز نمایان می شود. بطوریکه زمانی که عنصر نااطمینانی از بازار حذف شود، طبیعتا فعالیت های اقتصادی و سرمایه گذاری، در روندی رو به رشد قرار می گیرد.

در مجموع، مسلم به نظر می رسد که بازار آتی ارز بهترین مکان برای اعمال سیاست های کنترلی بازار ارز باشد و بانک مرکزی به عنوان یک بازیگر بزرگ و بازارگردان می تواند در بازار آتی ارز حاضر شده و براساس مکانیسم های بازار، سیاست های خود را در این بازار پیاده کند.

در همین ارتباط، یک کارشناس بازار سرمایه پیرامون لزوم راه اندازی معاملات آتی ارز در کشور اظهار کرد: اهمیت راه اندازی این معاملات از آن جهت است که طبق برخی از صحبت‌ها و گمانه زنی ها، نوسان نرخ ها و پوشش ندادن ریسک نوسانات نرخ ارز به عنوان یکی از سرعت گیرهای حضور سرمایه گذاران خارجی در ایران معرفی شده است.

نیما کرامت افزود: در صورت ایجاد بورس ارز با رویکرد معاملات آتی می توان به این بی نظمی ها سروسامان بخشید تا جایی که سیگنال های مخرب در بازاری مدون به اهرمی برای مدیریت بازار، شفافیت قیمت ها و افزایش سطح اعتماد تبدیل خواهند شد.

وی نکته مهم در بازارهای مشتقه را امکان تخلیه هیجانات ناشی از نوسان قیمت ها و حتی دورنمای نوسان نرخ به شمار آورد و گفت: حداقل خروجی این رویکرد معاملاتی این است که دارایی واقعی مورد معامله قرار نگرفته و تا زمان سررسید، نیازی نیست که اصل دارایی (ارز و یا سکه) مورد تحویل فیزیکی قرار بگیرد؛ این ویژگی به ظاهر ساده موجب شده تا در بازارهای جهانی برای هر دارایی پایه بعضا تا دهها معامله مشتقه صورت بگیرد، بدون آنکه به آن دارایی به صورت فیزیکی نیازی داشته باشیم.

کرامت در خصوص وجود زیرساخت‌های لازم اظهار کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد هم اکنون ملزومات اجرای بورس ارز در بورس کالا فراهم شده و البته زیرساخت ها و نرم افزارهای اجرای آن نیز در دسترس است و حتی نرم افزار آموزش معاملات ارز نیز آماده شده تا در زمان راه اندازی این بورس در اختیار معامله گران قرار گیرد.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: این وضعیت یعنی ایجاد ساز و کار معاملاتی در بورس ارز می تواند به ابزار قدرتمندی برای واقعی شدن نرخ ارز، کاهش دستکاری های مدیریتی در نرخ و همچنین ورود بخش خصوصی و شرکت های صادرکننده به این بازار منجر شود زیرا خودنمایی بیشتر طرف عرضه، می تواند منافع بخش خصوصی را بیش از پیش برآورده ساخته و فضا را برای بازارسازی های قیمتی محدود سازد.

دبیر اقتصادی «مهر»: رسانه ها به دنبال معرفی راه هایی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس باشند

شفقنا رسانه- فرشته رفیعی معتقد است طی ماه‌های اخیر با رشد تصاعدی بازار بورس، این ضرورت ایجاد شد که رسانه‌های عمومی در کنار رسانه‌های تخصصی بیش از گذشته بر تحولات بورس تمرکز کنند. او می گوید: این تمرکز در دو بخش ضروری است. اول تبیین این موضوع برای سرمایه‌گذاران خرد که «بورس برای سودآوری کوتاه مدت نیست و ریسک، جز لاینفک آن است و نباید از آن انتظار سود دائمی روزانه داشت»؛ دوم معرفی راه‌هایی که ریسک سرمایه گذاری در بورس را کاهش می‌دهد. ارائه محتواهای آموزشی مداوم و روزانه، تشویق مردم به گذراندن دوره‌های تخصصی، تشویق به سرمایه گذاری از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری (خودداری از ورود مستقیم) از جمله این راه ها است.

فرشته رفیعی، دبیر اقتصادی خبرگزاری مهر قبل از ارائه برآوردی از عملکرد رسانه ها درباره بازار سرمایه و بورس به بیان تعریفی کلی از این بازار می پردازد و به شفقنا رسانه می گوید: بازار سرمایه (در کنار بازار پول و بازار بیمه) یکی از ارکان مهم بازار مالی هر کشوری است؛ هر کدام از این بازارها وظایف خاصی بر عهده دارند؛ بازار پول در کوتاه‌مدت و بازار سرمایه (متشکل از بازار بورس و بازار بدهی) در بلندمدت سودآور است؛ یعنی سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه باید برای بلندمدت انجام شود و نباید انتظار سود کوتاه‌مدت از آن داشت و کارکرد آن تأمین مالی بلند مدت واحدهای صنعتی تولیدی و پروژه‌های بزرگ است؛ بازار پول یا همان نظام بانکی و تسهیلات بانکی هم در کوتاه‌مدت سودآور است و طبیعتاً کسب سود از آن زمانبر نیست. همانگونه که احتمالاً می‌دانید ناظر بازار سرمایه وزیر اقتصاد و ناظر بازار پول، رئیس کل بانک مرکزی است.

او می گوید: طی ماه‌های اخیر با رشد تصاعدی بازار بورس، این ضرورت ایجاد شد که رسانه‌های عمومی در کنار رسانه‌های تخصصی بیش از گذشته بر تحولات بورس تمرکز کنند. این تمرکز در دو بخش ضروری است. اول تبیین این موضوع برای سرمایه‌گذاران خرد که «بورس برای سودآوری کوتاه مدت نیست و ریسک، جز لاینفک آن است و نباید از آن انتظار سود دائمی روزانه داشت»؛ دوم معرفی راه‌هایی که ریسک سرمایه گذاری در بورس را کاهش می‌دهد.

رفیعی با بیان اینکه رسانه‌های عمومی طی ماه‌های اخیر نسبت به گذشته عملکرد بهتری درباره بازار سرمایه و بورس داشته اند، یادآور می شود که هنوز نتوانسته اند به نقطه اثرگذاری برسند. او بر این باور است: در این زمینه با یک چالش جدی مواجه هستیم. به عبارتی ناظر بازار سرمایه که انتظار می‌رود باید بیشترین دغدغه را در این زمینه داشته باشد، جز تعریف و تمجید از بورس و تشویق مردم به ورود، دغدغه دیگری ندارد؛ چرا که قرار است تأمین منابع مالی دولت از این بازار صورت بگیرد و حاضر نیست با یادآوری ریسک‌های ذاتی بازار سرمایه به مردم، نگاه سرمایه گذاران خرد به این بازار را منطقی کند.

دبیر اقتصادی مهر انتقاد می کند: نگاهی که اکنون ناظر بازار سرمایه و مسئولان دولت به بورس دارند و در حال تزریق این نگاه به جامعه هستند، به قدری قوی است که هشدارهای تخصصی و فنی که توسط رسانه‌های عمومی داده می‌شود، برچسب و انگ سیاسی‌کاری می‌خورد. حتی همکاران رسانه‌ای ما که فاقد دانش اقتصادی هستند، این شائبه برایشان ایجاد شده که اگر رسانه‌ای نسبت به رشد حباب گونه بورس هشدار می‌دهد، قصدش تخریب دولت است.

او تاکید می کند: ضروری است رسانه‌ها در عمل به دو وظیفه‌ای که ذکر شد، تلاش بیشتری داشته باشند و بازتاب دادن دیدگاه کارشناسان و تحلیلگران خبره بورس به مردم می‌تواند بسیار مؤثر باشد. در همین ارتباط، رسانه‌ها از سه طریق می‌توانند کمک کنند تا ریسک ورود به بورس برای سرمایه گذاران خرد کاهش یابد؛ اول ارائه محتواهای آموزشی مداوم و روزانه، دوم تشویق مردم به گذراندن دوره‌های تخصصی، سوم تشویق به سرمایه گذاری از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری (خودداری از ورود مستقیم).

آشنایی کامل با سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت

اگر نمی‌خواهید ریسک سرمایه گذاری یا سایر ابزارهای مالی پر تنش را بپذیرید، پیشنهاد می‌کنیم با اوراق درآمد ثابت آشنا شوید؛ ممکن است بعد از آشنایی با این اوراق، شیوه سرمایه‌گذاری خود را تغییر بدهید.
مسلماً هیچ سرمایه گذاری حاضر به از دست دادن اصل سرمایه خود شخص نیست. به‌طور کلی سرمایه‌گذاران در مواجهه با ریسک به دو دسته ریسک‌پذیر و ریسک‌گریز تقسیم خواهند شد. افراد ریسک گریز به هر دلیل حاضر به پذیرش ریسک نمی باشد و تمایل دارند ضمن حفظ اصل سرمایه خود، سودی احتمالا بیشتر از سود معمول بانکی دریافت کنند. یکی از بهترین راهکارهای سرمایه‌گذاری برای این دسته از افراد، اوراق با درآمد ثابت می باشد.

اوراق با درآمد ثابت؟

اوراق با درآمد ثابت یکی از انواع اوراق بهادار می باشد که ناشر آن تعهد می‌دهد تا تاریخ سررسید اوراق و در دوره‌های زمانی معین، مقادیر ثابتی را به خریداران این اوراق بپردازد. همچنین در تاریخ سررسید اصل پول به خریداران اوراق بازگردانده خواهد شد. این اوراق تقریبا بدون ریسک بوده و بازده آن کمتر از سهام و کمی بیشتر از سپرده‌های بانکی است.

صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت

سرمایه‌گذاران علاوه بر خرید مستقیم اوراق درآمد ثابت، می‌توانند در صندوق‌های با درآمد ثابت نیز سرمایه گذاری بکنند. این صندوق‌ها با ایفای نقش واسطه مالی، سرمایه‌گذاری افراد کم‌تجربه را از حالت مستقیم به غیرمستقیم تبدیل می کنند و علاوه بر آن مزایای متعددی را برای سرمایه‌گذار و همچنین بازار سرمایه فراهم کنند.
مدیران این صندوق‌ها منابع مالی حاصل از فروش واحدهای خود را بیشتر به خرید اوراق بهادار بدون ریسک مثل اوراق خزانه، اوراق مشارکت، اوراق اجاره و… اختصاص می‌‏یابد تا بتوانند سود مشخص با دامنه‌ی نوسان اندک را برای سرمایه‌گذاران فراهم می کنند.

اوراق بدهی

معمولاً دولت‌ها و شرکت‌ها برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود، با فروش اوراق بدهی به عامه‌ی مردم، از آن‌ها وام می‌گیرند. اوراق بدهی به‌منظور تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی منتشر خواهند شد. اوراق بدهی ممکن است کوپن پرداخت سود داشته باشند که در این صورت به صورت دوره‌ای به دارنده این اوراق، مبلغ مشخص تحت عنوان سود پرداخت خواهد شد.
لازم به ذکر است دارنده اوراق بدهی سهمی در مالکیت شرکت نخواهند داشت، لذا در تصمیم‌گیری شرکت، حق رأی ندارد. مهمترین اطلاعاتی که از اوراق بدهی می‌توان کسب کرد عبارت‌اند از:
تاریخ سررسید
ارزش اسمی
نرخ سود اسمی
قیمت بازاری
بازده تا زمان سررسید
گواهی سپرده
گواهی سپرده نوعی اوراق با درآمد ثابت می باشد که خریدار این اوراق می‌تواند سود سپرده را دریافت کند. مهمترین مشخصه گواهی سپرده تاریخ سررسید و نرخ سود ثابت آن است. این گواهی معمولاً توسط بانک منتشر می‌شود، بنابراین تضمین اصل مبلغ سپرده و سودهای پرداختی به عهده‌ی بانک می‌باشد.
تاریخ سررسید گواهی سپرده معمولاً بین یک سال تا پنج سال است. سود پرداختی به دارندگان سپرده به‌صورت دوره‌ای از طریق کوپن‌های گواهی‌های سپرده پرداخت می‌شود. این روش را اغلب افرادی انتخاب می‌کنند که انتظار کسب سود قطعی به‌صورت دوره‌ای (ماهانه یا هر سه ماه یک‌بار) داشته باشند.

مزایای سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت

۱) کمترین ریسک
این صندوق‌ها به دلیل سرمایه‌گذاری در بخش‌های مطمئن و کمترین میزان ریسک، دارای نوسانات پایین و شیب ملایم نرخ سود و در نتیجه دارای ریسک کمتر می باشند. مناسب برای افرادی است که سرمایه گذاری کم ریسک را انتخاب کرده‌اند.
۲) سودهای دوره‌ای بعلاوه تضمین حفظ اصل سرمایه
علاوه بر مقادیری که در دوره‌های زمانی معین به خریداران این اوراق داده خواهد شد، تاریخی تحت عنوان زمان سررسید تعیین‌شده که اصل پول به خریدار اوراق برگردانده شود. مشخص بودن این تاریخ به سرمایه‌گذار امکان برنامه‌ریزی جهت سرمایه‌گذاری‌های آتی را خواهد داد.
۳) تنوع سبد سرمایه گذاری
یکی از مهمترین نکات در سرمایه گذاری تقسیم دارایی‌ها یا تشکیل سبد از دارایی‌های متنوع می باشد. تقسیم دارایی باعث می‌شود تا ریسک سرمایه‌گذاری به‌طور محسوسی کاهش بیابد. هر چه سبد دارایی‌هایتان متنوع‌تر شود، سرمایه گذاری مطلوب‌تری خواهید داشت. خرید اوراق با درآمد ثابت نقش بسزایی در کاهش ریسک سبد شما ایفا می کند.
۴) اولویت در صورت انحلال شرکت
از دیگر مزایای سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت می باشد که در صورت ورشکستگی یک شرکت، اولویت پرداخت پول با دارندگان اوراق با درآمد ثابت می باشد.

انواع سرمایه گذاری و ریسک‌‌های آن

تعیین استراتژی صحیح سرمایه گذاری می‌تواند یکی از بهترین راه‌های رسیدن به استقلال و رشد مالی باشد. سرمایه‌گذاری چه به عنوان مکملی برای درآمد منظم باشد، چه به عنوان پس انداز اضافی برای بازنشستگی و یا حتی راهی برای پرداخت بدهی، می‌تواند سلامت مالی اشخاص را تحت تاثیر قرار دهد. تنوع انواع سرمایه گذاری و به تبع آن ریسک‌های سرمایه گذاری باعث شده است که افراد زیادی از شنیدن نام آن بترسند. در ادامه این مطلب از کارگزاری حافظ، چند استراتژی سرمایه‌گذاری و اهمیت آشنایی با ریسک‌های سرمایه‌گذاری بیان می‌شوند.

استراتژی سرمایه گذاری چیست؟

استراتژی سرمایه گذاری یک برنامه خاص برای کسب درآمد از طریق منابع مسکوت است و معمولا با ارزیابی اهداف آینده فرد، تحمل ریسک، نیازها و سلامت مالی تعیین می‌شود.

دلایل سرمایه‌گذاری در افراد مختلف متفاوت است. با این حال، یک چیز واضح است: در بین عموم مردم سرمایه‌گذاری به عنوان راهی برای تقویت توان مالی تصور می‌شود.

بهترین استراتژی‌های سرمایه گذاری به سرمایه‌گذار کمک می‌کند سرمایه موجود خود را افزایش دهد و شکلی از امنیت مالی را برای خود فراهم کند.

نکته مهم اما این است که اگر شخصی بدون دانستن جزئیات دقیق وارد گود سرمایه‌گذاری شود سطوح مختلفی از ریسک را در دوره‌های زمانی و حتی در ارتباط با انواع مختلف استراتژی‌های سرمایه‌گذاری تجربه خواهد کرد.

انواع مختلف استراتژی‌های سرمایه گذاری

چگونه استراتژی سرمایه گذاری خود را انتخاب کنیم

اولین قدم برای شروع سرمایه گذاری، ارزیابی سلامت مالی فعلی است. بهتر است همیشه در ابتدای کار به گزینه‌ای که قرار است پول برای آن سرمایه‌گذاری شود نگاه دقیق داشت و بعد پول خود را در آن گزینه مدنظر پس انداز کرد.

6 نوع استراتژی سرمایه گذاری

بهترین نوع استراتژی سرمایه گذاری، کاری فراتر از جستجوی استراتژی است که بیشترین سود را به همراه بیاورد.

هنگام تصمیم‌گیری در مورد چگونگی سرمایه‌گذاری روی بودجه خود با در نظر گرفتن زمان موجودتان باید فاکتورهای زیادی را مدنظر قرار دهید.

توصیه می‌شود سرمایه گذاران در سرمایه‌گذاری‌های خود به سطح فعالیت ترجیحی و تحمل ریسک فردی خود نگاه کنند. این ملاحظات نیازمند نگاهی دقیق به برنامه، زندگی روزمره، سن و مواردی از این دست است.

• استراتژی‌های سرمایه گذاری کوتاه مدت
• استراتژی‌های سرمایه گذاری بلند مدت
• استراتژی‌های سرمایه گذاری فعال
• استراتژی‌های سرمایه گذاری منفعل
• استراتژی‌های سرمایه گذاری با ریسک بالا
• استراتژی‌های سرمایه گذاری کم خطر

1. استراتژی‌های سرمایه گذاری کوتاه مدت

استراتژی سرمایه گذاری کوتاه مدت به طور کلی استراتژی است که نتایج حاصل را در بازه زمانی کوتاه مدت نشان می‌دهد. چند نمونه از این نوع استراتژی سرمایه گذاری شامل افتتاح حساب پس انداز یا سپرده بانکی با بهره بالا و اوراق مشارکت درآمد ثابت است.

سرمایه‌گذاران معمولا در صورتی که بخواهند پس انداز خود را برای آینده با سود همراه کنند به دنبال روش‌های سرمایه‌گذاری مختلف می‌روند.

بزرگترین عاملی که باید در هنگام بررسی گزینه‌های کوتاه مدت در نظر گرفت سودآوری آنهاست.

2. استراتژی‌های سرمایه گذاری بلند مدت

استراتژی‌های سرمایه گذاری بلند مدت معمولا مواردی هستند که با نگاه بلند مدت به سرمایه‌گذاری به ذهن خطور می‌کنند. این موارد شامل املاک و مستغلات، سهام، صندوق‌های سرمایه گذاری و طلا یا سایر کالاهای سرمایه‌ای است.

سرمایه گذاری‌های بلند مدت تا سال‌های طولانی بازدهی دارند یا به عبارتی تا زمانی که سرمایه‌گذار بخواهد در بازار حضور داشته باشد بازدهی و سود را هم خواهد داشت.

استراتژی‌های سرمایه گذاری بلند مدت می‌توانند گزینه بسیار خوبی باشند چون در مقایسه با سایر سرمایه‌گذاری‌ها، معمولا ریسک کمتر و بازدهی بیشتری دارند.

همان‌طور که گفته شد، سرمایه‌گذارانی که از این روش سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنند باید به این نوع استراتژی سرمایه‌گذاری عادت کنند و سرمایه خود را برای مدت طولانی قفل کنند.

3. استراتژی‌های سرمایه گذاری فعال

استراتژی سرمایه گذاری فعال دقیقا همان چیزی است که به نظر می‌رسد؛ این استراتژی نوعی سرمایه‌گذاری است که شخص سرمایه‌گذار مدام با آن درگیر است و مدام در حال بررسی بازار و اتخاذ روش‌های مناسب سرمایه‌گذاری است.

شکل دیگر سرمایه گذاری فعال زمانی است که سرمایه‌گذاران به جای کار با یک صندوق سرمایه‌گذاری یا مشاور، پرتفوی سهام خود را خودشان کنترل کنند. استراتژی‌های سرمایه گذاری فعال می‌تواند برای هر کسی که می‌خواهد از پس امور مالی خود برآید، چه از طریق سپردن مدیریت سرمایه به دیگری و چه درگیر شدن مستقیم با سرمایه، عالی باشد.

4. استراتژی‌های سرمایه گذاری منفعل

استراتژی‌های منفعل سرمایه گذاری به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد تا در حالی که دارایی‌هایشان سودآوری دارند، خودشان به آرامی بنشینند و لذت ببرند.

این گزینه‌ها شامل اجاره یا سپردن سرمایه در صندوق‌های با درآمد ثابت، صندوق سرمایه‌گذاری مختلط، صندوق‌های ETF، صندوق سرمایه‌گذاری و سبدگردانی می‌شود. در حالی که برای ایجاد استراتژی‌های سرمایه گذاری منفعل، به همان میزان تحقیقی که برای دیگر استراتژی‌ها صرف می‌شود لازم است، اما در مقایسه با سایر سرمایه‌گذاری‌ها به مشارکت و صرف وقت روزمره نیاز ندارد.

به همین دلیل، بسیاری از افراد این نوع استراتژی‌های سرمایه گذاری را به عنوان راهی برای تامین درآمد منظم خود و یا پس انداز بازنشستگی انتخاب می‌کنند.

5. استراتژی‌های سرمایه گذاری با ریسک بالا

در نظر گرفتن ریسک در هنگام ارزیابی استراتژی‌های مختلف سرمایه گذاری بسیار مهم است و به نوسانات سرمایه‌گذاری معین اشاره دارد.

بیشتر افراد ریسک بالا را با پاداش یا سود بالا مرتبط می‌دانند. شاید در بسیاری از موارد این تصور درست باشد اما استراتژی‌های سرمایه گذاری با ریسک بالا برای همه افراد مناسب نیست.

شاید بتوان گفت این گزینه بیشتر مناسب افراد جوانی است که وقت دارند تا در صورت مواجهه با ریسک، مجدد برای بهبود شرایط مالی خود تلاش کنند.

چند نمونه از استراتژی‌های سرمایه گذاری پر خطر شامل سرمایه گذاری در شرکت‌های نوپا یا بازی در بورس اوراق بهادار است.

6. استراتژی‌های سرمایه گذاری کم خطر

استراتژی‌های سرمایه گذاری کم خطر می‌توانند اولین گزینه سرمایه گذاری عالی برای افراد در هر سنی باشد. دلیل این امر این است که با این استراتژی سرمایه گذاران بدون به خطر انداختن سرمایه‌گذاری اولیه خود و داشتن خسارات مالی زیاد، نوعی بازدهی را خواهند داشت.

سرمایه گذاری‌های کم خطر شامل خرید اوراق بدهی و حساب‌های پس انداز است.

متنوع‌سازی جنبه دیگری از سرمایه گذاری کم خطر است، به این معنی که در این روش شخص سرمایه خود را در چندین مورد مختلف سرمایه‌گذاری می‌کند.

متنوع کردن سرمایه‌گذاری از این طریق می‌تواند در مقابل از دست دادن همه وجوه در صورت عملکرد نا مناسب از سرمایه‌گذاری محافظت کند. این همان مدیریت سرمایه (Money Managment) نامیده می‌شود.

انواع اصلی سرمایه گذاری

چند نوع استراتژی سرمایه گذاری وجود دارد که از لحاظ تاریخی عملکرد خوبی داشته‌اند و آنها را به دروازه‌های بزرگی برای ورود به راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس دنیای سرمایه گذاری تبدیل کرده است.

این انواع سرمایه گذاری، بسته به نحوه مدیریت آنها، با سطوح مختلفی از خطر و ریسک همراه هستند. اگر قصد سرمایه‌گذاری دارید، قبل از شروع، راهکارهای اساسی زیر را مرور کنید:

سرمایه گذاری در سهام:

سرمایه گذاری در سهام یک روش است که در آن سرمایه‌گذاران می‌توانند برای کسب سود خود سهام بخرند، نگهداری کنند و بفروشند.

با خرید سهام، سرمایه‌گذاران سرمایه خود را روی شرکتی سرمایه‌گذاری می‌کنند که معتقدند به موقع عملکرد خوبی خواهد داشت، بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه خود را افزایش می‌دهند.

سهام می‌تواند از نظر ارزشی یا افزایش باشد یا افت کند و مقداری از سطح خطر را به این استراتژی اضافه کند. اگرچه این خطرات اغلب با برنامه زمانی طولانی و برخی از اشکال مدیریت سبد سهام حرفه‌ای خنثی می‌شوند.

سرمایه راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس گذاری در اوراق مشارکت:

خرید اوراق مشارکت می‌تواند یک استراتژی سرمایه گذاری بلند مدت و کم خطر برای هر کسی باشد که به رشد سرمایه خود علاقه‌مند است.

اوراق بدهی معمولا بسته به نوع آنها توسط یک شرکت یا دولت تامین می‌شود و سود را به صورت پرداخت سود به سرمایه‌گذار ارائه می‌دهد. در حالی که اوراق بدهی به بازدهی بالا شناخته شده نیستند اما می‌توانند راهی عالی برای متنوع‌سازی سرمایه‌گذاری باشند.

صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک:

صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک به حساب‌هایی گفته می‌شود که در آن صندوق‌ها، سرمایه شخص را در چندین مورد سرمایه‌گذاری مانند سهام و اوراق مشارکت قرار می‌دهند.

این وجوه به صورت تخصصی مدیریت می‌شوند و استراتژی سرمایه‌گذاری مشخصی را در خود دارند. آنها در مقایسه با سایر گزینه‌ها می‌توانند حداقل سرمایه‌گذاری بالاتری داشته باشند، با این وجود تصور می‌شود عملکرد خوبی هم دارند.

بهترین استراتژی های سرمایه گذاری برای مبتدیان

دلیلی اصلی که بسیاری از سرمایه‌گذاران جدید به سمت همان استراتژی‌های همیشگی سرمایه‌گذاری گرایش پیدا می کنند امکان تعادل در آنهاست.

بهترین استراتژی‌های سرمایه گذاری برای مبتدیان، استراتژی‌هایی هستند که تعادل بالایی بین ریسک و سودآوری بالقوه را نوید می‌دهند. در ادامه چند مورد از استراتژی‌های مناسب برای شروع سرمایه‌گذاری آورده شده است:

سرمایه گذاری خرید و نگهداری:

سرمایه گذاری خرید و نگهداری به انجام سرمایه گذاری اولیه و حفظ دارایی تا زمان افزایش آن اشاره دارد. ساده‌ترین مثال این امر خرید سهام و سپس فروش آنها پس از افزایش ارزششان است.

خرید و نگهداری یک استراتژی محبوب در حوزه املاک و مستغلات است زیرا معمولا با گذشت زمان قیمت املاک به شدت افزایش می‌یابند. این نوع سرمایه گذاری برای مبتدیان بسیار مناسب است زیرا از سرمایه‌شان در برخی از افت‌های کوتاه مدت در بازار محافظت می‌کند.

سرمایه گذار‌ی رشد:

یکی دیگر از راهکارهای محبوب مبتدیان، شناسایی سرمایه گذاری‌های رشد است. این سرمایه‌گذاری به معنای جستجوی شرکت‌های نوظهور و خرید سهام آنها قبل از رونق کسب‌وکارشان است.

سرمایه گذاری ارزش:

سرمایه گذاری ارزش اساسا معادل خرید معامله در دنیای مالی است. این استراتژی شامل شناسایی سرمایه گذاری‌هایی است که قیمت آنها کمتر از ارزششان است و انتظار می‌رود رشد کنند.

این روش سرمایه‌گذاری می‌تواند به معنای جستجوی ملک در محله‌ای در حال رشد یا خرید سهام یک شرکت کمتر شناخته شده باشد که انتظار می‌رود بالا برود.

ریسک‌های سرمایه‌گذاری

نکته مهمی که در زمان سرمایه‌گذاری و انتخاب روش و استراتژی سرمایه‌گذاری باید به آن دقت شود ریسک هر سرمایه‌گذاری است.

بسیاری از اوقات که به ریسک یا خطر فکر می‌کنیم، فقط به سطح سهام در مقابل اوراق بدهی که در سبد سهام داریم، فکر می‌کنیم.

اگرچه این تفکر راهی برای اندازه‌گیری خطر است اما لایه‌های عمیق‌تری برای بررسی وجود دارد. هر کسی که به سرمایه‌گذاری فکر می‌کند باید انواع مختلف ریسک سرمایه گذاری را هم بشناسد و درک کند.

انواع مختلف ریسک‌ سرمایه گذاری کدامند؟

ریسک بازار

یکی از انواع مختلف ریسک‌های سرمایه گذاری، ریسک بازار است. همیشه این خطر وجود دارد که ارزش پرتفوی شما یا همان سرمایه‌گذاری شما، بر اساس عوامل مختلف اقتصادی کلان مانند رکود، سیاست، ارز و تاثیر کلی اقتصاد نوسان پیدا کند.

این همان ریسکی است که وقتی به مانده حساب خود نگاه می‌کنیم بیشترین میزان از آن را مشاهده می‌کنیم.

ریسک تورم

از طرف مقابل، ریسک تورم ریسکی است که اگر بازگشت سرمایه با تورم همگام نشود، ایجاد می‌شود و به عبارتی در این حالت سرمایه‌گذار قدرت خرید خود را از دست می‌دهد.

به عنوان مثال اگر به پول نقد نگاه کنید متوجه می‌شوید در حالی که پول نقد ابزاری عالی برای حفظ و نگهداری است اما متعادل‌سازی این مورد با بقیه انواع سرمایه‌گذاری‌ها مهم است زیرا نگهداری وجه نقد تقریبا بیهوده است و بنابراین می‌تواند قدرت خرید شما را کاهش دهد.

ریسک نقدشوندگی

مثال دیگر از انواع مختلف ریسک‌های سرمایه گذاری، خطر عدم توانایی فروش اوراق بهادار و تبدیل آنها به پول نقد است.

به عنوان مثال، یک صندوق ETF یا یک صندوق سرمایه گذاری در سهام معمولا نقدشوندگی بالایی دارد بنابراین شما در این صندوق‌ها به راحتی می‌توانید سهام خود را بفروشید و پول نقد خود را طی 1-2 روز کاری دریافت کنید.

از طرف دیگر، یک دارایی مثل ملک همیشه با خطر نقدشوندگی بالایی مواجه است زیرا فروش آن ملک و تبدیل آن به پول نقد به زمان بیشتری نیاز دارد. شما باید منتظر خریدار علاقه‌مند باشید و منتظر بمانید تا فروش انجام شود.

بسیاری این خطر را فراموش می‌کنند و تصور می‌کنند که وقتی زمان آن فرا برسد، این دارایی‌ها بلافاصله به فروش می‌رسند اما همیشه این‌طور نیست.

ریسک نرخ بهره

ریسک نرخ بهره ریسکی است که به واسطه آن سرمایه‌گذاری‌ها با نرخ بهره در نوسان است. این مورد را در اوراق مشارکت می‌بینیم به این صورت که معمولا وقتی نرخ بهره بالا می‌رود، ارزش اوراق مشارکت پایین می‌آید.

اما اگر سرمایه‌گذار قصد داشته باشد اوراق مشارکت خود را تا زمان بلوغ نگه دارد، این خطر بر او تاثیری نمی‌گذارد.

ریسک سیاسی

یکی از انواع مختلف ریسک‌های سرمایه گذاری که قطعا همه با آن آشنا هستند، ریسک سیاسی است.

ریسک سیاسی ریسکی است که در آن، فضای سیاسی کشور بر عملکرد و بنابراین ارزش سهام تاثیر منفی می‌گذارد. به عنوان مثال، در صورت انتخاب نامزد X، آنها می‌توانند لایحه Y را که تاثیر Z بر اقتصاد دارد، تصویب کنند.

ریسک تجاری

ریسک تجاری همان عدم اطمینان کلی به فعالیت‌های تجاری یک شرکت است (یعنی آیا شرکت دغدغه ادامه کار را دارد؟)، و اینکه آیا شرکت پایدار و سودآور است.

این ریسکی است که به شدت در شرکت‌های نوپا یا شرکت‌های جدید ارزیابی می‌شود اما در عین حال ممکن است برای هر شرکت دیگری هم اتفاق بیافتد.

اعتبار / خطر پیش فرض

این خطر در واقع زمانی اتفاق می‌افتد که شرکتی که شما صاحب اوراق قرضه آن هستید دیگر نتواند بدهی‌های خود را پرداخت کند.

هر یک از اوراق مشارکت معمولا دارای رتبه اعتباری هستند که برای کمک به سنجش این ریسک آن را صادر می‌کنند، اما رتبه‌بندی اعتباری هم ممکن است گاهی پس از خرید شخصی از اوراق مشارکت تغییر کند و یا تاثیر مثبت یا منفی بر قیمت فعلی آن در بازار بگذارد.

ریسک‌های خاص برنامه ریزی مالی

ریسک‌های برنامه‌ریزی مالی نوع دیگری از ریسک سرمایه گذاری است که باید مورد توجه قرار گیرد. این ریسک‌ها نوعی ریسک هستند که برای یک شخص خاص وجود دارد و مربوط به سن، تمایل به سرمایه گذاری و موارد دیگر است. در ادامه سه ریسک مهم برنامه‌ریزی مالی معرفی می‌شود.

خطر ماندگاری یا طول عمر

ریسک طول عمر ریسکی است که به سن و شرایط سنی سرمایه‌گذار اشاره دارد. این نکته‌ای است که هر سرمایه‌گذار باید در نظر بگیرد.

خطر تغییر افق یا دیدگاه

خطر تغییر افق زمانی هم دیگر موردی است که باید حتما در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با سرمایه‌گذار در نظر گرفته شود مثلا باید همیشه در حین سرمایه گذاری خطر از دست دادن کار در نظر گرفته شود.

خطر سلامتی

این نوع ریسک سرمایه گذاری با توجه به آنچه در جهان می‌گذرد الان دور از ذهن نیست. به طور خاص، خطر از دست دادن سلامتی و افزایش هزینه‌های درمانی مرتبط با آن جز مواردی است که باید به عنوان ریسک‌های مالی همیشه در برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری به آن دقت کرد

نتیجه‌گیری

همانطور که دیدید، انواع مختلفی از استراتژی‌های سرمایه گذاری وجود دارد که تقریبا هر کدامشان یک سطح از خطر، درگیری و زمان را به خود اختصاص می‌دهند. یافتن بهترین استراتژی به عوامل و اولویت‌های شخصی و وضعیت مالی بازمی‌گردد.

بهترین توصیه به علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری می‌توان این باشد که حتما قبل از سرمایه‌گذاری تحقیق کنید تا سلامت مالی خود را تقویت کنید نه این که در دام مشکلات مالی بیافتید.

چگونه ريسک سرمايه‌گذاری خود را مديريت كنيم؟

معمولا سرمایه‌گذاری با چشم‌پوشی از منافع کنونی به منظور دستیابی به رفاه بیشتر در آینده صورت می‌گیرد.

در واقع، مقوله سرمایه‌گذاری (investment) با گستره و تنوع وسیعی روبه‌رو است. سرمایه‌گذاری در گواهی سپرده، اوراق قرضه، سهام عادی، صندوق مشترک سرمایه‌گذاری و… می‌تواند نمونه‌هایی از انواع سرمایه‌گذاری محسوب شود.

سرمایه‌گذاری، نیازمند مدیریت است زیرا دستیابی به ثروت سود ناشی از سرمایه‌گذاری از آنجا که با گذشت زمان ارتباط دارد، همواره با مقوله ای به نام مخاطره یا ریسک توام است.

از بین رشته‌های سرمایه‌گذاری گوناگون، مدیریت ریسک در بازار سهام بسیار پیچیده است. یک مشاور سرمایه‌گذاری می‌تواند در این زمینه به سرمایه‌گذاران کمک کند.

وجود ریسک در بورس به این دلیل است که برای تصمیم‌گیری در بازار سرمایه موارد متعددی نقش و تاثیر خواهند داشت؛ از جمله اینکه چه نوع سهمی در چه زمانی، به چه قیمتی و به چه مقداری از کل سبد باید خریده و فروخته شود تا ریسک به حداقل رسیده و انتظار سود به حداکثر برسد.

از این رو، برای کاهش ریسک در بازار سرمایه، انتخاب ترکیب بهینه یا به تعبیر دقیق‌تر یک پرتفوی که شامل سهام متنوع است، صورت می‌گیرد.

بدیهی‌است درجه ریسک‌پذیری در سرمایه‌گذاران مختلف متفاوت بوده و سرمایه‌گذارانی که ریسک بالایی را می‌پذیرند، انتظار بازدهی بالایی را دارند و بالعکس سرمایه‌گذاران ریسک گریز با کاهش مخاطره ریسک کمتری را دریافت می‌کنند.

در گفت‌وگوی زیر که با محسن صادقی، از کارشناسان سازمان بورس اوراق بهادار صورت گرفته، جزئیات کامل از نحوه مدیریت ریسک در سرمایه‌گذاری‌های بورسی تشریح شده است.

تعریف شما از ریسک چیست؟

ریسک عبارت از احتمال بروز نتایج متفاوت با پیش‌بینی‌ها یا انتظارات است، به عبارتی ریسک به معنی انحراف «نتایج واقعی» از «نتایج مورد انتظار» است.

بنابراین، در جایی که نتایج مورد انتظار یک پدیده به طور قطعی مشخص نباشد و همراه با احتمال باشد، با موقعیت ریسکی مواجه خواهیم بود.

به عنوان مثال پیش‌بینی شخص این است که قیمت سهام X در روز آینده به 115 تومان برسد ولی اطمینان کامل ندارد و احتمال می‌دهد که دامنه انحراف آن 5 تومان باشد.

بنابراین، این یک موقعیت ریسکی است، چون ممکن است فردا قیمت مورد انتظار (115 تومان) محقق نشود، بلکه قیمت بین 110 تومان و 120 تومان نوسان داشته باشد.

بر این اساس، در موقعیت‌های ریسکی چند نتیجه ممکن وجود دارد که احتمال رخداد هر کدام نیز مشخص است.

بازار سهام در افواه عامه به بازار پرریسک شهرت یافته است. علت این تصور عمومی چیست؟

معمولا بازار سهام نسبت به سایر بازارها ریسک بیشتری دارد و نوسانات آن نیز شدیدتر است.

چون در این بازار قیمت سهام بر اساس جریان‌های نقدی آتی پیش‌بینی می‌شود که مقدار و نیز زمان‌بندی آنها کاملا متغیر است و تعهدی برای پرداخت مبالغ مشخص، در زمان‌های معین برای آنها وجود ندارد.

این موضوع را با بازار اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق مشارکت مقایسه نمایید که تعهد مشخصی برای پرداخت مبالغ مشخصی در زمان‌های معینی وجود دارد و بنابراین، سرمایه‌گذار با دقت زیادی جریان‌های نقدی آینده و زمان‌بندی آنها را پیش‌بینی می‌کند.

پس به دلیل اینکه قیمت‌های سهام مبتنی بر انتظارات آینده در مورد شرکت‌ها است دارای ریسک زیادی است.

از طرفی، افق سرمایه‌گذاری در سهام طولانی است و هرچه افق سرمایه‌گذاری طولانی‌تر باشد، ریسک رویدادهای غیر منتظره بیشتر است.

در اصول مالی گفته می شود رابطه ریسک و بازده با یکدیگر مستقیم است. مفهوم این عبارت در عمل چیست؟

یکی از اصول اساسی مالی، بده بستان یا توازن بین ریسک و بازده است. هرچه ریسک یک فرصت سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، بازده مورد انتظار آن نیز بالاتر خواهد بود. به عبارت بهتر هر چه ریسک یک فرصت سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، باید سود مورد انتظار بالاتری داشته باشد تا سرمایه‌گذار را ترغیب به سرمایه‌گذاری نماید.

اگر چنین نباشد تقاضا برای آن فرصت سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد و بازار خود به خود قیمت آن را کاهش می‌دهد تا برای سرمایه‌گذاران جذاب گردد. بنابراین رابطه تعادلی بین ریسک و بازده در بازار اجتناب‌ناپذیر است و خود به خود شکل می‌گیرد.

در بازار سهام چه ریسک‌هایی در سرمایه‌گذاری وجود دارد؟

ریسک بر اساس رویکردهای مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود. یکی از دسته‌بندی‌های ریسک، بر اساس عامل ایجاد ریسک است که بعضی از موارد آنها عبارتند از:

• ریسک قدرت خرید (تورم): احتمال اینکه قدرت خرید ناشی از جریان‌های نقدی کسب شده در آینده متفاوت از میزان پیش بینی شده باشد. به عبارتی در اثر تورم، قدرت خرید پول تغییر پیدا کند.

• ریسک سیاسی: عبارت‌است از احتمال وقوع رخدادهای سیاسی که می‌تواند بر بازده یا ریسک فرصت‌های سرمایه‌گذاری تاثیرگذار باشد و باعث نوسان قیمت‌های سهام شود.

• ریسک نرخ سود: همواره این احتمال وجود دارد که در اثر تصمیمات بانک مرکزی و یا سایر عوامل، نرخ سود در اقتصاد تغییر کند و باعث تغییر قیمت‌ها شود.

• ریسک نرخ ارز: احتمال نوسان نرخ ارز و تغییر ارزش پول ملی در برابر سایر ارزها که می‌تواند میزان جریان‌های نقدی واقعی را تغییر دهد.

تفاوت ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک چیست؟

ریسک بر اساس اینکه خاص یک سهام باشد و یا بر روی عموم سهام تاثیرگذار باشد به دو نوع سیستماتیک و غیر سیستماتیک طبقه‌بندی می‌شود.

ریسک سیستماتیک به ریسکی گفته می‌شود که بر روی تمام بازار (البته با مقادیر مختلف) تاثیرگذار است و به عبارتی تمام سهام به میزان متفاوتی تحت تاثیر آن هستند.

این نوع ریسک در هر صورت وجود دارد و سرمایه‌گذار برای کسب بازده ناچار به تحمل آن هستند. ولی ریسک غیرسیستماتیک تنها بر یک سهام مشخص تاثیر دارد.

این نوع ریسک را با تشکیل سبد متنوعی از سهام می‌توان کاهش داد. چون با تشکیل یک سبد سهام، برآیند ریسک‌های غیرسیستماتیک مربوط به سهام مختلف به صفر نزدیک می‌شود.

تشکیل سبد سرمایه‌گذاری‌ها چگونه باعث کنترل ریسک سرمایه‌گذاری راه های کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس در بازار سهام می‌شود؟

تشکیل سبد سرمایه‌گذاری‌ها یکی از اصول مالی «متنوع‌سازی» است.

بر اساس روابط ریاضی می‌توان ثابت کرد که با سرمایه‌گذاری در چند سهام، ریسک کلی سبد سهام کمتر از مجموع ریسک‌های تک‌تک سهام خواهد شد.

این موضوع به این صورت نیز قابل بررسی و توضیح است که اگر دو یا چند سهام در بازار وجود داشته باشند که رفتار قیمتی آنها 100 درصد مشابه همدیگر نباشد، با سرمایه‌گذاری در ترکیبی از آنها می‌توانیم نوسانات مجموع سبد خود را کاهش دهیم؛ چون در شرایط مختلف بازار نوسان‌های مختلف سهام موجود در سبد، می‌توانند تا حدودی یکدیگر را خنثی نمایند و اثر یکدیگر را پوشش دهند.

آیا تشکیل هر نوع سبد باعث کاهش ریسک می‌شود؟

خیر. تنها در صورتی می‌توان با تشکیل سبد ریسک را کاهش داد که نوسانات سهام انتخابی دقیقا مشابه یکدیگر نباشد و به عبارت آماری ضریب همبستگی آنها کمتر از عدد 1 باشد.

چون زمانی که دو یا چند سهم به طور کاملا یکسان رفتار کنند، تفاوتی ندارد که کدام سهام را و با چه ترکیبی بخریم. در این شرایط نیازی به تشکیل پرتفولیو نیست و خرید یکی از سهام کافی است.

هر چه ضریب همبستگی کمتر از یک باشد بیشتر به کاهش ریسک سبد کمک می‌کند. اگر ضریب همبستگی سهام منفی باشد، می‌توان ریسک سبد سهام را به شدت کاهش داد چون در این حالت، زمانی که یکی از سهام روند منفی طی می‌کند سهام دیگری با سیر مثبت آن را جبران می‌کند و بنابراین روند کلی بازده سبد سهام هموارتر می‌شود.

توصیه شما به سرمایه‌گذاران بازار سهام برای مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری‌های خود چیست؟

1- در صورتی که اطلاعات سرمایه‌گذاری آنها محدود است، بهتر است به طور غیرمستقیم واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری را خریداری کنند و مستقیما درگیر فعالیت سرمایه‌گذاری نشوند.

2- تنها پس از بررسی کامل و کسب اطمینان کافی نسبت به دانش خود در مورد سهام، سرمایه‌گذاری کنند.

3- بلندمدت فکر کنند و با افق سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت وارد این بازار نشوند.

4- هیجانات بازار سهام ممکن است سرمایه‌گذار را به سوی تصمیمات پر ریسک رهنمون سازد. بنابراین، باید از رفتارهای شتابزده و تصمیمات غیرآگاهانه اجتناب نمایند.

5- اگر قصد سرمایه‌گذاری بلندمدت ندارند، حدود قیمتی مشخصی را برای ورود و خروج از یک سهم داشته باشند. با این رویکرد، سرمایه‌گذار به محض رسیدن به قیمت مشخص شده از آن خارج می‌شود. این قاعده سرمایه‌گذاری باعث می‌شود که سرمایه‌گذار نه طمع بیش از حد داشته باشد و به طور افراطی بر تصمیمات غلط قبلی خود اصرار نماید.

6- همواره در یک سبد از سهامی که همبستگی بالایی با هم ندارند سرمایه‌گذاری کنند و تمام سرمایه خود را به خرید یک سهام اختصاص ندهند.

7- همواره ریسک قابل تحمل خود را در نظر داشته باشند و بر مبنای آن سرمایه‌گذاری کنند.

8- حداکثر زیان قابل تحمل برای سبد خود را از پیش تعیین کنند تا اجازه ندهند ارزش سبدشان به کمتر از مبلغ مشخص شده برسد و به‌این ترتیب برای شرایط بحرانی استراتژی خروج معینی داشته باشند.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود: